Chiều 31/5/2022, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tiếp Ngài Ory Csaba, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Hungary tại Việt Nam. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN
Đại sứ có thể cho biết ý nghĩa cũng như mục đích chuyến thăm chính thức Hungary của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ?
Đây là chuyến thăm quan trọng của lãnh đạo cấp cao Việt Nam nhằm làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác toàn diện và quan hệ Nghị viện tốt đẹp giữa Việt Nam và Hungary trong bối cảnh hai nước trong giai đoạn phục hồi phát triển kinh tế trong trạng thái sau đại dịch COVID-19.
Việt Nam và Hungary đã có lịch sử 72 năm quan hệ hữu nghị, hợp tác truyền thống tốt đẹp trên nhiều lĩnh vực như giáo dục đào tạo, pháp luật và tư pháp, văn hóa, thể thao, giao lưu nhân dân. Hungary coi Việt Nam là đối tác quan trọng ở khu vực Đông Nam Á.
Hai nước đã trở thành Đối tác toàn diện vào tháng 9/2018 qua chuyến thăm chính thức Hungary của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đồng thời có tiềm năng trong nhiều lĩnh vực như thương mại - đầu tư, nông nghiệp, y tế, du lịch, lao động…
Quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Hungary đã và đang phát triển tốt đẹp. Hai bên cùng tích cực trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp, kể cả trong thời gian đại dịch COVID-19. Tháng 7/2021, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã hội đàm trực tuyến với Chủ tịch Quốc hội Hungary László Kövér; tháng 9/2021, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương tham dự trực tuyến Diễn đàn An ninh - Tình báo Nghị viện lần thứ 18 do Chủ tịch Quốc hội Hungary chủ trì; Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Hungary Márta Mátrai thăm Việt Nam tháng 1/2022.
Hai bên đã hợp tác chặt chẽ, hiệu quả và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn Nghị viện đa phương, cùng nhau đóng góp nhiều sáng kiến cho các tổ chức Nghị viện khu vực và thế giới.
Chuyến thăm sắp tới của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là dịp để lãnh đạo cấp cao Việt Nam và Hungary tái khẳng định cam kết chính trị về việc coi trọng và tiếp tục đẩy mạnh quan hệ song phương, đóng góp vào việc phục hồi kinh tế và phát triển bền vững sau đại dịch COVID-19, đồng thời tăng cường hợp tác trong các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu.
Đại sứ Việt Nam tại Hungary Nguyễn Thị Bích Thảo. Ảnh: vnembassy-budapest.mofa.gov.vn
Xin Đại sứ cho biết những nét chính trong tổng quan của quan hệ song phương Việt Nam - Hungary?
Hungary đã tích cực thúc đẩy việc thông qua Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và là quốc gia thành viên EU đầu tiên phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (EVIPA).
Về kinh tế, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2020 có bước đột phá mạnh mẽ, với gần 1,3 tỷ USD. Năm 2021, mặc dù chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, kim ngạch thương mại hai chiều vẫn đạt 1,1 tỷ USD. Cán cân thương mại giữa hai nước đang dần cân bằng hơn.
Hợp tác lao động là lĩnh vực tiềm năng giữa hai nước. Từ năm 2018 đến nay, đã có hơn 1.000 lao động Việt Nam sang làm việc tại các nhà máy, công ty tại Hungary trong các ngành nghề như trồng nấm, chế biến thực phẩm, xây dựng…
Hungary coi Việt Nam là đối tác ưu tiên trong chính sách hỗ trợ phát triển quốc tế của mình. Một số dự án sử dụng vốn vay ODA của Hungary đã và đang mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cho Việt Nam như Dự án xây dựng hệ thống quản lý dân cư, Dự án cấp nước sinh hoạt huyện Quảng Trạch tỉnh Quảng Bình... Hiện hai bên đang tích cực thúc đẩy triển khai Dự án Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ sử dụng vốn vay ODA của Hungary.
Giáo dục - đào tạo là lĩnh vực hợp tác truyền thống giữa hai nước. Trong 4 thập kỷ 1950 - 1989, Hungary đã hỗ trợ đào tạo cho Việt Nam gần 4.000 tiến sĩ, thạc sĩ, kỹ sư, nhiều người đã và đang giữ những vị trí quan trọng tại Việt Nam. Hiện nay, Hungary tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực truyền thống này. Từ năm 2018, Chính phủ Hungary đã nâng số học bổng dành cho Việt Nam lên 200 suất mỗi năm ở tất cả các trình độ đào tạo và lĩnh vực Hungary có thế mạnh như y, dược, nông nghiệp, công nghệ, công nghệ thông tin, kinh tế, luật, âm nhạc…
Hai bên đã ký Hiệp định hợp tác về văn hóa, thể thao và du lịch từ năm 2013 và đã tích cực triển khai nhiều hoạt động hợp tác văn hóa. Cuối năm 2021 và đầu năm 2022, đội tuyển bơi và đội tuyển bóng bàn quốc gia Việt Nam đã sang tập huấn tại Hungary. Nhờ sự hỗ trợ của phía Hungary trong khuôn khổ chương trình hợp tác văn hóa giữa hai nước, xiếc tre Việt Nam À Ố Show đã được trình diễn thu hút hơn 5.000 lượt khán giả tại Hungary và sắp tới, từ ngày 10-15/8, múa rối nước góp mặt tại Liên hoan Văn hóa Sziget tại Budapest với quy mô 1.000 show diễn ở 60 sân khấu khác nhau.
Trong hơn 20 năm qua, Hungary đã có nhiều hoạt động hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm trong lĩnh vực tư pháp và pháp luật với Việt Nam. Thời gian gần đây, Hungary tăng cường hỗ trợ Việt Nam trong đào tạo nguồn nhân lực ngành tư pháp và áp dụng công nghệ tin học trong thủ tục tố tụng, xét xử.
