Tin tức

SÁNG NGÀY 17/12: TỔNG THUẬT ‘’HỘI THẢO VĂN HÓA 2022’’

17/12/2022

2967 lượt xem

8h00 ngày 17/12, tại Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh, Hội thảo Văn hóa 2022 với chủ đề: ‘’Thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hóa’’ chính thức khai mạc. Hội thảo được chủ trì bởi Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng cùng các đồng chí đại diện Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức Hội thảo.

TOÀN VĂN PHÁT BIỂU CỦA ỦY VIÊN BỘ CHÍNH TRỊ, PHÓ CHỦ TỊCH THƯỜNG TRỰC QUỐC HỘI TRẦN THANH MẪN TẠI HỘI THẢO VĂN HÓA 2022

TOÀN VĂN BÀI PHÁT BIỂU CỦA ỦY VIÊN BỘ CHÍNH TRỊ, GIÁM ĐỐC HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH, CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG LÝ LUẬN TRUNG ƯƠNG NGUYỄN XUÂN THẮNG TẠI HỘI THẢO VĂN HÓA 2022

GIỚI TRUYỀN THÔNG VÀ NHỮNG MONG CHỜ TỪ ''HỘI THẢO VĂN HÓA 2022''

Nội dung Hội thảo sẽ tập trung đánh giá tình hình thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển văn hóa; việc huy động, bố trí nguồn lực cho bảo tồn và phát triển văn hóa và các vấn đề đặt ra từ thực tiễn. Đồng thời, đề xuất, kiến nghị hoàn thiện thể chế, chính sách và các giải pháp đẩy mạnh việc huy động và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực cho bảo tồn, phát triển văn hóa đáp ứng yêu cầu xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát huy giá trị văn hóa và con người Việt Nam theo mục tiêu của Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021.

Hội thảo gồm 02 phiên (phiên chuyên đề và phiên toàn thể) với 03 nhóm nội dung chính: Thể chế, Chính sách và Nguồn lực phát triển văn hóa. Mỗi phiên sẽ có 01 báo cáo trung tâm, các tham luận và phần thảo luận của các diễn giả, chuyên gia (phần thảo luận với hình thức trao đổi, thảo luận bàn tròn).

Cổng Thông tin điện tử Quốc hội sẽ liên tục cập nhật chi tiết nội dung sự kiện:

11h21: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Kết thúc Phiên thảo luận, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh nhấn mạnh, trong phần thảo sáng nay, chúng ta đã bàn đến rất là nhiều vấn đề cốt lõi liên quan đến công nghiệp văn hóa, đó là nông thôn, văn hóa dân gian, bảo tồn di sản hay là quản lý Nhà nước trong lĩnh vực văn hóa cũng như lộ trình hoàn thiện về mặt luật pháp trong lĩnh vực này.

Không chỉ khẳng định văn hóa là một nguồn lực phát triển, Hội thảo Văn hóa 2022 còn chỉ ra những điểm cốt lõi để khơi thông những nguồn lực này, đó không gì khác chính là Thể chế và Chính sách và hy vọng rằng trong bài tham luận cũng như là phiên thảo luận chiều nay, chúng ta sẽ làm rõ hơn 3 từ khóa thể chế, chính sách và nguồn lực.

Xin cảm ơn sự tham gia của các diễn giả!

11h20: Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho biết, Luật Điện ảnh 2022 có quy định về Quỹ hỗ trợ Điện ảnh. Thực hiện quy định của Luật, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang cố gắng giữ lại một số nguồn thu còn đang có nhiều tranh luận bàn cãi (nguồn thu khác). Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang đề xuất, mong Chính phủ, Quốc hội ủng hộ để nhằm định hướng, định hình sự phát triển ngành Điện ảnh.

11h18: TS.Trần Thị Thủy, Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phát biểu thảo luận

Đề cập đến mô hình phát triển văn hoá và công nghiệp văn hoá của Trung quốc, TS. Trần Thị Thủy, Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho biết, trong quá trình nghiên cứu phát triển văn hóa của Trung quốc, Trung Quốc có rất nhiều kinh nghiệm mà Việt Nam có thể học hỏi vì đây là hai đất nước có chung thể chế và có nhiều điểm tương đồng. Một trong những kinh nghiệm đó là vai trò cởi mở của Nhà nước trong việc thúc đẩy Quỹ liên quan đến văn hóa, đặc biệt là công nghiệp văn hóa phát triển.

Bàn về việc cần hay không cần Quỹ đối với các ngành công nghiệp văn hóa, TS Trần Thị Thủy nêu rõ, hiện ở Trung Quốc đã có hơn 200 Quỹ và hàng năm đầu tư hàng nghìn tỉ nhân dân tệ đối với các lĩnh vực ngành công nghiệp văn hóa, Quỹ phát triển công nghiệp văn hóa được phân thành 3 tầng, từ trung ương đến chính quyền địa phương và các tập đoàn văn hóa lớn như Tập đoàn Tencel hay Alibaba… đã đầu tư hàng trăm tỉ nhân dân tệ cho lĩnh vực văn hóa.

TS.Trần Thị Thủy cũng cho rằng, thị trường văn hóa có lĩnh vực rủi ro cao và tính bất định cao thì vai trò định hướng, vai trò kiến tạo của Nhà nước rất quan trọng. Đây là mô hình mà chúng ta có thể nghiên cứu thêm và học hỏi để phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam./.

11h19: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Đề cập đến vấn đề phát triển nguồn lực có rất nhiều ý kiến liên quan đến phát triển quỹ, phát triển văn hoá của Nhà nước. Nội dung này đã được bàn rất nhiều, đặc biệt trong thời gian thảo luận về dự thảo Luật Điện ảnh. Mời Thứ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông bình luận về vấn đề này?

11h15: TS.Trần Thị Thủy, Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam

Phát biểu tại phiên thảo luận bàn tròn, TS.Trần Thị Thủy, Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho biết, đối với nội dung về vai trò của nhà nước trong cung cấp hàng hóa công trong lĩnh vực văn hóa, hiện tại đã khác với giai đoạn bao cấp rất nhiều…

Theo TS.Trần Thị Thủy, Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, nếu trong thời kỳ bao cấp, người dân chỉ có thể lựa chọn sản phẩm mà Nhà nước cung cấp, họ không có sự lựa chọn. Tuy nhiên trong giai đoạn hiện nay, khi thị hiếu và nhu cầu đã khác trước rất nhiều, Nhà nước không thể áp đặt thị trường mà Nhà nước cần phải quan tâm đến mức độ thỏa mãn, quan tâm tương tác và bàn thảo với các chủ thể khác.

11h14: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Điều hành phiên thảo luận, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam Lê Quang Minh nêu rõ, phiên thảo luận còn nội dung quan trọng là kinh nghiệm quốc tế về phát triển văn hoá.

Tổng Giám đốc Lê Quang Minh cho biết, ngay từ đầu tham luận của mình, TS. Trần Thị Thủy đã xác lập một góc tiếp cận rất rõ ràng, đó là Nhà nước cần phải được nhìn nhận như một thể chế tham gia vào các quá trình ra quyết định liên quan đến hàng hoá công, chứ không phải là một chủ thể bên ngoài đưa ra các giải pháp để hiệu chỉnh thất bại của thị trường. Như vậy, vai trò của Nhà nước đã được nâng lên rất cao. Trong bối cảnh hiện nay, nguồn lực của Nhà nước còn hạn chế và khuyến khích những mô hình khác tham gia vấn đề phát triển văn hóa. vậy tiến sĩ có lý giải như thế nào về cách tiếp cận của mình trong cái bối cảnh nguồn lực hiện nay?

11h12: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Phương

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Thị Mai Phương cho biết theo Kế hoạch 81 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện Đề án định hướng chương trình xây dựng luật của Quốc hội khóa XV có dự kiến chương trình xây dựng pháp luật thì nhiệm vụ lập pháp trong lĩnh vực văn hóa đề ra 5 nhiệm vụ cụ thể là sửa đổi Luật Điện ảnh (đã hoàn thành); nghiên cứu rà soát Luật Di sản văn hóa; nghiên cứu rà soát Luật Báo chí, Luật Xuất bản và nghiên cứu để ban hành mới luật về nghệ thuật biểu diễn.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Thị Mai Phương cũng cho biết đây là định hướng nhưng các cơ quan quản lý và các cơ quan hữu quan cần chủ động rà soát, đánh giá tình hình thực tiễn để chủ động đề xuất hoàn thiện chứ không chỉ bó hẹp như định hướng đã đề ra.

11h12: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Trong bài tham luận của Nhạc sỹ Quốc Trung có một nội dung rất hay, đó là những dàn nhạc giao hưởng nổi tiếng thế giới xuất hiện ở Việt Nam nhiều nhưng vẫn phải yêu cầu kiểm duyệt, gây khó khăn cho các nhà tổ chức. Đó là những rào cản vô hình, khi áp dụng vào thực tiễn không còn phù hợp.

Quay lại vấn đề Thể chế, thưa bà Nguyễn Thị Mai Phương, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, những Luật đã nhận được nhiều ý kiến đồng thuận là cần phải triển khai, vậy lộ trình từ nay đến hết nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, lộ trình bổ sung sẽ như thế nào thưa Bà?

11h11: Nhạc sĩ, Nhà sản xuất âm nhạc Quốc Trung phát biểu

Nhạc sĩ Quốc Trung cho biết, năng lực sáng tạo của người nghệ sĩ không bị giới hạn bởi những quy định pháp luật. Nghệ sĩ không sợ nhiều luật, không sợ ít luật, mà sợ luật không rõ ràng, không cụ thể, khi tác phẩm bị vướng vào các quy định như vậy, sẽ gây khó khăn lớn cho người làm sáng tạo.

Theo Nhạc sĩ Quốc Trung, trong xây dựng chiến lược văn hóa, công tác xây dựng pháp luật cần được chú trọng. Người làm văn hóa cần những quy định pháp luật đi trước để mở hành lang phát triển, chứ không chỉ là giải quyết các vấn đề cũ. Vì vậy, cần tầm nhìn dài hạn trong xây dựng chiến lược phát triển văn hóa để định hướng cho sự phát triển, tạo điều kiện phát huy nguồn năng lực sáng tạo của nghệ sĩ Việt Nam.

11h10: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam cho biết có nhiều người hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo nói rằng luật cần quy định cụ thể, họ là nghệ sĩ, là công dân và được làm những gì luật pháp không cấm. Tuy nhiên có thể hình dung rằng nhiều luật và nhiều quy định quá lại cản trở sự sáng tạo của người nghệ sĩ. Nhạc sĩ Quốc Trung có bình luận về vấn đề này?

11h08: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Phương: Chú trọng xây dựng thể chế, pháp luật về văn hóa

Tại Hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Phương khẳng định: Thể chế về văn hóa rất quan trọng. Với vị trí pháp lý, Quốc hội đã chú trọng xây dựng thể chế, pháp luật về văn hóa.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Phương, trong khi xây dựng một đạo luật, chúng ta phải đánh giá thực tiễn và những đối tượng điều chỉnh, chịu tác động... Bên cạnh đó, cơ quan soạn thảo, thẩm tra dự án Luật còn phải lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học về dự án luật cần xây dựng. Do đó, các cơ quan của Quốc hội khi xây dựng một đạo luật cũng phải nghiên cứu rất rõ ràng về các đối tượng chịu tác động, quan hệ kinh tế-xã hội...

11h07: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Chúng ta hoàn thiện luật pháp để xử lý vi phạm và tạo điều kiện cho công tác quản lý. Tuy nhiên có lẽ cũng phải hỏi những người trực tiếp làm văn hóa, họ có muốn bị điều chỉnh bởi nhiều luật như vậy không. Những quy định của luật có làm cản trở sự sáng tạo của những người làm nghệ thuật hay không?

