1. Cử tri các tỉnh Thừa Thiên Huế, TP Hồ Chí Minh, An Giang, Ninh Bình kiến nghị: Cử tri kiến nghị Quốc hội cần tăng cường hơn nữa công tác giám sát tối cao các vấn đề bức xúc nổi lên trong đời sống xã hội như: an toàn vệ sinh thực phẩm, vấn đề về nợ công, đầu tư công, công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí. Trong đó phải làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân người đứng đầu cơ quan tổ chức khi để xảy ra tham nhũng, lãng phí, sai phạm.
Trả lời: (Tại Công văn số 476/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Trong những năm qua, cùng với hoạt động lập pháp, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, hoạt động giám sát của Quốc hội có nhiều đổi mới, tạo sự chuyển động mạnh mẽ trong hoạt động của toàn bộ bộ máy nhà nước từ trung ương đến cơ sở. Tại nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, thực hiện quy định tại Điều 13, Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, hằng năm, Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến đối với các báo cáo về: công tác phòng, chống tham nhũng; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội; công tác dân nguyện, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri… Cũng tại nhiệm kỳ này, hoạt động giám sát theo chuyên đề đã được Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội tiếp tục quan tâm, đẩy mạnh và ngày càng phát huy hiệu quả tích cực; riêng Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã tiến hành giám sát hơn 20 chuyên đề lớn, đề cập đến nhiều vấn đề quan trọng trong đời sống xã hội[1], đặc biệt là năm 2012, tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội đã tiến hành giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư công cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn”; năm 2013, tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội đã tiến hành giám sát chuyên đề “Việc thi hành Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong sử dụng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ cho đầu tư xây dựng cơ bản, giai đoạn 2006-2012” và năm 2014, tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã tiến hành giám sát chuyên đề “Việc thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế trong lĩnh vực đầu tư công, doanh nghiệp nhà nước và hệ thống ngân hàng theo Nghị quyết số 10/2011/QH13 của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015” … Trong năm 2017, Quốc hội sẽ tiếp tục tiến hành giám sát các chuyên đề ”Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016”, “Việc thực hiện chính sách pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016”; Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành giám sát các chuyên đề“Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng – kinh doanh – chuyển giao (BOT)”, “Việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với cá nhân, tổ chức khai thác, nuôi trồng, chế biến hải sản trong phát triển kinh tế biển gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh”... Sau giám sát, Quốc hội ban hành nghị quyết về kết quả giám sát, làm căn cứ quan trọng giúp Chính phủ, các cơ quan tư pháp, các bộ, ngành liên quan có những điều chỉnh phù hợp trong công tác chỉ đạo, điều hành, khắc phục những hạn chế, bất cập, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; đồng thời, giúp Quốc hội có điều kiện đánh giá, kiểm nghiệm, bổ sung, hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan, góp phần thực hiện tốt hơn chức năng lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng về những lĩnh vực được giám sát.
Do nguồn lực của Quốc hội có hạn, hằng năm, Quốc hội chỉ có thể tiến hành giám sát được một số lượng chuyên đề nhất định để đảm bảo khả năng thực hiện và chất lượng, hiệu quả cao nhất. Tiếp thu ý kiến kiến nghị của cử tri, Tổng thư ký Quốc hội sẽ chỉ đạo Ban thư ký nghiên cứu và tham mưu để Quốc hội tăng cường hơn nữa việc giám sát tối cao các vấn đề bức xúc nổi lên trong đời sống xã hội và không ngừng nâng cao hiệu quả của hoạt động giám sát này.
2. Cử tri các tỉnh An Giang, Thừa Thiên Huế kiến nghị: Cử tri cho rằng, các phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp gần đây chất lượng có nâng lên, nhưng các vị Bộ trưởng mới chỉ giải trình, rút kinh nghiệm tại nghị trường, còn việc khắc phục, sửa chữa thì chưa rõ. Đề nghị Quốc hội tiếp tục cải tiến hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp; các nội dung chất vấn cần phản ánh đúng những tồn tại, bức xúc nổi lên trong đời sống xã hội, phù hợp với tâm tư nguyện vọng chính đáng của cử tri. Đồng thời, Quốc hội tăng cường giám sát chặt chẽ lời hứa của các vị Bộ trưởng, có thể bố trí tại phiên chất vấn kỳ họp sau việc Bộ trưởng báo cáo với Quốc hội và cử tri cả nước kết quả đã làm được đến đâu.
