Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Bộ Lĩnh phát biểu tại buổi làm việc
Tham dự buổi làm việc còn có Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh, đại diện lãnh đạo các Vụ, Viện của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các chuyên gia, nhà khoa học cùng thành viên Đoàn giám sát
Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Bộ Lĩnh, Phó trưởng đoàn thường trực Đoàn giám sát cho biết, thực hiện chương trình giám sát chuyên đề của Ủy ban thường vụ Quốc hội , từ ngày 24- 26/2, Đoàn giám sát sẽ làm việc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Xây dựng nhằm đánh giá hiệu quả trong việc ban hành, triển khai chính sách pháp luật về phát triển khoa học công nghệ tại các bộ, ngành; qua đó đề xuất những giải pháp trong giai đoạn tiếp theo.
Báo cáo tại buổi làm việc, đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, việc triển khai thực hiện chiến lược, chương trình và nhiệm vụ khoa học và công nghệ cơ bản đáp ứng kế hoạch phê duyệt, kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ như về giống, vật nuôi, chế phẩm sinh học, quy trình công nghệ mới, tiến bộ kỹ thuật, tiêu chuẩn... đã kịp thời được chuyển giao áp dụng vào sản xuất góp phầm giảm chi phí đầu tư, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, sức cạnh tranh của hàng nông sản.
Công tác nghiên cứu khoa học và chuyển giao đã đạt được nhiều kết quả tốt, đã tập trung tạo ra các sản phẩm chủ lực, giải quyết các bức xúc thực tiễn như chọn tạo các giống cây trồng, vật nuôi năng suất, chất lượng, kháng bệnh và chống chịu; xây dựng quy trình canh tác, gói kỹ thuật theo chuỗi trong sản xuất các sản phẩm chủ lực; quy trình phòng trừ dịch bệnh trên cây trồng chủ lực…
Kết quả của khoa học công nghệ trong ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp tạo ra hiệu quả lớn, góp phần đáng kể vào tăng năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Cụ thể, 90% diện tích lúa, 80% diện tích ngô, 60% diện tích mía, bông, cây ăn quả... được dùng giống mới. Khoảng gần 90% giống cây trồng, vật nuôi được chọn tạo, đưa tỷ trọng áp dụng giống tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp lên 35%.
Giai đoạn 2005- 2015, hệ thống tổ chức nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ của Bộ sắp xếp thu gọn đầu mối và hoàn thiện; cơ sở vật chất và kinh phí cho hoạt động nghiên cứu và chuyển giao kết quả nghiên cứu được tăng cường, kinh phí sự nghiệp khoa học cấp cho Bộ chiếm khoảng 13% tổng kinh phí sự nghiệp khoa học của cả nước đã đáp ứng một phần nhu cầu cho nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ của ngành; đội ngũ cán bộ nghiên cứu và chuyển giao trong lĩnh vực nông nghiệp được tăng cường cả về chất lượng và số lượng, được trẻ hóa và có trình độ cao.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc ban hành và thực hiện chính sách pháp luật để phát triển khoa học công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp còn một số tồn tại và hạn chế. Các chính sách cụ thể phục vụ cho phát triển khoa học và công nghệ chưa thực sự đồng bộ để phục vụ có hiệu quả như cầu phát triển của thực tế sản xuất kinh doanh. Quá trình đổi mới cơ chế, chín sách phát triển khoa học công nghệ còn nhiều bất cập, khó thực hiện và khó đi vào cuộc sống. Các chương trình khoa học và công nghệ trọng điểm, mục tiêu quốc gia về khoa học công nghệ chưa đổi mới.
Bên cạnh đó, nhiệm vụ khoa học và công nghệ nhiều nhưng cơ cấu nhiệm vụ chưa hợp lý, thiếu sự gắn kết trong khâu xác định nhiệm vụ nghiên cứu và triển khai thực hiện; phần lớn các nghiên cứu tập trung vào khâu giống, quy trình canh tác trong khi đó nghiên cứu về chế biến sâu, gia tăng giá trị của sản phẩm chưa được chú trọng đúng mức. Hiệu quả hoạt động khoa học công nghệ chưa cao, nhiều nhiệm vụ, đề tài, dự án sau khi nghiệm thu không được kế thừa để tiếp tục đi đến sản phẩm cuối cùng ứng dụng thực tiễn.
Thảo luận tại buổi làm việc, các thành viên Đoàn giám sát đánh giá cao báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông được chuẩn bị kỹ lưỡng với nhiều thông tin, số liệu, bám sát đề cương yêu cầu của Đoàn giám sát. Tuy nhiên, các thành viên Đoàn giám sát cho rằng, báo cáo cần đánh giá rõ hơn hệ thống chính sách pháp luật liên quan đến phát triển khoa học công nghệ trong nông nghiệp thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa; là rõ kết quả thực hiện, những tồn tại trong thực hiện chiến lược khoa học công nghệ của Bộ; đưa ra đề xuất, kiến nghị cụ thể rõ ràng.
Cũng tại buổi làm việc, thành viên Đoàn giám sát yêu cầu đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm rõ thêm một số vấn đề như đánh giá vai trò của các tổ chức khoa học công nghệ trong kiểm tra, đánh giá chất lượng sản phẩm vật tư nông nghiệp trước tình trạng phân bón, giống cây trồng, con giống kém chất lượng; ứng dụng cơ giới hóa trong nông nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả thu hoạch nông sản; đóng góp của khoa học công nghệ trong phát triển các sản phẩm nông nghiệp chủ lực, nâng cao giá trị gia tăng của nông sản quốc gia.