Hội nghị của chúng ta ngày hôm nay có chủ đề Thể chế, Chính sách và Nguồn lực. Tuy nhiên, thể chế không chỉ là có thêm luật, cởi trói bằng cách giảm bớt các Thông tư. Về cách tiếp cận này, xin mời bình luận của Bà Nguyễn Thị Mai Phương, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội?

11h05: Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông phát biểu

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho biết, về cơ chế chính sách cho văn hóa, hiện nay, ngân sách nhà nước cần đầu tư nhiều hơn nữa cho văn hóa, cần huy động được nguồn lực của tư nhân vào lĩnh vực này. Luật Đầu tư mới có ưu đãi cho bảo tồn văn hóa, còn chưa có ưu đãi cho các ngành văn hóa khác. Sắp tới, cần có những điều chỉnh, sửa đổi để khuyến khích đầu tư trong lĩnh vực này.

Về hợp tác công tư, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, cần nghiên cứu, sửa đổi Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư để quy định rõ ràng, hợp lý về việc phối hợp nguồn lực công tư trong phát triển công nghiệp văn hóa.

11h04: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Trong phiên thảo luận sáng nay có nhiều câu hỏi đặt vấn đề với Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam mời Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông trả lời các câu hỏi?

11h02: Vụ trưởng Vụ pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thanh Liêm

Thông tin tại phiên thảo luận bàn tròn, Vụ trưởng Vụ pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thanh Liêm cho biết, hiện mới có 5 lĩnh vực có luật để điều chỉnh. Vì vậy Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đang có lộ trình cụ thể từ nay đến năm 2026, nhằm hoàn thiện thể chế pháp luật về văn hóa.

Vụ trưởng Vụ pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thanh Liêm cho biết, trong 9 lĩnh vực Chính phủ giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có 5 lĩnh vực có luật điều chỉnh. Một số lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm chưa có luật để điều chỉnh mà vẫn điều chỉnh bằng nghị định.
Trong năm 2021, 2022, Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch đã trình Chính phủ trình cấp có thẩm quyền ban hành 3 luật: Luật Điện ảnh, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) – đây là bước đột phá trong thời hoàn thiện thể chế.

Vụ trưởng Vụ pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Thanh Liêm nêu rõ lộ trình từ nay đến năm 2026 Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến sẽ sửa đổi, bổ sung Luật Di sản văn hóa trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Giai đoan 2026-2030, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến xây dựng Luật nghệ thuật trình diễn, Luật Mỹ thuật sửa đổi và một số văn bản có liên quan khác. Với quyết tâm như vậy, việc hoàn thiện thể chế pháp luật, điều chỉnh trực tiếp các lĩnh vực văn hóa sẽ được hoàn thiện…

11h01: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Thưa ông Lê Thanh Liêm - Vụ trưởng Vụ pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, khi bàn về việc triển khai Chiến lược phát triển văn hóa 2030, rất nhiều ý kiến cho rằng, để triển khai Chiến lược thực sự hiệu quả, đòi hỏi một hệ thống pháp luật đồng bộ, trong khi rất nhiều lĩnh vực hiện nay vẫn chưa có Luật để điều chỉnh. Lộ trình hoàn thiện thể chế của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch từ nay đến 2030 như thế nào để cụ thể hóa Chiến lược này?

10h58: Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm tiếp tục thảo luận

Tới đây chúng ta sẽ không có tình trạng bảo hộ ngược, những doanh nghiệp nước ngoài không tuân thủ pháp luật mà lại làm khó các doanh nghiệp trong nước. Với Nghị định 71 vừa được ban hành sửa đổi Nghị định về cung cấp dịch vụ phát thanh, truyền hình trên internet.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm khẳng định rằng, sẽ không có tình trạng này. Và từ 01/01/2023, Nghị định này có hiệu lực, chúng ta hoàn toàn có quyền yêu cầu tất cả các nền tảng cung cấp nội dung phim ảnh nước ngoài xuyên biên giới vào Việt Nam phải tuân thủ đầy đủ tất cả các quy định như doanh nghiệp trong nước. Nếu không thì sẽ bị chặn.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm nêu rõ, thời gian tới, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ phải tạo ra một sân chơi bình đẳng để doanh nghiệp trong nước hay nước ngoài vào Việt Nam tuân thủ pháp luật. Đồng thời mang nguồn lực với thế mạnh của chính họ để đầu tư sản xuất những nội dung trong nước, sau đó lại phân phối phát lên trên những nền tảng của họ, không phải chỉ cho trong nước xem mà cho cả thế giới xem.

“Ở đây bài toán đặt ra là chúng ta phải hợp tác và đấu tranh, cái khó ở chỗ đấy thôi chứ còn không phải là cái khó về thể chế, về phương pháp làm nữa”, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm chia sẻ thêm.

Trong năm tới, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng sẽ yêu cầu tất cả các nhà sản xuất tivi thông minh và điện thoại thông minh bán ra ở Việt Nam sẽ phải cài sẵn tất cả những ứng dụng cung cấp nội dung báo chí, truyền hình hợp pháp, có giấy phép và không được nghiễm nhiên cài đặt những ứng dụng, hoặc là trên điều khiển từ xa.

10h57: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Điều hành thảo luận, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam Lê Quang Minh chỉ ra rằng Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông chưa trả lời hết các nội dung, gợi ý của GS.TS Từ Thị Loan. Theo đó, hiện nay đang phát triển quảng cáo ở những nền tảng ngoại thay vì những nền tảng nội mà chúng ta đang cổ súy.

Vừa qua, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm đã chủ trì cuộc họp rất quan trọng với các nhà quảng cáo để làm sao định hướng các quảng cáo đó vào các nền tảng nội chứ không phải là dùng số tiền đó nuôi dưỡng những thông tin trên các nền tảng ngoại. Như vậy, về mặt thể chế, đôi khi chúng ta có những vấn đề khó nhưng rõ ràng bằng những quy định cụ thể thì vẫn có thể xử lý được những hạn chế này khi các nền tảng ngoại thâm nhập vào Việt Nam.

Trong lĩnh vực quản lý của Bộ Thông tin và Truyền thông có rất nhiều vấn đề thời sự. Các doanh nghiệp truyền hình, internet sắp tới sẽ là tương lai của truyền hình có đề ra kiến nghị cần có sự đối xử bình đẳng giữa các doanh nghiệp nội và ngoại. Xin mời Thứ trưởng bình luận về vấn đề này?

10h54 Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm trả lời câu hỏi về chống những nội dung văn hóa độc hại trên mạng xã hội và các nền tảng ngoại

Trả lời câu hỏi về chống những nội dung văn hóa độc hại trên mạng xã hội và các nền tảng ngoại, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm việc ứng xử quản lý xử lý nền tảng xuyên biên giơi skhoong con quá khó khăn nữa. điều khó là chúng ta không cấm tuyệt đối mà chúng ta phải gạn đục khơi trong, kéo toàn xã hội cùng thực hiện cùng nhận biết đâu là “rác” đâu là thông tin độc hại để có ứng xử phù hợp.

Ngăn chặn thông tin xấu độc thời gian qua của các cơ quan đã đạt được những kết quả nhất định và thời gian tới hướng đến chủ động ngăn chặn từ gốc chứ không phải thông tin lên mạng rồi mới ngăn chặn, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cũng cho biết hiện khó khăn nhất là các cơ quan chưa nắm được tập quán chia sẻ thông tin của các nền tảng xuyên biên giới khi mà các nền tảng này khi vào Việt Nam có xu hướng gợi ý những thông tin xấu độc, điều này làm người xem tiếp cận và phơi nhiễm với thông tin xấu. Do đó, các cơ quan cần có thêm thời gian để nhận diện xác định đúng vấn đề này từ có có biến pháp chống, hướng đến thay đổi tập quán, hướng đến gợi ý thông tin tốt đang có rất nhiều.

10h52: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Ở đây có một đề xuất quan trọng mà Nhạc sỹ Quốc Trung đưa ra là những khoản tài trợ của tư nhân cho âm nhạc. Chúng ta có rất nhiều nhà tài trợ, nhưng chưa nhiều nhà tài trợ cho Văn hóa. Có thể cũng có nguyên nhân một phần từ chính sách thuế. Nên chăng ở đây chúng ta nên bổ sung thêm lĩnh vực văn hóa. Sau hội thảo tôi sẽ tìm hiểu thông tin từ Bộ Tài chính.

Xin chuyển sang lĩnh vực của Bộ Thông tin và Truyền thông. Thưa ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, trong xây thì có cả chống. Trong các mảng quản lý của Bộ Thông tin và Truyền thông và đặc biệt dựa trên những gì mà Bộ đã làm được trong thời gian vừa qua, tôi thấy nổi lên 1 vấn đề rất nóng và thời sự. Đó là chống nội dung văn hóa độc hại đang tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội và các nền tảng ngoại. Và chúng ta cũng biết, mang thể chế trong nước ra áp dụng với các nền tảng này không dễ, vì họ không có đại diện tại Việt Nam. Xin mời ý kiến của Ông Nguyễn Thanh Lâm?

10h49: Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong

Phát biểu ý kiến tại Hội thảo, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, trong mục tiêu đưa ngành công nghiệp văn hóa trở thành nền kinh tế mũi nhọn, thành phố Hà Nội cũng đã xác định 8 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu. Trong đó, xác định chủ thể để phát triển công nghiệp văn hóa chính là các nghệ sĩ, nghệ nhân và các doanh nghiệp…

Tuy nhiên, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cũng chỉ ra những bất cập, khó khăn trong quá trình triển khai, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của thành phố. Thông qua Hội thảo Văn hóa 2022 hôm nay, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong mong rằng, chúng ta sẽ từng bước gỡ được những điểm nghẽn về thể chế, chính sách và nguồn lực (nguồn lực xã hội, đặc biệt là nguồn lực sáng tạo của giới nghệ sĩ, nhân của Hà Nội nói riêng, cả nước nói chung…)

10h48: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Việt Nam Lê Quang Minh cho biết,Thành phố Hà Nội đã có Nghị quyết riêng liên quan phát triển các ngành công nghiệp văn hóa với điểm đến Hà Nội là một thành phố sáng tạo. Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong đánh giá như nào về vai trò của những sự kiện âm nhạc lớn cũng như là điểm đến của các sự kiện văn hoá?

10h47: Nhạc sỹ, Nhà sản xuất âm nhạc Quốc Trung phát biểu

Trả lời câu hỏi của điều hành phiên thảo luận bàn tròn, Nhạc sỹ Quốc Trung khẳng định để làm một sản phẩm có chất lượng cũng gặp một số khó khăn. Với tác phẩm âm nhạc Gió mùa, mặc dù nhận được sự hỗ trợ từ thành phố Hà Nội và Bộ Văn Hóa Thể thao và Du lịch, tuy nhiên vẫn gặp một số khó khăn, nhất là về thủ tục hành chính

Nhạc sỹ Quốc Trung chia sẻ thêm, Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió mùa là sản phẩm, mô hình âm nhạc tương đối mới, ekip đã hình dung được những khó khăn, cần thời gian để đánh giá, đặc biệt để khán giả làm quen. Trong việc tổ chức, bên cạnh sự giúp đỡ của cơ quan chức năng vẫn còn khó khăn về thủ tục hành chính, lập kế hoạch vì với quy mô lễ hội lớn, khối lượng công việc khổng lồ.

