Đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu: làm từ thiện cũng phải có văn hóa.
Góp ý vào Báo cáo của Chính phủ về tình hình kinh tế xã hội, đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu cho biết, những ngày gần đây cụm từ này được nhắc nhiều trên các mặt báo trên mạng xã hội với nhiều ý kiến trái chiều. Tại sao lại như vậy, khi mà một hoạt động từ thiện tự thân đã là một hành vi văn hóa cao và nhân đạo. Từ thiện là thước đo văn minh của một cá nhân, tổ chức và rộng hơn là một quốc gia dân tộc. Dân tộc ta có truyền thống “yêu nước, thương nòi”, đã có rất nhiều câu ca dao tục ngữ như “Thương người như thể thương thân”, “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, người trong một nước phải thương nhau cùng”, “lá lành đùm lá rách. Lá rách ít, đùm lá rách nhiều”, “một miếng khi đói bằng một gói khi no” để nói về truyền thống này.
Đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu nhấn mạnh, đại dịch COVID-19 vừa qua và thảm họa thiên tai ở miền Trung hiện nay đã khơi dậy trong cộng đồng tình dân tộc, nghĩa đồng bào với nhiều hành động rất đáng quý, đáng trân trọng. Phong trào “người người làm việc thiện, nhà nhà làm việc thiện, ngành ngành làm việc thiện” đã được dấy lên trong giai đoạn cả nước phòng chống dịch COVID-19 từ quyên góp hỗ trợ các y bác sĩ trên tuyến đầu để có đủ sức khỏe phòng chống dịch đến việc hỗ trợ những người dân ở vùng bị cách ly hay người bị mất việc làm, không có thu nhập, không bị đói ăn, đứt bữa. Đâu đâu cũng thấy hoạt động nhân đạo từ thiện, từ Chính phủ đưa những chuyến bay cứu trợ đón công dân Việt Nam về nước từ khắp thế giới. Quân đội mở cửa doanh trại đón người cách ly và phục vụ họ tận tình như người thân đến người dân giúp nhau từ cái khẩu trang, bánh mì, hộp cơm để đi qua mùa dịch.
Trong thảm họa thiên tai, đại hồng thủy và sạt lở đất do mưa bão vừa qua ở miền Trung, với thiệt hại nặng nề về người và của ở các tỉnh miền Trung một lần nữa để dân cả nước chung tay để giúp nhân dân miền Trung vượt qua thiên tai. Hình ảnh những cơ quan, doanh nghiệp, nhà hảo tâm, cá nhân tổ chức từ thiện đến với các vùng thiên tai để chung tay góp sức sẻ chia khó khăn giúp người dân miền Trung vượt qua mất mát, đau thương đã để lại những hình ảnh đẹp về tinh thần tương thân tương ái của văn hóa Việt.
Thế nhưng theo đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu, làm từ thiện cũng phải có văn hóa, văn hóa từ thiện, đừng mang danh từ thiện cứu trợ để trục lợi, đánh bóng tên tuổi hay phô trương đạo đức. Nhiều người mang quần áo không còn dùng được hoặc lỗi mốt, lỗi thời, sách giáo khoa hay đồ dùng đã cũ, đồ ăn thức uống sắp hết hạn sử dụng để cho người nghèo và đã làm tổn thương họ vì họ cũng là những người rất giàu lòng tự trọng và dễ bị tổn thương. Của cho không bằng cách cho, cả văn hóa cho nhận cũng cần phải học, cho làm sao để người nhận không bị cảm giác băn ơn, bố thí, nhận làm sao để người cho cảm thấy vui và hạnh phúc. Các cụ ta có câu “làm ơn, nhớ chịu ơn, chớ nên quên” là vậy.
-.jpg)
Đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu đề nghị Chính phủ có chính sách khuyến khích tổ chức, cá nhân, các địa phương ứng dụng y nhân đạo để kết nối hoạt động nhân đạo.
Vừa qua, hệ tri thức Việt số hóa của Chính phủ do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ đạo đã giúp Hội Chữ thập đỏ Việt Nam xây dựng hợp phần inhandao.vn, cập nhật gần 20.000 địa chỉ nhân đạo để cung cấp thông tin trực tiếp cho người làm từ thiện. Người cho có thể kết nối trực tiếp với người nhận, cho những gì người đó cần và Hội Chữ thập đỏ đóng vai trò điều phối và giám sát nếu cần thiết. VNPost, Ngân hàng quân đội MB sẽ tham gia vận chuyển hàng và tiền đến trực tiếp các địa chỉ nhân đạo có nhu cầu của các cá nhân, tổ chức, mạnh thường quân. Công tác thiện nguyện sẽ được từng bước ứng dụng công nghệ thông tin để đạt hiệu quả cao hơn, minh bạch và tiết kiệm hơn.
Đại biểu mong muốn Chính phủ có chính sách khuyến khích các tổ chức, cá nhân, các địa phương ứng dụng inhandao.vn, để văn hóa cho - nhận, văn hóa từ thiện được nâng cao và công tác nhân đạo từ thiện được thực hiện một cách khoa học, chuyên nghiệp, hiệu quả và nhân văn hơn. Hội Chữ thập đỏ sẽ cập nhật hơn 5 triệu đơn vị nhân đạo, địa chỉ nhân đạo do hội quản lý trên ứng dụng inhandao.vn để chia sẻ cho người dân trong nước và ngoài nước giúp đỡ trực tiếp trong thời gian tới.
