Kính thưa Ủy ban Thường vụ Quốc hội,
Thưa tất cả các vị đại biểu, các vị khách quý tham dự phiên họp ngày hôm nay của Ủy ban Thường vụ Quốc hội,
Theo chương trình hôm nay chúng ta có một ngày để tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn đối với một số vị Bộ trưởng và Trưởng ngành. Đây là lần thứ 5 chúng ta tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội kể từ tháng 3/2008 đến nay, tức là từ khi chúng ta bắt đầu tiến hành tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quyết định của Quốc hội.
Căn cứ của việc tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chính là Điều 19 Luật hoạt động giám sát của Quốc hội, là Nghị quyết của Quốc hội gần đây nhất là Nghị quyết số 43 ngày 17/11/2009 có giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội lựa chọn vấn đề và một số vị Bộ trưởng thành viên Chính phủ, các trưởng ngành trả lời chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Chúng ta biết tại kỳ họp thứ 6 vừa rồi có 274 câu hỏi chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội gửi đến Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ, các thành viên của Chính phủ và một số ngành. Đã có 4 vị Bộ trưởng, trưởng ngành trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 6 và sau đó Thủ tướng Chính phủ đã có một buổi báo cáo làm rõ thêm một số vấn đề liên quan đến chỉ đạo, lãnh đạo chung của Chính phủ và trực tiếp trả lời chất vấn. Còn một số vị Bộ trưởng cũng có nhiều câu hỏi nhưng chưa có điều kiện thời gian để trả lời tại kỳ họp đấy. Lần này thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội triển khai việc chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp. Còn căn cứ thực tiễn gần đây một số vấn đề nổi lên khá bức xúc từ trong đời sống thực tế. Ví dụ như vấn đề giá cả tăng về cơ sở nào, lo đến chỉ số tiêu dùng thế này thì triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về lạm phát, kiềm chế lạm phát, vấn đề tai nạn lao động trên một số công trường gần đây cũng có dư luận phản ánh, vấn đề quản lý các nhà chung cư, nhà cho người thu nhập thấp, hay vấn đề đào tạo, bồi dưỡng, bố trí các thẩm phán của ngành tòa án, việc trong quá trình xét xử có tình trạng xử oan sai không? Tức là căn cứ vào một số tình hình thực tiễn nổi lên gần đây kết hợp với những vấn đề mà các vị đại biểu Quốc hội đã gửi đến các vị Bộ trưởng, trưởng ngành trong kỳ họp thứ 6. Một căn cứ nữa là căn cứ vào những chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội gửi đến các thành viên của Chính phủ và trưởng ngành giữa hai kỳ họp của Quốc hội. Thời gian gần đây Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã nhận được 11 câu hỏi chất vấn của 6 vị đại biểu gửi đến một số Bộ trưởng, trưởng ngành. Một căn cứ nữa xem xét tình hình thực tế, những yêu cầu của thực tiễn để lựa chọn nội dung và mời các vị Bộ trưởng, trưởng ngành tham gia trả lời chất vấn.
Về nội dung thì bám sát vào những yêu cầu như vậy, đã gửi đến từng vị Bộ trưởng và đã có trả lời trực tiếp bằng văn bản. Thành phần tham dự hôm nay ngoài Uỷ ban thường vụ Quốc hội chúng tôi có mời các vị đại biểu Quốc hội có những câu hỏi chất vấn đến các vị Bộ trưởng và trưởng ngành. Mời các vị đại biểu Quốc hội chuyên trách công tác ở Trung ương và một số địa phương có điều kiện tham gia, thời gian chúng ta tiến hành trong một ngày hôm nay. Như vậy tính bình quân ra hôm nay chúng ta dự kiến mời Bộ trưởng Bộ tài chính, Bộ trưởng Bộ xây dựng và Chánh án Tòa án nhân dân tối cao sau khi đã trao đổi trước với chỗ Chính phủ, đồng chí Thủ tướng cũng đã cử các Bộ trưởng trả lời trực tiếp và một số Bộ trưởng tham dự để những vấn đề có liên quan thì cùng giải trình làm rõ thêm, cũng đã gửi yêu cầu đến Chánh án Tòa án các vị đều đã nhận được và đã chuẩn bị đã gửi đến các câu trả lời đối với các vị đại biểu Quốc hội.
Với ba vị trong một ngày thì tính bình quân ra mỗi vị trả lời khoảng 120', đấy là tính bình quân còn có thể du di tùy theo nội dung, diễn biến của phiên họp.
Về cách thức tiến hành chúng ta tiếp tục như những lần trước đây của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sau một hai phiên đầu làm thí điểm dần dần lại đi vào nề nếp thì chúng ta theo nếp đó. Tức là những câu hỏi, câu trả lời đã được gửi trực tiếp đến rồi thì trước khi trả lời chất vấn trực tiếp tại đây, xin các vị, các đồng chí trình bày rất ngắn gọn 10 - 15 phút, không cần phải đọc hết, sau đó chúng ta đối thoại trực tiếp, hỏi ngắn gọn, trả lời cũng tập trung, đối thoại theo như kinh nghiệm gần đây làm tại Quốc hội, khắc phục tình trạng hỏi dài như phát biểu và trả lời dài như thuyết trình mà khi kết thúc phiên họp chất vấn tại Quốc hội tôi cũng đã tổng kết vấn đề này thì cố gắng tránh cái đó, càng đối thoại ngắn gọn trực tiếp càng tốt. Cái chính là làm rõ vấn đề tìm ra nguyên nhân và sắp tới giải pháp làm thế nào khắc phục, trách nhiệm thuộc về ai cần phải quan tâm thì chúng ta làm rõ cái đó, về cách thức như vậy.
Còn điều hành cũng như phiên họp gần đây của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chúng ta tiến hành chất vấn tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng với mong muốn đề cập đến vấn đề mà nó bức xúc, giải quyết kịp thời và đỡ quá tải khi mà chúng ta phải đưa ra Quốc hội nhiều vấn đề quá và có điều kiện đi sâu hơn. Cho nên chúng tôi cũng đã trao đổi bàn thống nhất phân công một số đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách lĩnh vực để có điều kiện chúng ta đi sâu vào những lĩnh vực mà chúng ta nêu ra để chất vấn, trả lời chất vấn.
Trong ngày hôm nay chúng ta mời 3 vị: Một là Bộ trưởng Bộ Tài chính - Vũ Văn Ninh; Hai là Bộ trưởng Bộ Xây dựng - Nguyễn Hồng Quân; Ba là Chánh án Tòa án nhân dân tối cao - Trương Hòa Bình.
Hai đồng chí Bộ trưởng trả lời trước là đồng chí Vũ Văn Ninh và đồng chí Nguyễn Hồng Quân, xin mời Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên điều hành