Quá trình thực hiện tác phẩm đã được sự ủng hộ, đánh giá, nhìn nhận để hướng tới mục tiêu xây dựng một thương hiệu văn hóa, tính hình ảnh của Thủ đô Hà Nội nói riêng và của Việt Nam. Chính vì vậy, nhạc sỹ Quốc Trung hy vọng qua hội nghị này, thời gian tới sẽ có thay đổi về thể chế, về chính sách, trong đó không phải chỉ hỗ trợ riêng cho lễ hội quốc tế như Gió mùa mà hỗ trợ nhiều cho các sản phẩm biểu diễn nghệ thuật, âm nhạc khác.

10h46: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Tại diễn đàn ngày hôm nay, tôi sẽ không hỏi Nghệ sỹ Quốc Trung về sự nghiệp sáng tác của Anh. Tôi muốn hỏi Anh với tư cách nhà tổ chức sự kiện âm nhạc tầm vóc quốc tế, như sự kiện Gió mùa. Anh có nhắc đến ở cuối bài tham luận, nhưng Anh chưa nói gì về sự khó khăn khi tổ chức 1 sự kiện như vậy ở Việt Nam. Theo Anh, những gì Nhà nước và Hà Nội có thể hỗ trợ Anh để quốc tế hóa những sự kiện âm nhạc như vậy?

10h44: Nhạc sĩ, Nhà sản xuất âm nhạc Quốc Trung phát biểu

Là người làm trong ngành sáng tạo, đã hợp tác nhiều với nghệ sĩ sáng tạo nước ngoài, Nhạc sĩ, Nhà sản xuất âm nhạc Quốc Trung cho biết, nhu cầu biểu diễn thực tế không chỉ là những đoàn diễn giao lưu mang tính ngoại giao, việc xuất khẩu sản phẩm văn hóa, đặc biệt là các tác phẩm biểu diễn, điện ảnh, âm nhạc là rất quan trọng. Tuy nhiên, theo Nhạc sĩ Quốc Trung, đánh giá về năng lực sáng tạo của chúng ta còn chủ quan, chưa có đối chiếu với đối tác bên ngoài.

Bên cạnh đó, việc đầu tư về thời gian, nguồn lực và sự tập trung trong sáng tạo cho một sản phẩm nghệ thuật ở nước ta còn quá ít so với thế giới, nên khó có tác phẩm đỉnh cao. Năng lực sáng tạo, nền âm nhạc của chúng ta còn khả hạn chế, chưa đủ mạnh, không đủ để đề kháng trước những làn sóng văn hóa nước ngoài.

Vì vậy, Nhạc sĩ Quốc Trung cho rằng cần có sự đánh giá khách quan, đánh giá đa chiều đối với năng lực sáng tạo, sản xuất thật sự của nền nghệ thuật nước nhà để có giải pháp xây dựng, phát triển phù hợp.

10h42: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Khi GS.TS Từ Thị Loan liệt kê ra những giá trị văn hoá liên quan đến văn hoá dân gian của Việt Nam chúng ta mới giật mình bởi đó thực sự là tài nguyên và cần sự vào cuộc của ngành công nghiệp văn hóa để nâng giá trị đó lên mức độ mới. Tại sự kiện hôm nay có sự tham gia của nhân vật khá đặc biệt là nhạc sĩ Quốc Trung. Nhạc sĩ đã có tham luận bàn về thực trạng của nền âm nhạc Việt Nam phản ánh lên thực trạng của nền âm nhạc nước nhà. Nhạc sĩ cũng là người hoạt động văn hoá, nghệ thuật lâu năm. Xin mời Nhạc sĩ Quốc Trung bình luận?

10h40 GS.TS Từ Thị Loan, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam

GS.TS Từ Thị Loan khẳng định văn hóa dân là nơi lưu giữ văn hóa dân tộc đồng thời đóng góp và sự phát triển bền vững.

GS.TS Từ Thị Loan chỉ rõ như lễ hội là nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương, góp phần thúc đẩy du lịch bên cạnh là nơi giáo dục truyền thống, giữ gìn bản sắc dân tộc gắn kết cộng động. Hay dân ca, dân vũ là nguồn tài nguyên để khai thác phát triển du lịch, nhất là du lịch cộng đồng hay các hình thức trình thức dân gian như rối nước Việt Nam rất thu hút du khách nước ngoài hay tri thức bản địa đến nay phát huy giá trị. Hay làng nghề truyền thống, ẩm thực Việt là nguồn lực rất lớn.. quảng bá giá trị văn hóa Việt Nam đồng thời cũng là nguồn lực cho phát triển kinh tế.

10h39: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Tiếp tục chương trình, chúng ta sẽ bàn về bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá - văn nghệ dân gian. Câu hỏi này xin dành cho GS. Từ Thị Loan.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói Văn hóa soi đường cho quốc dân đi. Ngày hôm nay, Đảng ta còn đề cập đến văn hóa như là nguồn lực cho phát triển. Đó là những điểm rất mới về mặt lý luận.

Từ góc độ những người hoạt động thực tiễn, Bà nhìn thấy gì ở Văn hóa dân gian dưới góc độ một nguồn lực cho phát triển Kinh tế xã hội?

10h38: Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan bình luận

Tại Hội thảo, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, Bộ sẽ cùng với Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch và các cơ quan liên quan quy định rõ hơn, chuẩn hóa rõ hơn về nông thôn mới.

Ngoài ra, theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, dưới góc độ một nguồn lực cho phát triển, chúng ta đều biết văn hóa dân gian chính là nơi lưu giữ đậm nhất cái bản sắc văn hóa dân tộc.

Văn hóa dân gian trong đời sống đương đại vẫn tiếp tục phát huy vai trò, nguồn lực của mình và đóng góp rất nhiều vào sự phát triển bền vững. Chẳng hạn như lễ hội là một nguồn lực rất lớn cho phát triển kinh tế xã hội các địa phương. Đây cũng là nơi giáo dục truyền thống, nơi giữ gìn bản sắc dân tộc, giáo dục truyền thống về anh hùng dân tộc nên cần được bảo tồn và phát huy.

10h37: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Mời bình luận của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Lê Minh Hoan với những bình luận của PGS.TS. Nguyễn Thị Phương Châm đặt ra cũng như những ý kiến của KTS Hoàng Thúc Hào?

10h34: PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hoá, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam phát biểu thảo luận

Trả lời câu hỏi tiêu chí cứng hóa trong xây dựng nông thôn mới hiện nay, PGS.TS. Nguyễn Thị Phương Châm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hoá, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam cho rằng, vấn đề mà MC Quang Minh đặt ra cũng là vấn đề mà Viện thực hiện một đề tài về văn hóa với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về văn hóa trong xây dựng nông thôn mới hiện nay.

Một phần trong đề tài nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm cũng rất đồng điệu với bài phát biểu của Bộ trưởng Lê Minh Hoan sáng nay.

Về vấn đề này, qua thực tế nghiên cứu, PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm nhận thấy rõ những cái hạn chế trong việc chúng ta áp dụng một Bộ tiêu chí chung cho cả nước, cho tất cả các cộng đồng, cho tất cả các tộc người. Việc chưa thực sự linh hoạt cho sự chen vào trong các tiêu chí nông thôn mới của các đặc trưng văn hóa địa phương, các tri thức của các cộng đồng tộc, người địa phương thì đã xảy ra tình trạng bất cập như trong báo cáo của PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm đã đề cập.

PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm nêu dẫn chứng, khi áp dụng một tiêu chí như tiêu chí nhà ở 3 cứng (tường cứng, mái cứng, sàn cứng) mà Bộ Xây dựng và Chương trình nông thôn mới đưa ra như vậy thì các ngôi nhà truyền thống mang theo tất cả những tri thức bản địa, tri thức dân gian của các tộc người sẽ có nguy cơ biến mất dần. Và người dân sẽ cũng sẽ tự ti với những vấn đề mà chúng ta đặt ra như hiện đại, văn minh và người dân tự ti với văn hóa của họ. Người ta cho rằng, ngôi nhà của mình không còn đáp ứng được tiêu chí về văn minh và hiện đại nữa.

Trong khi đó, ví dụ như ngôi nhà Trình Tường thì đấy là ngôi nhà mà ấm vào mùa đông, mát về mùa hè và gắn kết bao nhiêu những cái tri thức liên quan đến thờ cúng liên quan đến văn hóa nhưng mà dần dần thì sẽ bị phá bỏ bởi vì nó không phù hợp với các tiêu chí hay là một cái tiêu chí khác áp dụng cho tất cả các vùng miền.

Bên cạnh đó, PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm cũng nêu dẫn chứng tiêu chí sáng, xanh, sạch, đẹp ở trong Chương trình xây dựng nông thôn mới. Qua khảo sát nhiều địa phương, PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm nhận thấy rằng, những bức tường đá rất đẹp thì bị phá hoặc là bị sơn chồng lên các màu sáng để cho đáp ứng tiêu chí sáng, xanh, sạch, đẹp.

Qua phân tích, PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm cho rằng, việc chúng ta áp dụng một mô hình, một Bộ tiêu chí cho tất cả thì sẽ có nguy cơ là các hệ thống tri thức bản địa, tri thức địa phương của một số vùng, các tộc thiểu số và các địa phương bị mất đi trong quá trình mà chúng ta thực hiện các tiêu chí đó. Đây là một điều thực sự rất đáng tiếc khi chúng ta nhìn về văn hóa nông thôn, văn hóa các cộng đồng thiểu số.

10h33: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Về nội dung này tôi rất muốn đặt câu hỏi với 1 vị đại biểu trong Hội thảo của chúng ta ngày hôm nay, đó là Bà Nguyễn Thị Phương Châm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hoá, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, một người rất tâm huyết với văn hóa nông thôn.

Thưa Bà Nguyễn Thị Phương Châm, trong tham luận của Bà nêu rất rõ một nguy cơ khi chúng ta làm NTM. Đó là chúng ta cứng hóa các tiêu chí liên quan đến văn hóa. VD Quy định của tiêu chí nhà ở là 3 cứng (tường cứng, mái cứng, sàn cứng) và như vậy, có thể loại bỏ nhiều thực hành văn hoá truyền thống liên quan đến nhà ở và phong tục của người dân. Những ngôi nhà sàn của người Thái ở Sơn La, những ngôi nhà trình tường của người Tày, Nùng ở Lạng Sơn, người Hà Nhì ở Lào Cai hay những ngôi nhà của người Mông ở Lạng Sơn, Sơn La,… đều được xem là chưa đạt chuẩn, nhiều hộ gia đình còn được vận động để phá bỏ ngôi nhà truyền thống của họ để xây những ngôi nhà đạt tiêu chuẩn 3 cứng.

Thưa Bà, với một chương trình được triển khai sâu, rộng như Chương trình Nông thôn mới, nếu chúng ta không hiểu rõ cặn kẽ thế nào lẽ những tiêu chí liên quan đến văn hóa thì thực sự là nguy hiểm. Xin bà bình luận về nội dung này?

10h29: KTS. Hoàng Thúc Hào, Phó Chủ tịch Hội kiến trúc sư Việt Nam

Phát biểu ý kiến tại Hội thảo, đứng trên góc độ của kiến trúc sư, Phó Chủ tịch Hội kiến trúc sư Việt Nam Hoàng Thúc Hào ủng hộ quan điểm cho rằng, Việt Nam chúng ta mới hình thành văn minh, văn hóa đô thị khoảng 100 năm nay…

Theo Phó Chủ tịch Hội kiến trúc sư Việt Nam Hoàng Thúc Hào, thành tựu của nông thôn mới ở nước ta thời gian qua mới chỉ thiên về lượng. Giờ đây, chúng ta nên cần thiên cả về chất. Chúng ta nên xây dựng luận chứng thẩm mỹ đi kèm với quy hoạch kiến trúc nông thôn…

Phó Chủ tịch Hội kiến trúc sư Việt Nam Hoàng Thúc Hào nhấn mạnh, chỉ có như vậy, quy hoạch kiến trúc mới thực sự trở thành hoa của đất, mỗi một vùng nông thôn sẽ có một cái hương sắc. Bên cạnh đó, bản chất quá trình đô thị là một quá trình liên tục. Đô thị hóa nông thôn nếu chúng ta kiểm soát tốt, có khả năng tự cân bằng và điều chỉnh, chúng ta sẽ tiết kiệm được rất nhiều nguồn lực nữa.