Hội Hữu nghị Hungary - Việt Nam với nòng cốt là các cựu chiến binh Hungary đã tham gia Ủy ban Quốc tế về giám sát và kiểm soát đình chiến tại Việt Nam (ICCS) giai đoạn 1973-1975 đóng vai trò tích cực thúc đẩy tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước và quảng bá về Việt Nam tại Hungary.
Trong đại dịch COVID-19, hai nước đã thể hiện tình hữu nghị, đoàn kết, chia sẻ lẫn nhau trong lúc khó khăn và quyết tâm cùng chung sức đẩy lùi đại dịch. Khi đại dịch vừa bùng phát, Việt Nam đã kịp thời tặng khẩu trang cho Hungary. Về phía mình, Hungary đã hỗ trợ Việt Nam 256.000 liều vaccine AstraZeneca và 100.000 bộ xét nghiệm nhanh kháng nguyên, nhượng lại phi lợi nhuận 400.000 liều vaccine AstraZeneca để giúp Việt Nam ứng phó với đại dịch.
Cộng đồng người Việt tại Hungary hiện khoảng 6.000 người, hội nhập tốt và có uy tín với sở tại, dưới sự lãnh đạo của Hiệp hội người Việt Nam tại Hungary luôn có nhiều hoạt động tích cực, hướng về quê hương đất nước, quảng bá văn hóa - truyền thống Việt Nam. Năm 2021, cộng đồng người Việt tại Hungary đã quyên góp vật tư y tế và tiền mặt trị giá trên 10 tỷ đồng, trong đó hơn 12,5 tấn vật tư y tế trị giá gần 9 tỷ đồng và trên 1,3 tỷ đồng tiền mặt, giúp đồng bào trong nước chống dịch COVID-19. Vừa qua, cộng đồng đã tích cực chung tay cùng Đại sứ quán hỗ trợ 720 kiều bào từ Ukraine sơ tán qua Hungary, thể hiện tinh thần đoàn kết dân tộc, sự sẻ chia, đùm bọc của người Việt Nam ở nước ngoài.
Đại sứ có thể chia sẻ về nội dung trọng tâm trong chuyến thăm chính thức tới đây của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ?
Chuyến thăm nhằm tái khẳng định cam kết chính trị thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Hungary phát triển sâu rộng, hiệu quả và làm sâu sắc hơn quan hệ Nghị viện giữa hai Quốc hội. Dự kiến, hai Chủ tịch Quốc hội sẽ ký Thỏa thuận nhằm tăng cường hợp tác thường xuyên và thiết thực giữa hai Quốc hội cho giai đoạn mới (thay cho Thỏa thuận ký năm 2008), tập trung vào: (i) Tăng cường trao đổi đoàn và tiếp xúc giữa các Lãnh đạo, các cơ quan của Quốc hội và các Nghị sỹ hữu nghị hai nước: (ii) Tổ chức hội thảo, tọa đàm lập pháp về những nội dung hai bên cùng quan tâm trong khuôn khổ các chuyến thăm chính thức của lãnh đạo Quốc hội hai nước; trao đổi thông tin về các hoạt động lập pháp, về điều ước quốc tế song phương, đa phương mà hai bên là thành viên và các hoạt động khác của Quốc hội; (iii) Tăng cường tiếp xúc, tham vấn, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn Nghị viện đa phương mà Quốc hội hai nước là thành viên.
Tham khảo kinh nghiệm của Hungary về thích ứng an toàn và phục hồi kinh tế sau đại dịch, thế mạnh của Hungary trong công nghệ chế biến, cấp đông nông sản, cũng như các chính sách của Hungary về giảm phát thải carbon, năng lượng sạch, kinh tế xanh, nhằm phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, góp phần thực hiện các cam kết của Việt Nam tại COP 26 và tạo lập nền tảng cho tăng trưởng bền vững. 2 Hai Chủ tịch sẽ tham dự Tọa đàm giữa hai Quốc hội về “Hoàn thiện khung pháp lý về giảm phát khí thải gây hiệu ứng nhà kính, năng lượng tái tạo và kinh tế xanh”.
Đẩy mạnh quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư song phương, tận dụng các cơ hội do Hiệp định EVFTA mang lại, phấn đấu đưa kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hungary tăng 10%/năm. Chủ tịch Quốc hội sẽ tham dự Tọa đàm Kinh tế Thương mại Đầu tư Việt Nam - Hungary; gặp gỡ cộng đồng doanh nhân người Việt tại châu Âu.
Tiếp tục đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực truyền thống như giáo dục (Tổ chức Tọa đàm Giáo dục Việt Nam - Hungary với sự tham dự của một số trường đại học 2 nước), tư pháp và pháp luật (ký Chương trình hợp tác giai đoạn 2022 - 2023 giữa hai Bộ Tư pháp). Thúc đẩy hợp tác về quốc phòng, ODA và nhiều lĩnh vực tiềm năng khác như lao động, du lịch.
Tri ân và vận động bạn bè Hungary tiếp tục thắt chặt tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Tiếp Ban Lãnh đạo Hội Hữu nghị Hungary - Việt Nam.
Biểu dương những đóng góp tích cực của cộng đồng thời gian qua. Vận động nguồn lực, tinh thần yêu nước của cộng đồng người Việt tại Hungary và châu Âu cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Thăm Đại sứ quán và gặp gỡ cộng đồng người Việt tại Hungary; gặp gỡ cộng đồng doanh nhân người Việt tại châu Âu.
Trân trọng cảm ơn Đại sứ!