Trả lời: (Tại Công văn số 483/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Tiếp tục tinh thần đổi mới hoạt động giám sát của Quốc hội, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, bổ sung nhiều quy định nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập trong hoạt động giám sát, nâng cao tính thiết thực, hiệu lực, hiệu quả. Đối với hoạt động chất vấn, Luật đã bổ sung nhiều quy định có liên quan về thời hạn trả lời và đăng tải văn bản trả lời chất vấn; quy định rõ việc ra nghị quyết về chất vấn và trách nhiệm của người trả lời chất vấn; quy định người trả lời chất vấn có trách nhiệm báo cáo về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội về chất vấn, các vấn đề đã hứa tại các kỳ họp trước; định kỳ xem xét việc thực hiện các nghị quyết về chất vấn tại kỳ họp cuối năm của năm giữa nhiệm kỳ và năm cuối nhiệm kỳ... Qua đó, hoạt động chất vấn của Quốc hội tiếp tục được đổi mới về chiều sâu, chú trọng về chất lượng, nâng cao trách nhiệm cá nhân, mở rộng dân chủ, tăng cường tranh luận, đối thoại... Cách thức tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn theo nhóm vấn đề được kế thừa và phát huy một cách hiệu quả, bảo đảm sự hài hòa giữa tính khái quát, vĩ mô trong giám sát tối cao của Quốc hội và tính cụ thể, trực tiếp trong thực thi nhiệm vụ đại diện cho cử tri của đại biểu Quốc hội. Cách thức lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn đã không ngừng được cải tiến, dựa trên nhiều nguồn thông tin đáng tin cậy như tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri, ý kiến chất vấn của đại biểu Quốc hội, tình hình dư luận xã hội, nên nhóm vấn đề chất vấn đã được xác định chính xác hơn, phù hợp hơn với thực tế, với tâm tư nguyện vọng chính đáng của cử tri.
Việc Quốc hội ban hành Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn cùng với việc yêu cầu người bị chất vấn phải báo cáo kết quả thực hiện tại các kỳ họp giúp Quốc hội có cơ sở giám sát kịp thời việc thực hiện lời hứa và các yêu cầu của Quốc hội sau chất vấn. Do vậy, qua hoạt động chất vấn, nhiều vấn đề nổi cộm, bức xúc trên các lĩnh vực như: giao thông vận tải, ngân hàng, y tế, giáo dục, tư pháp… đã có nhiều chuyển biến đáng kể, được các vị đại biểu Quốc hội, cử tri, dư luận xã hội ghi nhận, đánh giá cao.
Tiếp đó, ngày 11/01/2017, tại phiên họp thứ 6, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 334/2017/UBTVQH14 ban hành Quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội, có hiệu lực từ ngày 01/3/2017 để quy định cụ thể hơn hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội. Trong đó, có quy định cụ thể về tiêu chí, cách thức lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn và người bị chất vấn; thời gian, trách nhiệm cụ thể gửi báo cáo của người trả lời chất vấn... nhằm giải quyết triệt để những vấn đề mà cử tri đã kiến nghị.
3. Cử tri tp Đà Nẵng kiến nghị: Cử tri cho rằng, thời gian diễn ra các kỳ họp Quốc hội hiện nay quá dài. Đề nghị Quốc hội nghiên cứu, đổi mới, cải tiến hoạt động của Quốc hội, nhằm rút ngắn thời gian tại các kỳ họp Quốc hội.
Trả lời: (Tại Công văn số 471/TTKQH-GS ngày 10/2/2017)
Trong những năm qua, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã luôn quan tâm chỉ đạo nghiên cứu cải tiến, đổi mới việc tổ chức kỳ họp nhằm rút ngắn thời gian nhưng vẫn bảo đảm chất lượng nội dung trình Quốc hội, qua đó nâng cao hiệu quả kỳ họp Quốc hội. Thực tế cho thấy tại các kỳ họp gần đây, thời gian tiến hành đã được rút ngắn; dác dự án, đề án, báo cáo được trình Quốc hội xem xét, thông qua đều được chuẩn bị kỹ, đảm bảo đúng quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật. Thời gian thảo luận đối với từng dự án, đề án, báo cáo được bố trí phù hợp trên cơ sở tính chất, nội dung của từng dự án và sự cân đối với tổng thời gian của cả kỳ họp. Thời gian giữa phiên thảo luận và phiên biểu quyết thông qua luật được bố trí hợp lý (trung bình từ 5 đến 7 ngày), đảm bảo đủ thời gian để đại biểu Quốc hội nghiên cứu, tham khảo ý kiến của các chuyên gia trước khi biểu quyết luật. Bên cạnh đó, những vấn đề quan trọng của đất nước cần trình Quốc hội xem xét, thông qua ngày càng nhiều, nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn phát triển của đất nước. Theo đó, thời gian bố trí cho các nội dung tại kỳ họp cũng cần tương xứng để bảo đảm chất lượng, tính khả thi của những quyết định do Quốc hội ban hành.