10h28: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Trong phần tham luận, các đại biểu đã nghe Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan có bài phát biểu tâm huyết với văn hóa nông thôn. Đây là cấu phần vô cùng quan trọng của văn hóa, nếu nói rằng không đầu tư cho văn hóa, trong đó có văn hóa nông thôn cũng không đúng. Bởi hiện nay có một chương trình rất lớn là Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển nông thôn mới, trong đó có rất nhiều tiêu chí, những cấu phần liên quan đến văn hóa.

Từ góc độ của một kiến trúc sư, ông nhìn nhận như thế nào về cái sự đầu tư này, đặc biệt là những thiết chế liên quan tới góc nhìn của kiến trúc sư?

10h27: PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội.

Trao đổi tại thảo luận bàn tròn, PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho rằng, cần có cơ chế thúc đẩy phát triển văn hóa, trong đó hậu kiểm thông qua các quy định để nghệ sỹ biết được làm gì và không làm gì, giúp tăng cường trách nhiệm của nghệ sĩ đối với sản phẩm của mình và giúp sản phẩm hàng hóa nhanh đến với thị trường hơn

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh, văn hóa và lĩnh vực đặc biệt tinh tế và nhạy cảm trong đời sống xã hội. Chính vì thế, việc can thiệp vào văn hóa phải tính toán kỹ lưỡng bại. Xu thế chung trên thế giới hiện nay đang chuyển sang từ tiền kiểm sang hậu kiểm.

Đời sống kinh tế xã hội đặc biệt là văn hóa vô cùng đa dạng và phong phú, sức sáng tạo về văn hóa vô cùng lớn. Chính vì thế chúng ta cần phải có cơ chế nào đó để thúc đẩy sự phát triển văn hóa và cơ chế hậu kiểm giúp cho chúng ta làm được điều này.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh, chúng ta tiến hành hậu kiểm, nhưng không có nghĩa là không tiền kiểm, tiền kiểm bằng các quy định có từ trước để người nghệ sĩ, những người sáng tạo biết được mình có thể làm gì và không nên làm gì từ đó thì có thể có được những sản phẩm nó phù hợp với xã hội.

10h26: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội cho rằng phương thức tiền kiểm và hậu kiểm một cách thức quản lý rất mới, thị trường cũng đang rất mong chờ trong thời gian tới triển khai cách tiếp cận mới này là như thế nào?

Đối với các lĩnh vực khác, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm thì có lẽ có thể quản lý được. Tuy nhiên, văn hóa một khi không kiểm soát chặt chẽ những văn hóa phẩm độc hại lan ra ngoài thị trường, khi các cơ quan quản lý nhà nước phát hiện ra, lúc đấy người dân đã hấp thụ các sản phẩm đấy và không làm lại được nữa. Từ góc độ này, dưới góc độ của Quốc hội, Tổng Giám đốc Lê Quang Minh mời đại biểu Bùi Hoài Sơn bình luận thêm về nội dung này?

10h24: Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông phát biểu

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho biết, Luật Điện ảnh vừa được thông qua là một trong những luật điện ảnh tiến bộ nhất trong nền điện ảnh châu Á, cập nhật nhiều kinh nghiệm phát triển điện ảnh thế giới, với nhiều quy định mới về lưu trữ số, việc tổ chức liên hoan phim, tuần phim… và nhiều vấn đề khác để huy động nguồn lực phát triển điện ảnh.

Trong đó, một trong những vấn đề được quan tâm là tiền kiểm – hậu kiểm. Tại luật này, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hướng tới giảm bớt tiền kiểm, gia tăng hậu kiểm, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế. Bộ cũng sẽ tăng cường kiểm tra, xử phạt để đảm bảo thực hiện tốt việc quản lý và phát triển ngành điện ảnh.

10h23: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Trong ít phút ngắn ngủi, GS.Từ Thị Loan đã tóm tắt nhiều điểm nghẽn hiện nay về thể chế, chính sách và nguồn lực để có thể triển khai thành công Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa tầm nhìn 2030.

Trong nhiều thông điệp có gửi gắm đến lãnh đạo Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, mặc dù Thứ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông sẽ có phiên thảo luận buổi chiều, tuy nhiên trong nội dung có đề cập đến nhiều lĩnh vực quản lý của Bộ. Mời bình luận thêm của Thứ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông.

10h16: GS.TS Từ Thị Loan, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam

Theo GS.TS Từ Thị Loan cần tập trung thảo gỡ 5 nhóm giải pháp căn cơ. Đầu tiên là tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế. Theo GS.TS Từ Thị Loan, hiện việc thể chế hóa đường lối chủ trương phát triển hóa còn chậm và chưa phù hợp với thực tế.

GS.TS Từ Thị Loan dẫn chứng trong nghệ thuật biểu diễn, nhiếp ảnh, triển lãm thì chưa có luật quy định mới chỉ ở điều chỉnh ở tầm nghị định. Hành lang pháp lý chưa thuận lợi. Hay như về du lịch văn hóa dự trên tài nguyên di sản văn hóa nhưng Luật Di sản việt Nam cần sửa đổi để phù hợp với công ước UNESCO hay lĩnh vực thủ công mĩ nghệ chưa có luật làng nghề.

GS.TS Từ Thị Loan cũng chỉ rõ những hạn chế trong cơ chế quản lý cần chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, nhấn mạnh những gì pháp luật không cấm thì công dân, tổ chức, nhà sản cuất có quyền làm để từ đó thúc đẩy lực lượng sản xuất văn hóa, đa dang văn hóa. Cùng với đó là vướng mắc về các nguồn lực, nhân lực, nguồn lực tài chính cần cơ chế huy động doanh nghiệp, hợp tác công tư. Ngoài ra, vấn đề vi phạm bản quyền cũng là điểm nghẽn khiến thị trường văn hóa không thể phát triển lành mạnh. Đây là những điểm nghẽn cần có giải pháp.

10h15: Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh điều phối thảo luận

Điều hành nội dung thảo luận, Tổng Giám đốc Truyền hình Quốc hội Lê Quang Minh cho biết, về Công nghiệp văn hóa, chúng ta có một văn bản rất quan trọng là Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa tầm nhìn 2030. Đánh giá về việc thực hiện chiến lược thì rất rộng, tuy nhiên từ góc độ thể chế, chính sách và nguồn lực, Giáo sư nhìn thấy những vấn đề gì cần phải làm để triển khai Chiến lược này? Hay còn nói, đâu là những giải pháp then chốt cần làm ngay lập tức?

9h59: Nghỉ giải lao

9h58: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh điều hành tham luận

Tiếp tục chương trình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Hội thảo đã hoàn tất phần trình bày thảo luận, sau đây Hội thảo sẽ nghỉ giải lao 10 phút. Hội thảo sẽ tiếp tục chương trình lúc 10h10 để trao đổi, thảo luận bàn tròn và phát biểu ý kiến của một số đại biểu.

9h50: PGS.TS Đinh Công Tuấn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa Hà Nội trình bày tham luận: “Phát triển nguồn nhân lực ngành văn hoá, nghệ thuật: thực trạng và giải pháp”.

Phát biểu tham luận tại Hội thảo Văn hóa 2022, PGS.TS. Đinh Công Tuấn nêu quan điểm, phát triển nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật có vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Trong những năm gần đây, các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước đã quan tâm đến đào tạo, phát triển nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật và đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy vậy, để “xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc” thì việc thực hiện đồng bộ một số nhóm giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật đạt được những đột phá về chất lượng, số lượng, cơ cấu là nhiệm vụ quan trọng của ngành văn hoá, nghệ thuật trong bối cảnh hiện nay.

Ngành văn hoá, nghệ thuật là ngành đặc thù, do đó nhân lực của ngành trước hết là những người phải hiểu văn hoá, nghệ thuật. Nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật có hai đội ngũ quan trọng đó là đội ngũ quản lý và lực lượng nghệ sĩ.

Nguồn nhân lực văn hoá nghệ thuật là trụ cột quan trọng trong phát triển các ngành công nghiệp văn hoá ở Việt Nam. Nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật, thành tố quan trọng trong ngoại giao văn hoá của Việt Nam. Ngoại giao văn hóa là một trụ cột quan trọng của công tác đối ngoại, góp phần nâng tầm và làm lan tỏa các giá trị văn hóa Việt Nam với cộng đồng quốc tế.

PGS.TS. Đinh Công Tuấn cho biết, tính đến 30/6/2021 tổng số nhân lực ngành văn hoá, thể thao, du lịch, trong cả nước là 899.950 người, trong đó lĩnh vực văn hóa nghệ thuật: 19.751 người; lĩnh vực thể dục thể thao: 10.199 người; lĩnh vực du lịch: 870.000 người, trong đó 18.907 người phục vụ ở cả 03 lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể dục thể thao và du lịch”

PGS.TS. Đinh Công Tuấn cũng nêu một số vấn đề đặt ra và giải pháp phát triển nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật. Nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật Việt Nam vẫn còn phải đối diện với một số vấn đề cần giải quyết. Trong đó, về chuyên môn, một số bộ phận nguồn nhân lực văn hoá nghệ thuật chưa đáp ứng được cả về số lượng và chất lượng; Về ngoại ngữ, năng lực ngoại ngữ còn hạn chế, ảnh hưởng đến việc giao lưu, hội nhập quốc tế; Năng lực đổi mới sáng tạo chưa thực sự theo kịp đổi mới sáng tạo với các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

PGS.TS. Đinh Công Tuấn cũng nêu các giải pháp về thể chế, đầu tư, đào tạo, giao lưu, hợp tác để phát triển nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật. Trong đó, hoàn thiện cơ chế chính sách, pháp luật phát triển nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật; có chính sách phù hợp trong đào tạo, bồi dưỡng, phát hiện tài năng văn hóa, nghệ thuật; trọng dụng và tôn vinh nhân tài; xây dựng cơ chế đặc thù trong tuyển dụng, đãi ngộ, thu hút, tôn vinh, khen thưởng những cống hiến, đóng góp của các tập thể, cá nhân trong lĩnh vực văn hoá nghệ thuật… Nhà nước tăng cường đầu tư tài chính, cơ sở vật chất cho đào tạo và phát triển nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật; đầu tư cho các cơ sở đào tạo văn hoá nghệ thuật, tạo môi trường hiện đại, đồng bộ đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, giảng dạy và học tập của giảng viên và sinh viên; đảm bảo tốt các điều kiện để thực hành nghề nghiệp, đổi mới sáng tạo. Nâng cao chất lượng đào tạo và đào tạo lại nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật. Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, triển khai những chương trình đào tạo tiên tiến với sự đầu tư có trọng tâm trọng điểm cho các trường đại học văn hoá, nghệ thuật.

Tăng cường giao lưu, trao đổi học thuật, trao đổi giảng viên, học viên và trao đổi các nguồn lực giữa các cơ sở đào tạo văn hoá, nghệ thuật trong nước, giữa các cơ sở đào tạo văn hoá nghệ thuật trong nước với nước ngoài; nâng cao chất lượng và tăng về số lượng các hội thảo khoa học cấp quốc gia, quốc tế về văn hoá nghệ thuật, phát triển nguồn nhân lực văn hoá, nghệ thuật.