Cần có chiến lược quốc gia dài hạn ứng phó thảm họa thiên tai.
Trước thực trạng biến đổi khí hậu và dịch bệnh diễn biến bất thường, đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu đề nghị Chính phủ cần có chiến lược quốc gia dài hạn ứng phó vói thảm họa, thiên tai một cách nhanh nhạy, hiệu quả. Đây là vấn đề Chính phủ nên bàn và có chiến lược quốc gia dài hạn.
Đại biểu nhấn mạnh, đại dịch COVID-19 và các thảm họa do lũ, bão, sạt lở đất vừa qua là cảnh báo nguy hiểm, cần sớm xây dựng các kịch bản để có kế hoạch ứng phó dài hạn, nhằm huy động mọi nguồn lực thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai. Chính phủ phải rà soát lại quy hoạch thủy điện, thủy lợi, giảm tối đa các công trình thủy điện vừa và nhỏ ở khu vực miền Trung và khôi phục lại rừng tự nhiên. Không cho phép xây dựng các công trình trong vùng rừng nguyên sinh, rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng đầu nguồn. Không cho phép phá rừng, trồng cây, khai thác khoáng sản ở những khu vực có nhiều người dân cư trú để tránh việc sạt lở đất do chặt cây, phá rừng, đào núi. Để thực hiện phương châm 4 tại chỗ hiệu quả, Chính phủ và địa phương phải trang bị đầy đủ vật tư, thiết bị cho lực lượng cứu hộ, cứu nạn, đào tạo kỹ năng phòng, chống thiên tai cho lực lượng tại chỗ; xây dựng nhà cộng đồng tránh, trú bão và nhà chống lũ cho người dân ở những vùng thường xảy ra ngập lụt, giúp người dân chủ động phòng, chống thiên tai; tổ chức tái định cư cho người dân ở những vùng dễ sạt lở, lũ ống, lũ quét dựa trên việc khảo sát, đánh giá địa chất ở từng địa phương, từng vùng.
Đối với công tác cứu trợ, đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu đề xuất Chính phủ sớm chỉ đạo sửa đổi Nghị định 64 về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện, hỗ trợ nhân dân khắc phục khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, sự cố nghiêm trọng, các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo để phù hợp với tình hình mới, vừa huy động được nhiều nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân tham gia, vừa đảm bảo việc quản lý, giám sát các hoạt động theo đúng quy định pháp luật, tránh việc lợi dụng vận động quyên góp, phân phối, cứu trợ để trục lợi hoặc thực hiện các âm mưu, mục đích khác gây mất an ninh, trật tự ở địa phương. Cần có hướng dẫn cụ thể các bước thực hiện quy trình cứu trợ theo từng nhóm đối tượng tham gia, lực lượng nào tham gia bước nào, quy định nào bắt buộc, quy định nào địa phương phải xây dựng cho phù hợp với điều kiện địa phương, các tổ chức, cá nhân tham gia ở bước nào, theo quy trình nào, cái gì được quyết, cái gì phải có sự tham gia của chính quyền, nhân dân địa phương nhằm đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn của nhân dân và cao hơn nữa là giữ vững kỷ cương, phép nước, niềm tin của nhân dân, chính quyền và cán bộ địa phương để không xảy ra hiện tượng cứu trợ tự phát, vừa nguy hiểm, vừa không hiệu quả, lãng phí công sức và không công bằng, minh bạch như nhiều tổ chức, cá nhân thực hiện vừa qua.
Đại biểu Nguyễn Thị Xuân Thu cho biết, hiện Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đã xây dựng quy trình 8 bước trong phòng ngừa ứng phó thảm họa thiên tai theo hướng dẫn của Hiệp hội Chữ thập đỏ, Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế và sẵn sàng phối hợp với chính quyền các cấp thực hiện quy trình này để chủ động trong công tác phòng ngừa, ứng phó thiên tai. Quy trình này vừa đảm bảo triển khai công tác cứu trợ nhanh nhạy, hiệu quả, vừa đảm bảo tính công khai, minh bạch và đồng thuận do có sự tham gia trực tiếp của chính quyền và của người dân địa phương. Hiện nay, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam được đánh giá là tổ chức dân sự có mặt sớm nhất khi xảy ra thiên tai và ở lại lâu nhất, bền bỉ nhất để giúp nhân dân khắc phục thiên tai, khôi phục và tái thiết lại cuộc sống. Hội cũng được Hiệp hội Chữ thập đỏ, Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế và các hội quốc gia trong phong trào ủng hộ ra lời kêu gọi quốc tế để ủng hộ nhân dân miền Trung khắc phục hậu quả thiên tai trong thời gian tới.
Trong 5 năm qua, hệ thống Hội đã thành lập được một đội ứng phó khẩn cấp quốc gia, 35 đội cấp tỉnh, huyện và 400 đội ứng phó cấp xã với tổng số 600 thành viên được đào tạo kỹ năng chuyên nghiệp, cung cấp trang thiết bị phòng hộ như cano, thuyền cứu hộ để sẵn sàng tham gia lực lượng cứu hộ, cứu nạn ở địa phương. Các điểm trọng điểm thiên tai đều xây dựng và thành lập các đội này. Đại biểu mong muốn Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống thiên tai sử dụng đội ứng phó khẩn cấp của hệ thống Hội Chữ thập đỏ Việt Nam tham gia trong công tác cứu hộ, cứu nạn để họ có thể tăng thêm nguồn lực ngoài lực lượng chính hiện nay như là quân đội./.