Trong các kỳ họp tới, Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo Tổng thư ký Quốc hội và cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu cải tiến, đổi mới xây dựng Chương trình kỳ hợp và cách thức hiến hành kỳ họp chất lượng, hiệu quả hơn.
4. Cử tri tp Hà Nội kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội đưa vào chương trình giám sát tối cao năm 2017 nội dung: Giám sát việc cho nước ngoài thuê đất tại các vùng trọng yếu, các tỉnh khu vực biên giới, khu vực bờ biển như: Cao Bằng, Nghệ An, Quảng Nam, Bình Định, Kon Tum, Bình Dương,Vũng Áng (Hà Tĩnh), Cam Ranh (Khánh Hòa)…
Trả lời: (Tại Công văn số 477/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Trong những năm qua, Quốc hội đã tiến hành giám sát nhiều nội dung quan trọng, dưới nhiều hình thức phong phú, bám sát những vấn đề mà cử tri quan tâm kiến nghị, gắn với công tác xây dựng pháp luật và những vấn đề kinh tế xã hội quan trọng. Trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã quan tâm, dành thời gian tiến hành giám sát hơn 20 chuyên đề[2] được các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và dư luận xã hội đánh giá cao.
Thực hiện quy định tại Điều 12, Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, ngay từ đầu năm 2016, trên cơ sở đề nghị của Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội, Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và ý kiến, kiến nghị của cử tri cả nước với gần 200 vấn đề do các cơ quan đề xuất; trên cơ sở đó, Tổng thư ký Quốc hội đã tham mưu, giúp Ủy ban thường vụ Quốc hội trình Quốc hội thông qua Nghị quyết về chương trình giám sát của Quốc hội năm 2017; theo đó, đã lựa chọn 02 chuyên đề bức xúc và được nhiều cử tri quan tâm nhất, đó là “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016” và “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016” để Quốc hội khóa XIV tiến hành giám sát tối cao tại kỳ họp thứ 3 và thứ 4 (Nghị quyết số 14/2016/QH14 ngày 27/7/2016).
Qua thực tế cho thấy, nhu cầu về giám sát các vấn đề gây bức xúc trong đời sống kinh tế xã hội là rất lớn trong khi nguồn lực của Quốc hội có hạn. Vì vậy, hàng năm, Quốc hội chỉ có thể tiến hành giám sát được một số lượng chuyên đề nhất định để đảm bảo khả năng thực hiện đạt chất lượng và hiệu quả tốt nhất.
Theo quy định của Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, việc xây dựng chương trình giám sát hằng năm được Ủy ban thường vụ Quốc hội trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp đầu năm của năm trước đó; do vậy, tiếp thu ý kiến kiến nghị nêu trên của cử tri, Tổng thư ký Quốc hội sẽ chỉ đạo Ban thư ký nghiên cứu, tổng hợp những nội dung cử tri kiến nghị khi tham mưu xây dựng chương trình hoạt động giám sát năm 2018 của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.
5. Cử tri tỉnh Gia Lai kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội giám sát việc thực hiện lời tuyên thệ và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV.
Trả lời: (Tại Công văn số 483/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Căn cứ quy định của pháp luật[3], tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XIV, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã tuyên thệ trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, hoàn thành trách nhiệm được giao. Đây là cơ sở quan trọng để Quốc hội và Nhân dân giám sát hoạt động của các chức danh cao nhất trong bộ máy nhà nước, đại diện cho hệ thống lập pháp, hành pháp và tư pháp. Việc giám sát việc thực hiện lời tuyên thệ và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của các chức danh nêu trên được Quốc hội thực hiện định kỳ hằng năm và cả nhiệm kỳ thông qua việc xem xét báo cáo của các cơ quan liên quan. Đối với các chức danh nêu trên, hàng năm, tại kỳ họp cuối năm, Quốc hội sẽ xem xét, thảo luận về báo cáo công tác của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao; tại kỳ họp cuối nhiệm kỳ, Quốc hội sẽ xem xét, thảo luận về báo cáo công tác của Chủ tịch nước, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, trong đó có nội dung về trách nhiệm của người đứng đầu. Sau khi xem xét báo cáo, Quốc hội có thể ban hành nghị quyết về báo cáo công tác của các cơ quan làm cơ sở để các cơ quan, cá nhân thực hiện, các cơ quan của Quốc hội giám sát việc thực hiện.