09h50: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh điều hành tham luận

Điều hành phần tham luận, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cảm ơn đồng chí Nguyễn Thanh Bình, đại diện lãnh đạo UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế. Tiếp theo chương trình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh mời PGS.TS Đinh Công Tuấn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa Hà Nội trình bày tham luận: “Phát triển nguồn nhân lực ngành văn hoá, nghệ thuật: thực trạng và giải pháp”.

9h41: Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế Nguyễn Thanh Bình trình bày tham luận: “Chính sách và nguồn lực cho bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống ở tỉnh Thừa Thiên – Huế”

Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên – Huế Nguyễn Thanh Bình cho biết, từ hơn 700 năm trước, Thừa Thiên Huế đã là vùng đất tích tụ nhiều giá trị văn hóa lịch sử. Với vị trí trọng yếu, là địa bàn mang tính chiến lược nên Huế luôn được lựa chọn để xây dựng trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa...

Từ năm 1993, sau khi được UNESCO đưa vào danh mục Di sản văn hóa thế giới, công tác bảo tồn, tu bổ đã được tập trung triển khai và thu được những kết quả tốt. Tỉnh Thừa Thiên Huế đã tập trung ngân sách đầu tư để trùng tu các công trình tiêu biểu; chú trọng đến điều tra, nghiên cứu, sưu tầm các giá trị văn hóa phi vật thể như nghệ thuật cung đình, nghệ thuật dân gian, lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, văn hóa Huế… (Còn tiếp)

Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên – Huế Nguyễn Thanh Bình cũng chỉ ra những bất cập, khó khăn trong thực hiện chính sách và huy động nguồn lực bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống như việc khoanh vùng bảo vệ di tích; nguồn kinh phí tu bổ, tôn tạo và phục hồi di tích chỉ đáp ứng một phần nhu cầu thực tế các di tích cần chống xuống cấp kịp thời; những khó khăn trong việc huy động các nguồn lực để thực hiện công tác thu hồi (hồi hương) các di vật, cổ vật, bảo vật có nguồn gốc từ Việt Nam bị lưu lạc ra nước ngoài.

Để nâng cao hiệu quả thực thi chính sách và huy động nguồn lực trong bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên – Huế Nguyễn Thanh Bình kiến nghị tiến hành sửa đổi, bổ sung Luật Di sản văn hóa (xây dựng, đầu tư công, đất đai...) để khắc phục sự chồng chéo, vướng mắc trong vấn đề khoanh vùng bảo vệ đối với các di sản văn hóa thế giới tại Việt Nam và di tích đã được lập theo các quy định trước khi Luật Di sản văn hóa năm 2001, được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2009 có hiệu lực thi hành. Đồng thời bổ sung nội dung khuyến khích hồi cố cổ vật; xã hội hóa trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích... để đảm bảo sự hài hòa giữa bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa với phát triển kinh tế xã hội.

Bên cạnh đó, đề nghị các Bộ, ngành Trung ương xem xét, hỗ trợ bố trí kinh phí để thực hiện di dời dân cư, giải phóng mặt bằng khu vực di tích Kinh thành Huế thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế và các dự án tu bổ, tôn tạo di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt, di tích thuộc hệ thống di sản thế giới mà Tỉnh có đề nghị sự hỗ trợ từ nguồn vốn Trung ương.

Chính phủ cũng cần sớm ban hành Nghị định thành lập Quỹ Bảo tồn di sản Huế cùng các văn bản hướng dẫn về nguyên tắc hỗ trợ, cách thức hỗ trợ, tiếp nhận hỗ trợ và thanh quyết toán khoản hỗ trợ cho Quỹ Bảo tồn di sản Huế từ nguồn vốn ngân sách của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nguồn tài trợ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước và các nguồn thu hợp pháp khác làm cơ sở tổ chức thực hiện, sớm tiếp nhận các nguồn hỗ trợ để đầu tư thực hiện công tác trùng tu, bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa Huế.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần nghiên cứu hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ việc đào tạo nguồn nhân lực hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn di sản văn hóa nhằm thu hút nhiều nguồn lực xã hội tham gia mạnh mẽ trong công cuộc bảo tồn di sản văn hóa dân tộc.

Cùng với đó, tăng cường đầu tư xây dựng, phát triển hệ thống thiết chế bảo tàng, ban hành chính sách hỗ trợ, khuyến khích phù hợp để kịp thời phát triển hệ thống bảo tàng Việt Nam; xây dựng kế hoạch và bố trí nguồn lực và nhân lực phù hợp để triển khai hiệu quả hoạt động bảo tàng từ trung ương đến các tỉnh. Mặc dù Quy hoạch tổng thể hệ thống bảo tàng Việt Nam đến năm 2020 đã triển khai và bước đầu mang lại những hiệu quả tích cực, tuy nhiên một số nội dung của quy hoạch vẫn chưa được triển khai đồng bộ, vì vậy cần tiếp tục xây dựng quy hoạch tổng thể hệ thống Bảo tàng Việt Nam đến 2030, định 2050; trong đó có định hướng nội dung, giải pháp trưng bày cụ thể để tránh trùng lặp giữa các bảo tàng công lập cũng như bảo tàng ngoài công lập.

09h40: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh điều hành phần tham luận

Tiếp tục điều hành phần tham luận, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh mời đồng chí Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh tỉnh Thừa Thiên-Huế trình bày tham luận: “Chính sách và nguồn lực cho bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống ở tỉnh Thừa Thiên - Huế”.

9h28: Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc trình bày tham luận: “Đánh giá tình hình triển khai Chiến lược Ngoại giao văn hoá từ năm 2016 đến nay”.

Đánh giá tình hình triển khai Chiến lược Ngoại giao văn hoá từ năm 2016 đến nay, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc nhấn mạnh: Đảng, Nhà nước ta luôn rất quan tâm đến vấn đề xây dựng, phát triển văn hóa, con người, xem đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình xây dựng đất nước. Đại hội XIII đã đề ra các quan điểm, chủ trương mới về phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam và xác định: “Lấy giá trị văn hóa, con người Việt Nam làm nền tảng, sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững”; “Phát huy tối đa nhân tố con người. Xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, gắn kết chặt chẽ, hài hòa giữa giá trị truyền thống và giá trị hiện đại”; và “khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc”.

Song song đó, Đại hội XIII đã đề ra nhiệm vụ cho đối ngoại là tiếp tục phát huy “vai trò tiên phong” trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, góp phần bảo vệ đất nước “từ sớm, từ xa”, huy động các nguồn lực bên ngoài góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển, nâng cao vị thế và uy tín của đất nước”.

Để thực hiện tốt hai nhiệm vụ trên thì đến nay, ngoại giao văn hóa (NGVH) đã trở thành một bộ phận quan trọng của nền ngoại giao toàn diện, hiện đại của Việt Nam giúp thực hiện hai mục tiêu là phục vụ đường lối đối ngoại và phát triển văn hóa. Đại hội XIII đặt nhiệm vụ “mở rộng và nâng cao hiệu quả ngoại giao văn hóa, đóng góp thiết thực vào quảng bá hình ảnh, thương hiệu quốc gia và tăng cường sức mạnh tổng hợp của đất nước”. (Còn tiếp)

Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc, những định hướng trên của Đại hội XIII càng trở nên đúng đắn hơn trong bối cảnh tình hình thế giới hiện nay diễn biến phức tạp, cạnh tranh chiến lược diễn ra gay gắt, các nước ngày càng coi trọng vai trò của NGVH trong quảng bá hình ảnh quốc gia, phát huy bản sắc dân tộc, tăng cường sức mạnh mềm, góp phần phát triển bền vững và nâng cao vị thế, ảnh hưởng của đất nước trên trường quốc tế.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc nhấn mạnh: Từ kinh nghiệm triển khai NGVH của thế giới và thực tiễn của ta, tháng 11/2021 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược NGVH đến năm 2030, trong đó xác định NGVH là sử dụng công cụ văn hóa trong ngoại giao nhằm đưa quan hệ Việt Nam với các đối tác đi vào chiều sâu, ổn định, bảo đảm lợi ích quốc gia - dân tộc, tạo lập và giữ vững mội trường hòa bình, ổn định, huy động nguồn lực bên ngoài, biến điều kiện thuận lợi, vị thế đất nước thành nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời dùng các biện pháp ngoại giao để tôn vinh các giá trị, vẻ đẹp của văn hóa Việt Nam, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, qua đó khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, tăng cường sức mạnh mềm, nâng cao vị thế đất nước.

Chiến lược cũng đánh giá kết quả hơn 10 năm thực hiện Chiến lược NGVH đến năm 2020 đã góp phần tích cực trong việc quảng bá hình ảnh đất nước, văn hóa và con người Việt Nam với cộng đồng quốc tế, tôn vinh trí tuệ, phẩm chất, cốt cách, lý tưởng cao đẹp của người Việt Nam và nâng tầm giá trị văn hóa Việt; tham gia thu hút đầu tư, du lịch, đóng góp vào phát triển bền vững kinh tế - xã hội của các địa phương và cả nước; đồng thời góp phần tăng cường sức mạnh mềm quốc gia. Các festival, lễ hội văn hóa và danh hiệu/di sản UNESCO đã góp phần thu hút mạnh mẽ khách du lịch lịch và giúp nhiều địa phương chuyển đổi mô hình phát triển kinh tế dựa trên một trong những trụ cột là phát triển du lịch và khai thác giá trị di sản.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc khẳng định: Thời gian tới, tất cả các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, chúng ta tiếp tục phối hợp triển khai mạnh mẽ và hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm của Chiến lược NGVH đến năm 2030, trên một số trọng tâm chính:

Thứ nhất, thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ trên mọi mặt giữa Việt Nam và các nước, vùng lãnh thổ, các tổ chức khu vực và quốc tế. Thời gian qua, ta đã chú trọng đưa nét đặc trưng, tinh tế, đặc sắc của văn hóa Việt Nam vào chương trình tổ chức các sự kiện, hội nghị quốc tế lớn ở Việt Nam như APEC 2017, ASEAN 2020... cũng như đã tổ chức được nhiều hoạt động Tuần/Ngày Việt Nam tại trên 15 nước là những nước có quan hệ đối tác toàn diện, đối tác chiến lược, láng giềng hữu nghị truyền thống với Việt Nam. Nội dung và hình thức tổ chức Tuần/Ngày Việt Nam cũng thường xuyên được đổi mới, năm 2022 được Hội đồng giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại trao Giải nhì về sáng kiến, ý tưởng sử dụng truyền thông số trong tăng cường hiệu quả quảng bá văn hóa. Phấn đấu đến năm 2030, các sự kiện Tuần/Ngày Việt Nam ở nước ngoài sẽ trở thành các hoạt động NGVH có quy mô lớn.

Thứ hai, thúc đẩy hội nhập sâu, rộng trong các lĩnh vực về văn hoá tại các tổ chức, diễn đàn khu vực và quốc tế; trong đó tiếp tục đưa quan hệ hợp tác của Việt Nam và UNESCO đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả. Năm 2022 Việt Nam đã trúng cử với số phiếu cao nhất vào Ủy ban liên chính phủ Công ước UNESCO về di sản văn hóa phi vật thể, và như vậy Việt Nam lần đầu tiên hiện cùng một lúc đảm nhiệm vai trò thành viên của 03 cơ chế quan trọng của UNESCO. Vừa qua, Bộ Ngoại giao đã tổ chức đón thành công bà Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay thăm Việt Nam thúc đẩy triển khai Bản ghi nhớ hợp tác Việt Nam – UNESCO giai đoạn 2021 – 2025, cũng như tham dự và phát biểu tại Lễ kỷ niệm 50 năm Công ước UNESCO về di sản văn hóa và thiên nhiên tại Ninh Bình có sự tham dự của Chủ tịch Quốc hội.

