Ghi nhận 4 điểm nhấn và lưu ý 3 trọng điểm
Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh Võ Trọng Việt đánh giá cao và tán thành với các báo cáo của của các cơ quan trong hoạt động tư pháp, thể hiện nhiều kết quả rõ nét hơn so với mọi năm, đồng thời chia sẻ với áp lực công việc của ngành tư pháp trong bối cảnh đất nước đang trong quá trình phát triển, hội nhập có nhiều yếu tố phức tạp nhưng với những kết quả đạt được cho thấy quyết tâm lớn của khối này.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh Võ Trọng Việt cho rằng, điểm tốt đầu tiên cần ghi nhận là vai trò của người đứng đầu thể hiện rõ nét, tư lệnh ngành thể hiện quyết tâm cao trong chỉ đạo quyết liệt, tuyên chiến với tiêu cực. Chính từ những tấm gương của người đứng đầu đã tạo được sự chuyển biến trong toàn ngành, chuyển biến nhận thức trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức... và làm xoay chuyển tình thế.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh Võ Trọng Việt
Điểm thứ hai là sự phối hợp của các cơ quan trong khối liên kết chặt chẽ, tạo sự đồng thuận giữa cơ quan điều tra, kiểm sát, xét xử, thi hành án và cả thanh tra. Sự phối hợp có trọng tâm, trọng điểm, tập trung giải quyết những vấn đề cơ bản và quan trọng nhất, đưa hoạt động đi vào nề nếp, giảm tiêu cực, tăng tính tích cực.
Điểm thứ ba là hiệu quả trong phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật của năm nay rất tốt. Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh Võ Trọng Việt cho hay, nếu như các năm trước người dân rất mất lòng tin vào phòng, chống tội phạm thì ba năm trở lại đây với quyết tâm tuyên chiến với những vấn đề phức tạp, những vấn đề lớn đã lấy lại được lòng tin của toàn xã hội. Nhiều chuyên án, vụ án lớn được đưa ra xử lý, rồi vấn đề "không có vùng cấm" được đề cập từ nhiều nhiệm kỳ trước nhưng đến nay mới trở thành hiện thực. Cho rằng, bài học rút ra là phải sâu sát, gắn bó với Nhân dân và tâm huyết với nghề nghiệp, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh bày tỏ tin tưởng với kinh nghiệm và quyết tâm của toàn ngành thì dù tình hình còn nhiều phức tạp thì đều vượt qua được.
Điểm thứ tư là củng cố lòng tin của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, của người dân, toàn xã hội trong hoạt động của các cơ quan tư pháp.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh nhấn mạnh, đây là 4 thành tích năm 2019 các cơ quan trong khối tư pháp đạt được và mong muốn năm 2020 vẫn tiếp tục hoàn thành trọng trách.
Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh Võ Trọng Việt cũng lưu ý một số vấn đề. Đó là việc nắm bắt tình hình, có những lúc những việc nắm không chặt, không chủ động, nên cần hết sức tập trung nắm chặt tình hình. Hai là, người dân còn băn khoăn, trăn trở về đạo đức nghề nghiệp của một bộ phận cán bộ tiêu cực, nhiêu khê, cửa quyền hách dịch. Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh mong rằng lãnh đạo các cơ quan lưu tâm để có chỉ đạo quyết liệt hơn. Ba là cần có tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm nhiều hơn nữa đối với từng loại hình, từng ngành để có chỉ đạo trọng tậm, trọng điểm hơn để chủ động xử lý các vấn đề.
Nhìn nhận cốt lõi của vấn đề
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình cũng có cùng đánh giá cao các báo cáo của các cơ quan đã được chuẩn bị nghiêm túc, phản ánh tình hình chung, thực trạng xã hội với nhiều số liệu dẫn chứng. Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập với nhiều tác động bên ngoài thì các cơ quan đã có nhiều cố gắng trong hoạt động tư pháp, phòng, chống tham nhũng cùng với hệ thống pháp luật giữ vững cho ổn định chính trị, kinh tế - xã hội trong nước.
Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng bày tỏ băn khoăn trước nhận định kết quả năm nay tốt hơn năm trước nhưng tình hình tội phạm vẫn còn diễn biến phức tạp. Như vậy cần làm rõ vấn đề gì nổi lên, năm 2019 có khác biệt gì so với năm 2018 và từ đó Quốc hội cùng hệ thống các cơ quan quản lý nhà nước cần quan tâm giải quyết những vấn đề gì để giảm đi tình hình. Chủ nhiệm Phan Thanh Bình cho rằng cần làm rõ gốc của vấn đề là từ kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến công tác tư pháp.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình
Đồng thời, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng đề nghị có đánh giá rõ hơn để có hướng giải quyết trước tình hình xâm hại trẻ em tăng 46%; các vi phạm về kinh doanh, sản xuất thực phẩm có xu hướng tăng trong khi Quốc hội đã ban hành nghị quyết giám sát chuyên đề về an toàn thực phẩm, cho thấy dường như Nghị quyết chưa đi vào cuộc sống; tỷ lệ các vi phạm về môi trường xử lý hình sự còn thấp; các tội về ma túy ngày càng lớn… Chủ nhiệm Ủy ban Phan Thanh Bình cho rằng cần nhìn nhận lại nếu do hệ thống pháp luật chưa đủ quy định thì đề xuất hoàn thiện bổ sung; quy định chưa đủ tính răn đe thì tăng mức xử phạt; lực lượng chức năng chưa nghiêm khắc với sai phạm; sự công bằng, minh bạch trong xử lý các vụ việc.
Trong khi đó, trước chiều hướng gia tăng của một số loại tội phạm, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến đề nghị quan tâm hơn đến tình hình người nước ngoài lợi dụng địa bàn Việt Nam để phạm tội gia tăng nhất là tội phạm có tổ chức, có trường hợp câu kết với người Việt Nam để phạm tội như các các tội về mua bán, vận chuyển trái phép ma túy tăng mạnh. Cần có đánh giá tìm nguyên nhân và sớm có giải pháp nhất là trong quản lý người nước ngoài. Bên cạnh đó cũng cần quan tâm đến công tác quản lý người nghiện, số người nghiện có hồ sơ quản lý tăng khi phần lớn người nghiện ở ngoài xã hội, nhiều tội phạm do ma túy gây ra cũng gia tăng.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu kết luận nội dung thảo luận
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho biết, qua xem xét các báo cáo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với các báo cáo, cho rằng các báo cáo được chuẩn bị nghiêm túc công phu, chất lượng báo cáo tốt hơn năm trước. Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận năm 2019, trên tất cả các mặt công tác, các cơ quan đều tích cực có nhiều cố gắng, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ quyền hạn theo quy định của pháp luật và Nghị quyết của Quốc hội; góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế. Qua đó, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền con người, quyền công dân, bảo vệ lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức cá nhân.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị các cơ quan tiếp thu các ý kiến góp ý cụ thể của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tiếp tục hoàn thiện báo cáo để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 tới./.