6. Cử tri tỉnh Bình Thuận kiến nghị: Đề nghị Quốc hội tăng thêm thời gian của phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp Quốc hội.
Trả lời: (Tại Công văn số 485/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII đến nay, hoạt động giám sát nói chung và hoạt động chất vấn nói riêng ngày càng được chú trọng và tăng cường hơn trước. Thời gian dành cho hoạt động chất vấn cũng luôn được Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, cân nhắc, bố trí phù hợp với nội dung, chương trình kỳ họp và ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội khi thông qua chương trình kỳ họp để điều chỉnh tăng thêm một cách hợp lý[4].
Qua thực tế tham mưu, phục vụ hoạt động chất vấn, Tổng thư ký Quốc hội nhận thấy, trong giai đoạn hiện nay, tại mỗi kỳ họp, Quốc hội tiến hành chất vấn tập trung đối với khoảng 05 thành viên Chính phủ và dành ít nhất 0,5 ngày để chất vấn mỗi thành viên Chính phủ là phù hợp; số lượng người trả lời chất vấn và thời gian dành cho hoạt động chất vấn tại mỗi kỳ họp sẽ được đề nghị điều chỉnh tăng lên tùy theo tình hình thực tế tại mỗi kỳ họp. Tiếp thu ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước, trong quá trình tham mưu giúp Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 334/2017/UBTVQH14 về quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội, Tổng thư ký Quốc hội đã đề xuất tăng thêm thời gian tối thiểu dành cho hoạt động chất vấn. Cụ thể, tại Khoản 2, Điều 13 của Quy chế quy định: “Trên cơ sở đề nghị của Tổng thư ký Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội trình Quốc hội xem xét, quyết định thời gian chất vấn tại kỳ họp hằng năm ít nhất là 03 ngày, tại kỳ họp cuối năm của năm giữa nhiệm kỳ và năm cuối nhiệm kỳ ít nhất là 04 ngày khi Quốc hội quyết định chương trình kỳ họp”.
7. Cử tri tỉnh Lào Cai kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội tổng kết, đánh giá kết quả các cuộc khảo sát, giám sát từ trung ương đến địa phương trong thời gian qua, từ đó rút ra những kinh nghiệm đổi mới các hoạt động này sao cho thiết thực, hiệu quả, tránh hình thức, lãng phí.
Trả lời: (Tại Công văn số 493/TTKQH-GS ngày 22/2/2017)
Hoạt động khảo sát, giám sát là hoạt động cần thiết giúp cho Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội thu nhận được nhiều thông tin, nhằm đánh giá đúng việc thực thi pháp luật để có những điều chỉnh phù hợp, hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan, thúc đẩy phát triển. Việc tổ chức hoạt động khảo sát, giám sát được xác định trên cơ sở nhu cầu thông tin cần thu nhận, nguồn lực thực hiện và tính phổ biến của pháp luật đối với đối tượng chịu sự tác động của chính sách, pháp luật.