Truyền thông thế giới nhân dịp này đã đưa nhiều tin, hình ảnh không chỉ về các di sản văn hóa và thiên nhiên của Hà Nội, Ninh Bình, Huế mà cả về những nét đẹp của văn hóa Việt Nam. Bà TGĐ có ấn tượng rất tốt với lãnh đạo và năng lực tổ chức của Việt Nam, chủ động đặt vấn đề Việt Nam đứng ra đăng cai tổ chức một hội nghị lớn của UNESCO tại Việt Nam (dự kiến vào năm 2025, với sự tham gia của khoảng hơn 1100 người đến từ 130 nước).

Thứ ba, Ngoại giao văn hóa là nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị. Bộ Ngoại giao là cơ quan đầu mối giúp tham mưu, đôn đốc, đồng hành với các bộ, ngành, địa phương, người dân, doanh nghiệp hội nhập quốc tế, tiếp cận nhanh với tri thức mới của nhân loại, tranh thủ tối đa các nguồn lực để phục vụ phát triển bền vững đất nước, đặc biệt là trên các lĩnh vực ưu tiên như phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, công nghiệp sáng tạo, thúc đẩy hợp tác quốc tế về khoa học công nghệ, giáo dục đào tạo, công nghệ thông tin, bên cạnh lĩnh vực bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa. Đến nay ta đã có 57 di sản/danh hiệu UNESCO, đứng đầu các nước Đông Nam Á về số di sản được UNESCO ghi danh. 63 địa phương đều sở hữu hoặc đồng sở hữu ít nhất 01 danh hiệu UNESCO. Nhiều địa phương đã tổ chức nhiều sự kiện văn hóa lớn, trở thành thương hiệu quốc tế. Việc tăng cường công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản sẽ góp phần khơi dậy tự hào dân tộc, tạo nguồn lực và không gian mới cho phát triển bền vững ở các địa phương.

Thứ tư, tiếp tục quảng bá các giá trị văn hóa, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, trong đó chú trọng việc lan tỏa các giá trị, tư tưởng, quan điểm nhân sinh quan, thế giới quan tiến bộ và cao đẹp của dân tộc Việt Nam, đặc biệt là thông qua hình ảnh, giá trị tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các danh nhân được UNESCO vinh danh.

Vừa qua, Bộ Ngoại giao đã tổ chức thành công chuỗi sự kiện míttinh, triển lãm, xuất bản sách và hội thảo quốc tế về Bác nhân kỷ niệm 35 năm UNESCO thông qua Nghị quyết tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh với hình thức mới, nâng tầm cả về quy mô, tầm vóc (được Tổng Bí thư ghi đề tựa sách, có Phó Thủ tưởng Thường trực, Trưởng ban Tuyên giáo và nhiều đồng chí lãnh đạo ban, ngành, địa phương, Đoàn ngoại giao và bà Tổng giám đốc UNESCO tham dự). Sự kiện còn được tiếp nối với những chuỗi hoạt động tại trụ sở của UNESCO và tại nhiều CQĐD Việt Nam trên thế giới.

Thứ năm, lời giải cho bài toán tìm nguồn lực cho phát triển ngoại giao văn hóa chính ở phương châm “lấy địa phương, người dân, doanh nghiệp làm trung tâm” – họ vừa là chủ thể thụ hưởng vừa là đối tác. Vừa qua Bộ Ngoại giao đã đón thành công chuyến thăm của Tổng Giám đốc UNESCO tại Hà Nội, Ninh Bình và Huế với nhiều sự kiện là nhờ có sự phối hợp, tham gia của Bộ Văn hóa-Thể thảo và Du lịch, các địa phương và người dân. Sự kiện chuỗi mít tinh, triển lãm, xuất bản sách, hội thảo quốc tế về Bác nhân kỷ niệm 35 năm UNESCO thông qua Nghị quyết tôn vinh Bác, cả ở trong và ngoài nước, đã thành công nhờ có sự đồng hành, tham gia của nhiều cơ quan và xã hội hóa (Bộ Ngoại giao cũng chỉ có kinh phí 300 triệu).

Thời gian tới cần hoàn thiện thể chế, chính sách, cơ chế phối hợp về NGVH một cách hệ thống, đồng bộ, liên thông, huy động sự tham gia của các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, tổ chức đoàn thể và quần chúng nhân dân, theo hướng Chính phủ đóng vai trò chủ chốt triển khai các hoạt động NGVH cấp nhà nước, khu vực và quốc tế; các bộ, ban, ngành, địa phương chủ trì tổ chức các hoạt động NGVH trong khuôn khổ chức năng, nhiệm vụ của mình; các tập đoàn, doanh nghiệp đóng vai trò then chốt trong việc đầu tư vào công nghiệp văn hóa, công nghiệp sáng tạo; người dân, nhất là đồng bào Việt Nam ở nước ngoài cần được khuyến khích tham gia đóng góp lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam.

9h27: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh điều hành tham luận

Tại Hội thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cảm ơn đồng chí Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đã trình bày tham luận. Tiếp đó, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cũng giới thiệu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao trình bày tham luận: “Đánh giá tình hình triển khai Chiến lược Ngoại giao văn hoá từ năm 2016 đến nay”.

9h19: Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê K’đăm trình bày tham luận “Chính sách bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số: thực trạng và giải pháp”

Trình bày tham luận “Chính sách bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số: thực trạng và giải pháp”, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê K’đăm cho rằng, thực hiện chính sách bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá của cộng đồng các dân tộc thiểu số (DTTS) chính là biện pháp nhằm khơi nguồn sức mạnh mềm của văn hóa dân tộc, tạo ra sức mạnh nội sinh, là nguồn lực và động lực to lớn cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững và hội nhập quốc tế.

Đề cập về thực trạng bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cộng đồng DTTS trong giai đoạn hiện nay, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm cho biết, trong sự nghiệp đổi mới, Đảng ta luôn coi trọng vị trí, vai trò của văn hóa, khẳng định văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là sức mạnh nội sinh cho sự phát triển. Chủ trương bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa đồng bào DTTS được thể hiện rõ trong các quan điểm, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Các văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, IX, XI về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc là cơ sở quan trọng trong định hướng chính sách bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đồng bào DTTS giai đoạn vừa qua.

Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, toàn cầu hoá và cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 đang có những tác động rất mạnh mẽ, yêu cầu bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của đồng bào DTTS lại càng được đặt ra cấp bách và cao hơn trước. Để văn hóa trở thành nền tảng tinh thần, định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030 được Đảng ta xác định là: “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa, con người Việt Nam thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”; và “Tiếp tục nắm vững và xử lý tốt các mối quan hệ lớn: ... giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo vệ môi trường”, v.v…

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm nhấn mạnh, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa các DTTS luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm đặc biệt. Qua đó đã góp phần chấn hưng, quảng bá, phục hồi và phát huy giá trị văn hóa các cộng đồng DTTS. Tính hiệu quả trong bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đã tạo nên hiệu quả quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, hình thành tư tưởng, tình cảm, tinh thần trong đời sống tinh thần của các DTTS và góp phần vào sự phát triển chung của địa phương, vùng và Đất nước.

Bên cạnh những kết quả tích cực đó, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm cũng chỉ rõ, trong bối cảnh hiện nay, văn hoá các DTTS ở nước ta cũng đang đứng trước những biến đổi rất sâu sắc, bị mai một lai căng mất dần bản sắc đặt ra những thách thức to lớn trong bảo tồn và phát huy giá trị. Có thể nhận diện một số thách thức, biến đổi sau:

Trước hết, đó là sự mai một, biến mất của một số thành tố vốn là bản sắc văn hóa tộc người.

Hai là, quá trình tiếp biến văn hoá đã làm xuất hiện quan niệm, lối sống và nhiều yếu tố văn hóa lai căng/ không lành mạnh trong các DTTS, đặc biệt là ở giới trẻ.

Ba là, yêu cầu giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp các DTTS ngày càng trở nên cấp bách trong bối cảnh giao lưu và hội nhập quốc tế.

Bốn là, cùng với việc quan tâm bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá trong quá trình hội nhập thì vấn đề kiến tạo sự gắn kết chặt chẽ việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các DTTS với các chương trình, đề án, chính sách phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS, miền núi cũng cần được đặt ra.

Chủ tịch Hội đồng dân tộc cho rằng, sự tác động và tính hiệu quả mang lại của các chính văn hóa hiện nay đối với dân tộc ở từng vùng cụ thể thì chưa thật tương xứng với tiềm năng và điều kiện thực tiễn ở địa phương. Do vậy, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm đề nghị,trong thời gian tới, các cơ quan hoạch định cần có những đánh giá đa chiều, dài hạn, khoa học và khách quan về những tác động của các chính sách, chương trình, đề án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội đối với sự biến đổi, bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá các DTTS để có giải pháp phù hợp.

Năm là, công tác thực hiện, đánh giá chính sách bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá các DTTS còn nhiều hạn chế. Chỉ rõ tại các địa phương, một số cấp ủy, chính quyền địa phương nhận thức quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá các DTTS còn chưa đầy đủ, chưa tương xứng với phát triển kinh tế - chính trị. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm cho rằng, công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa chưa thực sự trở thành nguồn lực, động lực nội sinh, tiềm năng, lợi thế của đồng bào DTTS đóng góp cho sự phát triển của đất nước…

Từ những bất cập nêu trên, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm đã đề xuất giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá các DTTS trong bối cảnh mới. Thứ nhất: Tiếp tục đổi mới nhận thức trong công tác hoạch định chính sách bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa các DTTS. Thứ hai, tiếp tục rà soát văn bản, thể chế hóa các chủ trương của Đảng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước về bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cộng đồng DTTS. Thứ ba, nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà nước trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá DTTS, quan tâm bố trí đủ nguồn lực cho các chương trình, dự án, đề án, nghiên cứu khoa học về bảo tồn văn hóa và nâng cao hiệu quả công tác quản lý văn hóa vùng DTTS. Thứ tư, đổi mới tư duy, nâng cao chất lượng chính sách bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các DTTS gắn kết với các chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS.

9h18: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh điều hành tham luận

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cảm ơn đồng chí Dương Minh Đức- Phó Chủ tịch UBND Tp.Hồ Chí Minh đã trình bày tham luận. Tiếp đó, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh giới thiệu đồng chí Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội trình bày tham luận: “Chính sách bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số: Thực trạng và giải pháp”.

9h09: Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Dương Anh Đức trình bày tham luận “Định hướng, chính sách và nguồn lực cho phát triển công nghiệp điện ảnh và công nghiệp âm nhạc ở Thành phố Hồ Chí Minh – Tiềm năng, định hướng phát triển”

Trình bày tham luận về Định hướng, chính sách và nguồn lực cho phát triển công nghiệp văn hóa ở Thành phố Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Tp. Hồ Chí Minh Dương Anh Đức cho biết, Thành phố Hồ Chí Minh đã xác định ngành công nghiệp Điện ảnh và công nghiệp Âm nhạc là một trong 08 ngành tiềm năng, lợi thế để phát triển ngành công nghiệp văn hóa theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại.

