THẨM TRA SƠ BỘ BÁO CÁO TÌNH HÌNH THI HÀNH HIẾN PHÁP VÀ PHÁP LUẬT: HOÀN THIỆN THỂ CHẾ THỰC SỰ LÀ NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM GÓP PHẦN PHỤC HỒI PHÁT TRIỂN KTXH

Đề nghị đưa dự án Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023

Thường trực Ủy ban Pháp luật họp phiên mở rộng

Cùng dự phiên họp có Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, đại diện lãnh đạo Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước cùng các Phó Chủ nhiệm và Ủy viên thường trực, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Pháp luật của Quốc hội.

Nhiều kết quả tích cực khẳng định công tác hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật thực sự nhiệm vụ trọng tâm

Trình bày báo cáo của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nêu rõ, Năm 2021 và những tháng đầu năm 2022, đất nước gặp nhiều khó khăn, thách thức mới nảy sinh cần giải quyết, đặc biệt là trong bối cảnh diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19. Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều quyết sách quan trọng, kịp thời, huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp và hỗ trợ của quốc tế, nước ta đã vượt qua nhưng khó khăn, thách thức, đạt nhiều kết quả quan trọng và khá toàn diện. Trong bối cảnh đó, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế gắn với tổ chức thi hành pháp luật được xác định là nhiệm vụ quan trọng, đóng góp trực tiếp vào phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội.

Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tăng cường chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện tốt các nhiệm vụ tham mưu hoàn thiện hệ thống pháp luật. Từ tháng 10/2021 đến nay, Chính phủ đã xem xét, cho ý kiến 24 đề nghị xây dựng và 19 dự án luật, dự thảo nghị quyết. Trong năm 2022, Chính phủ đã tổ chức 05 phiên họp chuyên đề để xem xét, cho ý kiến đối với các dự án luật, dự thảo nghị quyết thuộc Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Quy trình cho ý kiến thông qua các dự án, dự thảo được Chính phủ xem xét chặt chẽ hơn. Các dự án, dự thảo được các bộ chuẩn bị kỹ lưỡng.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trình bày báo cáo của Chính phủ

Tính từ ngày 01/10/2021 đến ngày 01/8/2022, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ có nhiệm vụ xây dựng, ban hành 110 văn bản quy định chi tiết; trong đó có 70 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết có hiệu lực trước ngày 01/8/2022. Kết quả đến ngày 01/8/2022, đã ban hành được 59/70 văn bản, còn lại 11/70 văn bản nợ, chưa ban hành. Đối với 40/110 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết có hiệu lực sau ngày 01/8/2022, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã và đang chỉ đạo các bộ xây dựng, trình ban hành. 

Công tác chỉ đạo, hướng dẫn phổ biến giáo dục các luật, pháp lệnh, nghị quyết đã được chú trọng tổ chức, triển khai kịp thời. 100% các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã lồng ghép nhiệm vụ phổ biến các luật, pháp lệnh, nghị quyết mới được ban hành trong năm 2022 trong kế hoạch công tác phổ biến giáo dục pháp luật hằng năm của địa phương.

Công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật của cơ quan nhà nước và người có thẩm quyền đã đạt được những kết quả, chuyển biến tích cực. Công tác thanh tra, kiểm tra tiếp tục được tăng cường, tập trung vào những lĩnh vực có nhiều dư luận về tiêu cực, tham nhũng; đẩy nhanh tiến độ thanh tra các vụ việc phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm. Từ ngày 01/10/2021 đến nay, đã cắt giảm, đơn giản hóa 1.742 quy định kinh doanh tại 125 văn bản.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Thị Mai Phương trao đổi về ý kiến nghiên cứu ban đầu về báo cáo của Chính phủ

Cho ý kiến thẩm tra về nội dung này, các đại biểu đánh giá cao việc Chính phủ đã nghiêm túc thực hiện Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc chuẩn bị báo cáo có chất lượng, đúng thời hạn, nội dung theo yêu cầu; các thông tin, số liệu cơ bản đầy đủ, rõ ràng; ghi nhận Báo cáo đã phản ánh khá toàn diện và sát thực tình hình triển khai thi hành Hiến pháp, luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong thời gian từ ngày 01/10/2021 đến ngày 30/7/2022. Trong đó, báo cáo đã đánh giá những mặt làm được, chỉ ra những hạn chế, bất cập và nguyên nhân của những hạn chế, bất cập để từ đó xác định các nhiệm vụ, giải pháp và đưa ra kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng của công tác này trong thời gian tới.

Cơ bản tán thành với những kết quả đạt được trong công tác tổ chức thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết đã nêu trong Báo cáo của Chính phủ, các đại biểu nhấn mạnh kết quả trong công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ trong xây dựng, hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật có nhiều chuyển biến tích cực, trở thành công tác trọng tâm, thường xuyên với nhiều đổi mới, sáng tạo, hiệu quả, thích ứng với tình hình mới, là cơ sở quan trọng để thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh nước ta thời gian qua phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn do tình hình dịch COVID-19 và nguy cơ về lạm phát, suy thoái kinh tế.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa cho rằng, trong kỳ báo cáo, Chính phủ đã thực sự nỗ lực cố gắng trong việc xây dựng và ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành luật, pháp lệnh, nghị quyết và trong tổ chức triển khai đạt nhiều kết quả tích cực trong bối cảnh từ năm 2021 tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp. Dù bận rộn nhiều công việc liên quan đến phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội song Chính phủ vẫn quan tâm và tổ chức 6 phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật. Công tác xây dựng văn bản hướng dẫn chi tiết cơ bản đạt kết quả tích cực. Một số Bộ đã chủ động đề xuất ban hành nhiều văn bản không có trong chương trình đáp ứng kịp thời đòi hỏi cấp bách của thực tiễn, thể hiện tính chủ động của các cơ quan. Đặc biệt trong kỳ báo cáo không có dự án luật nào rút ra khỏi chương trình.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa phát biểu tại phiên họp

Đánh giá cao báo cáo cả Chính phủ bám sát yêu cầu đề ra, nhất trí với các kết quả đạt được đã nêu, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành khẳng định với sự điều hành quyết liệt, bài bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành địa phương đã thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh...Điều này thể hiện rõ ràng nhất kết quả của thi hành Hiến pháp, pháp luật.

Phân tích kỹ hơn nguyên nhân của tồn tại, hạn chế