Qua đúc rút thực tiễn, mặc dù chưa có điều kiện tổng kết, đánh giá riêng về kết quả, hiệu quả tổ chức các cuộc giám sát, khảo sát tại địa phương, nhưng hoạt động giám sát chuyên đề đã được báo cáo tổng hợp hằng năm; về cơ bản, hoạt động này đã góp phần tích cực trong việc giúp cho đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội thu nhận được nhiều thông tin quan trọng, bổ ích để phục vụ quá trình xây dựng, hoàn thiện pháp luật có liên quan và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Thông qua giám sát, nhiều hạn chế, yếu kém trong quản lý, điều hành của các ngành, các cấp được phát hiện; nhiều kiến nghị qua giám sát đã được các cơ quan nghiêm túc thực hiện, tạo chuyển biến tích cực, góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước[5]. Tuy nhiên, thực tế hoạt động giám sát cho thấy, số lượng các đoàn công tác không được quá nhiều vì khi đó sẽ dẫn đến sự trùng lặp các đoàn, quá khả năng thực hiện, kết quả thu được không tăng thêm, dẫn đến hệ lụy cuối cùng là lãng phí nguồn lực. Do vậy, định hướng của Ủy ban thường vụ Quốc hội đối với hoạt động giám sát là tăng cường giám sát tại trung ương, hạn chế giám sát tại địa phương, cơ sở; do các chính sách tác động tương tự nhau đối với các đối tượng có đặc điểm giống nhau nên các cơ quan không cần thiết phải tổ chức quá nhiều đoàn công tác mà cần có sự điều hòa, phối hợp của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Nói cách khác là cần tổ chức hoạt động khảo sát, giám sát một cách hợp lý, phù hợp với nhu cầu, khả năng và nguồn lực thực hiện, tránh ảnh hưởng đến hoạt động của địa phương.
Để khắc phục những hạn chế, bất cập, nâng cao tính thiết thực, hiệu quả, tránh hình thức, lãng phí khi tổ chức các cuộc khảo sát, giám sát, tại Quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội (Quy chế hoạt động giám sát) do Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành[6] đã quy định khá cụ thể về cách thức tổ chức các đoàn công tác khi tiến hành giám sát tại địa phương, cơ sở; quy định về nguyên tắc, cách thức điều hòa hoạt động của các đoàn công tác này; đồng thời, quy định về số lượng, yêu cầu trách nhiệm khi tham gia, cách thức tổ chức đi lại, ăn nghỉ, chế độ báo cáo...; đặc biệt, việc tổng kết, đánh giá các cuộc giám sát sẽ được Văn phòng Quốc hội thực hiện sau khi kết thúc hoạt động của mỗi Đoàn giám sát[7] giúp cho việc tổ chức các đoàn công tác được thống nhất, hiệu quả, có sự theo dõi, kiểm soát chặt chẽ. Việc tổng kết hoạt động giám sát chuyên đề nói riêng, hoạt động giám sát nói chung sẽ được đánh giá khi báo cáo tổng hợp hoạt động giám sát hằng năm; cùng với đó, Tổng thư ký Quốc hội cũng có báo cáo về công tác điều hòa, phối hợp hoạt động giám sát của các cơ quan.
Tiếp thu ý kiến của cử tri, trong quá trình tổ chức thực hiện, Tổng thư ký Quốc hội sẽ tiếp tục tham mưu đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm cải tiến, đổi mới về nội dung cũng như cách thức tiến hành để hoạt động giám sát, khảo sát ngày càng chất lượng, hiệu quả hơn.
8. Cử tri tỉnh Nghệ An kiến nghị: Cử tri bày tỏ sự đồng tình và nhất trí cao đối với dự kiến nội dung, chương trình kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV. Bên cạnh đó, cử tri đề nghị Quốc hội dành nhiều thời gian hơn nữa để thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, công tác khắc phục hậu quả do sự cố môi trường Fomosa, tình hình biển Đông, tăng thời lượng truyền hình trực tiếp các buổi thảo luận tại hội trường để người dân được biết và theo dõi.
Trả lời: (Tại Công văn số 468/TTKQH-GS ngày 10/2/2017)
Cùng với công tác lập pháp, giám sát tối cao, việc xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng của Quốc hội ngày càng hiệu quả hơn, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, vì lợi ích chung của đất nước, phù hợp với ý chí và nguyện vọng của Nhân dân, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, đưa nền kinh tế từng bước vượt qua khó khăn, tiếp tục tăng trưởng, thúc đẩy chuyển dịch mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, cải thiện đời sống nhân dân, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội. Chính vì vậy, việc tăng thời gian thảo luận tại hội trường về kinh tế - xã hội tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV nói chung, trong đó có các nội dung liên quan đến sự cố môi trường Fomosa và tình hình biển Đông, đã cơ bản đáp ứng yêu cầu đặt ra. Các đại biểu Quốc hội chưa kịp phát biểu tại phiên họp toàn thể đã gửi ý kiến đến Tổng thư ký Quốc hội để tập hợp, tổng hợp đầy đủ, gửi tới các cơ quan hữu quan.