Ngành công nghiệp văn hóa ở Việt Nam nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng tuy mới được chú trọng, định hướng phát triển trong những năm gần đây nhưng thực tế các lĩnh vực văn hoá đã có những đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế, xã hội. Thành phố Hồ Chí Minh với lợi thế là trung tâm kinh tế, văn hóa lớn của cả nước, có tiềm năng phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, trong đó ngành công nghiệp Điện ảnh và công nghiệp Âm nhạc là thành tố quan trọng tạo nên thị trường văn hóa, trở thành ngành kinh tế dịch vụ quan trọng.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Dương Anh Đức, qua các chặng đường lịch sử, Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh đã có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của nền Điện ảnh Việt Nam; cho nghiệp đấu tranh cách mạng, giải phóng dân tộc, trong đổi mới và hội nhập phát triển. Doanh thu ngành Điện ảnh năm 2010 đạt 3.822 tỷ đồng, năm 2015 là 6.016 tỷ đồng, đến năm 2020 đạt 6.732 tỷ đồng. Đến nay, ngành Điện ảnh đóng góp khoảng 0,35% cho GRDP của thành phố.

Đối với lĩnh vực công nghiệp Âm nhạc, Thành phố Hồ Chí Minh là thị trường năng động, hội nhập với thị trường âm nhạc quốc tế, tiên phong trong nhiều xu hướng, mô hình, phong cách sáng tạo mới của âm nhạc cả nước. Hình thành một thế hệ của nền âm nhạc Việt Nam trong giai đoạn hội nhập, từ đội ngũ nghệ sĩ sáng tác, biểu diễn, sản xuất, sáng tạo, kinh doanh… Thành phố vừa là không gian, vừa là thị trường thu hút các hoạt động biểu diễn nghệ thuật; giao lưu văn hoá quốc tế. Những năm gần đây, thành phố tập trung xây dựng những mô hình âm nhạc với kỳ vọng trở thành biểu tượng mới của khát vọng Việt.

Tỷ lệ đóng góp của ngành nghệ thuật biểu diễn nói chung và âm nhạc nói riêng vào sự phát triển kinh tế của thành phố còn khiêm tốn, chưa tương xứng với vị trí vai trò của ngành. Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Dương Anh Đức cho rằng ngành nghệ thuật biểu diễn chưa có sự phát triển đột phá, đây là một thực tế để chúng ta có các giải pháp thiết thực hơn trong những năm tới.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Dương Anh Đức nhấn mạnh, phát triển công nghiệp Điện ảnh và công nghiệp Âm nhạc trở thành ngành dịch vụ văn hóa trọng điểm trong chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa ở Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030. Trong giai đoạn đến năm 2025, Thành phố Hồ Chí Minh đặt ra mục tiêu “Trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa của cả nước và khu vực, phấn đấu gia nhập mạng lưới sáng tạo thuộc mạng lưới các thành phố sáng tạo UNESCO ở lĩnh vực điện ảnh”.

Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã định hướng một số giải pháp nhằm phát triển công nghiệp Điện ảnh và công nghiệp Âm nhạc. Đó là, tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp lý trên lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn, tạo điều kiện thuận lợi và đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Tạo ra nhiều hoạt động sáng tạo, xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, chú trọng các hoạt động giao lưu quốc tế, góp phần xây dựng và phát triển thương hiệu đặc trưng của Thành phố. Chú trọng đầu tư cơ sở vật chất phục vụ hoạt động nghệ thuật biểu diễn, đặc biệt quan tâm đến việc đầu tư trọng điểm các công trình nhà hát, trung tâm giải trí đạt chuẩn quốc tế.

Đối với công nghiệp Điện ảnh, trên cơ sở triển khai thực hiện Luật Điện ảnh sửa đổi, có hiệu lực từ 1/1/2023, Thành phố Hồ Chí Minh tạo đà tiếp tục phát triển. Đẩy mạnh xã hội hoá điện ảnh; những chính sách ưu đãi về thuế, cơ chế để khuyến khích đầu tư về điện ảnh, có chính sách bảo hộ phù hợp cho phim Việt Nam như ưu tiên cho việc chiếu phim Việt Nam; cơ chế ưu đãi về vốn cho những nhà làm phim trong nước…

9h08: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh điều hành tham luận

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cảm ơn đồng chí Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã trình bày tham luận. Đồng thời, giới thiệu đồng chí Dương Minh Đức- Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh trình bày tham luận về “Định hướng, chính sách và nguồn lực cho phát triển công nghiệp âm nhạc và điện ảnh tại Thành phố Hồ Chí Minh” tại Hội thảo.

8h58: Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan trình bày tham luận: “Giữ gìn, phát huy giá trị văn hoá trong xây dựng nông thôn mới - thêm một góc nhìn về một nông thôn đáng sống”.

Chia sẻ góc nhìn về giá trị của văn hoá trong xây dựng nông thôn mới, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan nêu rõ, qua hơn 10 năm triển khai, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới được đánh giá đã đạt được thành tựu “to lớn, toàn diện và có tính lịch sử”. Bộ mặt nông thôn ngày càng khang trang, tiện ích xã hội được nâng lên, thu nhập người dân dần cải thiện.

Bên cạnh những xã nông thôn mới tạo dựng được “cốt” mới, nhưng vẫn giữ được “hồn” cũ; nhiều nơi được hiện đại hơn, nhưng dường như thô ráp, vô hồn vì những khối bê tông “đồng phục hoá”. Nhiều công trình hoành tráng lạc lõng với khung cảnh làng quê; những hàng cây xanh, luỹ tre làng bị thay thế một cách khiên cưỡng, làm mất đi hình ảnh nông thôn sinh thái.

Tại Hội nghị Văn hoá toàn quốc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “Nhiều di sản văn hóa quý báu của dân tộc có nguy cơ bị xuống cấp, mai một, thậm chí bị tiêu vong”. Nông thôn không chỉ là nơi sản xuất nông nghiệp, mà còn là nơi cân bằng cảm xúc; là không gian mở, con người sống hài hoà với nhau, hài hoà với môi trường thiên nhiên.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng Nông thôn không chỉ là nơi diễn ra hoạt động kinh tế mà còn là không gian văn hoá, bao gồm vật thể và phi vật thể. Văn hoá vật thể và văn hoá phi vật thể đều tạo ra cảm xúc cho người làng. Người làng là chủ thể tạo lập làng, hình thành văn hoá làng, phát triển kinh tế làng. Người làng kết nối lại thành cộng đồng dân cư làng, xã hội làng. “Lệ làng”, những quy tắc ứng xử, không phải để vượt lên “Phép nước”, giúp cho pháp luật được tiếp nhận một cách tự nguyện.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan khẳng định, nông thôn không chỉ là không gian vật chất, mà còn là tài nguyên phát triển. Việc giữ gìn, phát huy các giá trị nông thôn giúp người làng quê trân quý những giá trị truyền thống và để nông thôn trở thành tài nguyên phục vụ phát triển, du lịch nông nghiệp, nông thôn. Cùng với đó, nông thôn cần được xem là một miền di sản. Không chỉ là không gian sống hữu hình, nông thôn còn là không gian tâm thức, trong đó văn hoá tạo ra giá trị tâm thức. Những giá trị vô hình là nền tảng hướng tới các làng thông minh, làng hài hoà, làng hạnh phúc.

Dẫn lời của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp viết về nông thôn “Mẹ tôi là nông dân, và tôi sinh ra ở nông thôn” và câu thơ “Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở. Khi ta đi, đất bỗng hoá tâm hồn”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng xây dựng nông thôn mới không chỉ là đầu tư hạ tầng, mà là vun đắp tinh thần con người. Mọi cư dân nông thôn cần được giới thiệu, tìm hiểu cái hay, cái đẹp của văn hoá địa phương, cảm nhận, tự hào về ý nghĩa tốt đẹp, nhân văn của các phong tục, lễ hội truyền thống....

Để các danh hiệu văn hoá đi vào thực chất, biến thành nguồn lực, nguồn vốn phục vụ phát triển, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho rằng cần có Chương trình Mục tiêu Quốc gia về “Gìn giữ và phát huy giá trị văn hoá nông thôn trong tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. Qua đó cụ thể hoá Luật Di sản Văn hoá, chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hoá toàn quốc 2021và huy động sức mạnh, nguồn lực xã hội cùng tham gia hành động vì một Việt Nam hùng cường, giàu bản sắc. Cùng với đó cần có những giáo trình giảng dạy văn hoá nông thôn trong các đoàn thể, tổ chức xã hội. Cần chú trọng nhóm đối tượng là học sinh từ những bậc học đầu tiên, đây là thế hệ tiếp nối, giữ gìn cho dòng chảy liên tục văn hoá dân tộc. Cần có những tiêu chí về văn hoá nông thôn thực chất có thể đo lường được, tránh bệnh thành tích trong bình xét các danh hiệu văn hoá. Cần trao quyền cho người dân trong sứ mạng giữ gìn và phát huy các giá trị văn hoá.

8h57: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh điều hành tham luận

Tại Hội thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cảm ơn đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương. Tiếp đó, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh giới thiệu đồng chí Lê Minh Hoan, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trình bày tham luận: “Giữ gìn, phát huy giá trị văn hoá trong xây dựng Nông thôn mới, thêm một góc nhìn về một nông thôn đáng sống”.

8h41: Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên Giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa trình bày tham luận: “Chủ trương, đường lối của Đảng và một số định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, phát huy nguồn lực xây dựng nền văn hóa Việt Nam “dân tộc, dân chủ, nhân văn và khoa học”.

Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên Giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nêu rõ, mối quan hệ khăng khít giữa xây dựng văn hóa với xây dựng con người đã được Đảng ta nhận thức ngày càng sâu sắc hơn. Đảng khẳng định: Phát triển văn hóa vì sự hoàn thiện nhân cách con người, xây dựng con người để thúc đẩy phát triển văn hóa.

Con người là chủ thể sáng tạo, truyền bá, thụ hưởng văn hóa, là trung tâm của chiến lược phát triển. Xây dựng con người có nhân cách, lối sống tốt đẹp là trọng tâm, cốt lõi của phát triển văn hóa; mọi hoạt động văn hóa đều phải hướng tới xây dựng, phát triển con người.

Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của văn hóa, con người đối với phát triển nhanh và bền vững đất nước trong điều kiện mới. Việc xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam được trình bày trong mối quan hệ thống nhất, biện chứng, tạo nền tảng, động lực thúc đẩy đất nước phát triển nhanh và bền vững.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho biết, sau hơn 35 năm Đổi mới, các chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đã được cụ thể hóa trong các chính sách, pháp luật của Nhà nước, được ghi rõ trong Hiến pháp. Việc triển khai thực hiện trong thực tiễn cũng đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Những tiến bộ trong giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ; sự khởi sắc trong hoạt động văn hóa, văn học, nghệ thuật, truyền thông đại chúng, bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa; sự phát triển của phong trào xây dựng đời sống văn hóa và sự tăng cường các thiết chế văn hóa cơ sở,… làm cho đời sống tinh thần của con người, xã hội phong phú, đa dạng hơn, mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân từng bước được cải thiện.

Về tồn tại, hạn chế trong lĩnh vực này, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho biết, so với những thành tựu đạt được về chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, thành tựu phát triển văn hóa, xây dựng con người thời gian qua còn chưa tương xứng. Những hạn chế, yếu kém trong lĩnh vực xây dựng văn hóa, con người đã được Đảng chỉ rõ từ lâu, nhưng chậm được khắc phục. Những năm gần đây, đạo đức trong xã hội có chiều hướng xuống cấp đáng lo ngại.

Bên cạnh đó, có hiện tượng phai nhạt lý tưởng, lối sống thực dụng, vị kỷ, vô cảm; sự vô trách nhiệm, thiếu kỷ luật trong lao động, hoạt động công vụ; một số biểu hiện, xu hướng lệch lạc trong sáng tác, trình diễn, cảm thụ văn học, nghệ thuật,… chưa được khắc phục. Môi trường văn hóa bị ô nhiễm và có những diễn biến phức tạp. Những tệ nạn, tiêu cực trong hoạt động, quản lý văn hóa chậm được ngăn chặn, đẩy lùi, tác động xấu đến quá trình phát triển văn hóa, xây dựng đạo đức, nhân cách, lối sống của con người Việt Nam.

Về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, phát huy nguồn lực xây dựng nền văn hóa Việt Nam “dân tộc, dân chủ, nhân văn và khoa học”, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng, cần tiếp tục quán triệt sâu sắc, đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, nhất là các quan điểm được nêu trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam; kết luận chỉ đạo quan trọng của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Cùng với đó, cần tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt hơn nữa các chương trình hành động nhằm thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng trên lĩnh vực văn hóa - văn nghệ đã ban hành. Xác định rõ, xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam là nhiệm vụ trọng tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền và cả hệ thống chính trị. Đẩy mạnh nghiên cứu, xác định, tuyên truyền và triển khai thực hiện hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới. Gắn các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển văn hóa và xây dựng con người với các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của từng ngành, vùng và địa phương, từng cơ quan, đơn vị.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh, cần đẩy nhanh quá trình thể chế hóa đường lối, quan điểm, chủ trương của Đảng thành luật pháp và các chính sách cụ thể, khả thi về phát triển văn hoá. Cải cách và hoàn thiện thể chế văn hóa cần được phát huy đồng bộ thông qua nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, vai trò quản lý vĩ mô của Nhà nước song hành cùng trao quyền tự chủ nhiều hơn đối với các tổ chức, cá nhân trong hoạt động văn hóa.

Ngoài ra, cần phát huy toàn diện và đầy đủ các nguồn lực văn hóa bao gồm nguồn nhân lực con người và nguồn lực tài chính, nguồn vốn ngân sách nhà nước và nguồn vốn từ quá trình xã hội hóa, sự đóng góp của cộng đồng các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân ở trong và ngoài nước cùng tham gia phát triển văn hóa.

8h40: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh điều hành tham luận

Tại Hội thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, hội thảo sẽ nghe báo cáo tham luận. Để bảo đảm về thời gian, xin lưu ý mỗi diễn giả trình bày tham luận không quá 10 phút, riêng báo cáo trung tâm của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trình bày không quá 20 phút.

Tiếp đó, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh giới thiệu đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương trình bày tham luận: “Chủ trương, đường lối của Đảng và một số định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, phát huy nguồn lực xây dựng nền văn hóa Việt Nam “dân tộc, dân chủ, nhân văn và khoa học”.

8h20: Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng: Đề dẫn, gợi ý nội dung thảo luận Hội thảo

Phát biểu đề dẫn, gợi ý nội dung thảo luận Hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng nêu rõ: Hội thảo quốc gia về “Thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hoá” của Quốc hội năm 2022 là sự kiện chính trị - văn hoá - khoa học rất quan trọng, có nhiều ý nghĩa nhằm cụ thể hoá, thực tiễn hoá và thể chế hoá việc triển khai Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, các nghị quyết của Trung ương và kết luận của Hội nghị văn hoá toàn quốc năm 2021.

Đây cũng là dịp để các nhà lập pháp, các nhà hoạch định chính sách cùng các chuyên gia, nhà nghiên cứu, các nhà hoạt động thực tiễn trong lĩnh vực văn hoá và lĩnh vực khác thảo luận, tìm kiếm các giải pháp xây dựng, hoàn thiện các thể chế, chính sách nhằm huy động, khơi thông và phân bổ có hiệu quả các nguồn lực cho phát triển nền văn hoá, xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát huy giá trị văn hoá, sức mạnh con người Việt Nam, hiện thực hoá khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, hơn 35 năm tiến hành công cuộc Đổi mới, nền văn hoá Việt Nam đã có những bước phát triển, đổi thay mạnh mẽ, trở nên ngày càng phong phú và đặc sắc, thống nhất trong đa dạng. Tuy nhiên, phải nhìn thẳng vào thực tế rằng, trong một thời gian dài, nhiều nơi, nhất là trong xây dựng các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, văn hóa vẫn chưa được đặt đúng vị trí, chưa phát huy được vai trò tham gia thúc đẩy các lĩnh vực khác của đời sống xã hội và theo đó, nguồn lực đầu tư cho phát triển văn hoá còn rất khiêm tốn, chưa thật sự xứng tầm.

Hội thảo hôm nay là dịp để nhận diện rõ hơn không chỉ những thành tựu hết sức tự hào đã đạt được mà cả những hạn chế, bất cập trong việc thể chế hóa quan điểm, đường lối của Đảng về phát triển văn hoá, con người Việt Nam những năm qua.

Đặc biệt, với cách tiếp cận mới về vai trò của văn hoá trong phát triển, các chiến lược, kế hoạch và nguồn lực cho phát triển văn hóa vẫn chưa được kết nối đồng bộ với các chiến lược, kế hoạch và nguồn lực phát triển của các ngành, lĩnh vực khác và chưa đặt trong sự phát triển tổng thể, hài hoà nhưng có trọng tâm, trọng điểm của phát triển quốc gia, của các vùng miền và các địa phương trong cả nước.

Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, trước yêu cầu đó đòi hỏi các chủ trương, chính sách phải giải quyết thật tốt, có hiệu quả những mối quan hệ biện chứng cơ bản, phản ánh sâu sắc quy luật phát triển của văn hoá Việt Nam trong tiến trình tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, đất nước, đó là cần phải xử lý hài hoà mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển; Kết nối linh hoạt giữa quốc gia và quốc tế; Kết nối giữa truyền thống và hiện đại;Phát huy vai trò của văn hóa đại chúng và văn hóa tinh hoa.

Từ thực tiễn phát triển của nền văn hoá Việt Nam, tại Hội thảo này, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng đề nghị đại biểu tham dự Hội thảo Văn hóa 2022 tập trung thảo luận, làm sâu sắc hơn 5 nhóm vấn đề:

(1)- Bổ sung, hoàn thiện thể chế, pháp luật và chính sách tạo môi trường cho các hoạt động văn hoá và phát triển văn hoá.

(2)- Đổi mới cách thức xây dựng, tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch, các dự án đầu tư phát triển văn hoá phải xuất phát từ thực tiễn, từ tiềm năng, lợi thế, đặc thù và nền tảng phát triển của quốc gia và từng địa phương.

(3)- Chú trọng chính sách phát triển con người toàn diện, chăm lo xây dựng đội ngũ những người làm công tác văn hoá.

(4)- Chú trọng thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hoá phát triển.

(5)- Xây dựng các chính sách tăng cường nguồn lực đầu tư cho phát triển văn hóa.

Với sự tâm huyết và tinh thần trách nhiệm cao, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các đại biểu tham dự Hội thảo trao đổi, thảo luận, chia sẻ các thông tin, các bài học kinh nghiệm, những mô hình hay, cách làm sáng tạo và nhiều giải pháp mới, đặc biệt là những giải pháp mang tính đột phá để tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách và xác định các nguồn lực cho phát triển văn hóa, con người Việt Nam; đóng góp nhiều kiến nghị, giải pháp cho việc xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hoá đã được đề xuất tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV, để văn hoá, sức mạnh con người Việt Nam thật sự xứng tầm với vị thế, vai trò ngày càng to lớn, có ý nghĩa quyết định đối với sự thành công của tiến trình đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước.

8h08: Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội – Trưởng Ban Chỉ đạo Hội thảo Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Đảng, Nhà nước luôn nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của văn hoá, dành sự quan tâm đặc biệt đến công tác xây dựng, phát triển văn hoá, con người Việt Nam. Hệ thống quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về phát triển văn hóa, con người Việt Nam ngày càng được hoàn thiện, thể hiện rõ trong nhiều văn kiện quan trọng kể từ khi Đảng được thành lập tới nay.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra mục tiêu đến năm 2045 nước ta trở thành nước phát triển, có thu nhập cao; xác định một trong những định hướng lớn là phát triển con người toàn diện, xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, để văn hoá thật sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Hoàn thiện thể chế, chính sách, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phát huy giá trị văn hoá, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế, trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm, đột phá chiến lược trong giai đoạn hiện nay.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ, hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân nên chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam. Tuy nhiên, văn hóa vẫn chưa được các cấp, các ngành nhận thức một cách sâu sắc và chưa được quan tâm đầy đủ, tương xứng với kinh tế

Bám sát sự lãnh đạo của Đảng, Quốc hội với tư cách là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của Nhân dân, đã luôn chú trọng thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng, tăng cường hoạt động giám sát, thông qua các quyết định quan trọng nhằm phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Quốc hội từ các khóa XII, XIII đã tổ chức nhiều diễn đàn lớn nhằm huy động và phát huy rộng rãi trí tuệ, tâm huyết, trách nhiệm của các vị đại biểu Quốc hội, của cử tri, Nhân dân cả nước, của các chuyên gia, nhà khoa học, đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân trong và ngoài nước trong việc đóng góp kịp thời vào các quyết sách của Quốc hội. Nhiều gợi ý chính sách tại các diễn đàn, hội thảo, tọa đàm đã được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan nghiên cứu để xây dựng, ban hành các quyết sách, ứng phó kịp thời với bối cảnh, tình hình mới của đất nước.

Kế thừa thành công, kinh nghiệm của các diễn đàn, hội thảo trước đây; với tinh thần chuẩn bị “từ sớm, từ xa” của Quốc hội; nhằm triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021, lãnh đạo Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội nghiên cứu, đề xuất tổ chức Hội thảo về chủ đề “Thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hóa”.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Hội thảo đã được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo rất sát sao, cụ thể. Hội thảo hôm nay sẽ tập trung đánh giá tình hình thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển văn hóa; việc huy động, bố trí nguồn lực cho bảo tồn và phát triển văn hóa và các vấn đề đặt ra từ thực tiễn. Trên cơ sở đó, đề xuất, kiến nghị hoàn thiện thể chế, chính sách và các giải pháp đẩy mạnh việc huy động và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực cho bảo tồn, phát triển văn hóa đáp ứng yêu cầu xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát huy giá trị văn hóa và con người Việt Nam.

Hội thảo sẽ diễn ra trong 01 ngày với 800 đại biểu tham dự trực tiếp. Hội thảo gồm các phiên chuyên đề diễn ra trong buổi sáng và phiên toàn thể trong buổi chiều với 3 nhóm nội dung chính theo chủ đề của Hội thảo.

Với ý nghĩa và tầm quan trọng của Hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn mong muốn sẽ nhận được nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, thẳng thắn, sâu sắc của các đại biểu, đóng góp cho thành công của Hội thảo.

8h00: Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Phan Viết Lượng tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Phan Viết Lượng cho biết, Tham dự chương trình có các đồng chí Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Hội đồng Lý luận trung ương Nguyễn Xuân Thắng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Anh Tuấn.

Đến dự Hội thảo còn có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các đồng chí Bộ trưởng, Bí thư, Phó Bí thư tỉnh ủy, thành ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương, đại diện Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, đại diện lãnh đạo Văn phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Chính phủ, các Bộ, ban, ngành Trung ương, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam, Ủy ban nhân dân, Đoàn ĐBQH các tỉnh, thành phố, các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Ninh, các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện một số cơ sở nghiên cứu, đào tạo về văn hóa, nghệ thuật và một số doanh nghiệp, hiệp hội.

Cổng Thông tin điện tử Quốc hội

In bài viết

Các bài viết khác