Bên cạnh đó, việc bố trí nội dung được phát thanh, truyền hình trực tiếp tại các kỳ họp Quốc hội là vấn đề Ủy ban thường vụ Quốc hội thường xuyên quan tâm, chỉ đạo sát sao trong quá trình chuẩn bị chương trình kỳ họp. Khoản 3, Điều 11, Nội quy kỳ họp Quốc hội quy định: “Phiên khai mạc, phiên bế mạc kỳ họp Quốc hội, phiên chất vấn và trả chất vấn tại kỳ họp Quốc hội được phát thanh, truyền hình trực tiếp. Các phiên họp khác của Quốc hội được phát thanh, truyền hình trực tiếp theo quyết định của Quốc hội được ghi trong chương trình kỳ họp Quốc hội”.
Như vậy, việc phát thanh, truyền hình trực tiếp các phiên họp khác của Quốc hội sẽ được Quốc hội quyết định trên cơ sở tính chất các nội dung được trình Quốc hội tại kỳ họp. Thời gian qua, thời lượng phát thanh, truyền hình trực tiếp các hoạt động của kỳ họp Quốc hội đã được tăng lên; nhiều nội dung quan trọng, được đông đảo cử tri và Nhân dân cả nước quan tâm như: tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, dự thảo Luật đất đai (sửa đổi), dự thảo Luật tổ chức chính quyền địa phương, Đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, các hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội... đều đã được phát thanh, truyền hình trực tiếp để đông đảo cử tri và nhân dân cả nước cùng theo dõi.
Để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, trong các kỳ họp tới, Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến cử tri, đại biểu Quốc hội, cơ quan hữu quan để xây dựng chương trình kỳ họp ngày càng hợp lý và khoa học hơn.
9. Cử tri các tỉnh Phú Yên kiến nghị: Cử tri cho rằng hoạt động giám sát của Quốc hội trong thời gian qua có những đổi mới, cải tiến, nhiều chuyển biến tích cực, đạt được kết quả thiết thực trên nhiều lĩnh vực, bám sát và giải quyết nhiều vấn đề nổi cộm, bức xúc trong thực tiến, nhất là những lĩnh vực nhạy cảm, được dư luận xã hội cũng như đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm, đồng tình. Tuy nhiên, một số hoạt động giám sát còn mang tính hình thức, kết quả giám sát chỉ dừng lại ở mức độ định tính, qua đó nhận định, đánh giá, kiến nghị chưa nêu được ý nghĩa định lượng nhằm bóc tách các biểu hiện tiêu cực, cố ý làm trái… do đó chưa phát huy hiệu quả và xứng tầm với hoạt động giám sát của Quốc hội tại kỳ họp. Cử tri tiếp tục kiến nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội cần đổi mới phương thức và xem xét tăng thêm tần suất hoạt động giám sát chuyên đề tại kỳ họp Quốc hội trên nhiều lĩnh vực mà cử tri quan tâm, bức xúc. Đồng thời, tăng cường hơn nữa về công tác theo dõi, đánh giá việc thực hiện những kiến nghị sau các cuộc giám sát để chính sách, pháp luật của Nhà nước được thực thi đầy đủ, nghiêm minh, phát huy hiệu quả thúc đẩy phát triển xã hội.
Trả lời: (Tại Công văn số 480/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
1. Về đổi mới phương thức giám sát và tăng cường giám sát chuyên đề
Trong những năm qua, cùng với hoạt động lập pháp, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, hoạt động giám sát của Quốc hội có nhiều đổi mới, đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần quan trọng tạo sự chuyển động mạnh mẽ trong hoạt động của bộ máy nhà nước. Mặc dù kết quả đạt được rất đáng ghi nhận nhưng vẫn còn chưa đáp ứng được yêu cầu, đòi hỏi bức thiết từ cuộc sống, từ nguyện vọng của nhân dân. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác giám sát, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, bổ sung nhiều quy định nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập trong hoạt động giám sát, nâng cao tính thiết thực, hiệu lực, hiệu quả trong công tác giám sát. Tiếp theo đó, tháng 01 năm 2017, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội (gọi tắt là Quy chế hoạt động giám sát), trong đó tập trung đổi mới hoạt động chất vấn, giám sát chuyên đề, việc thực hiện các nghị quyết, kiến nghị sau giám sát... nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho quá trình chuẩn bị, triển khai thực hiện, xử lý kết quả giám sát đối với một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội; giải quyết những vướng mắc thường gặp trong thực tế, góp phần thiết thực nâng cao tính chủ động, chuyên nghiệp, thống nhất, chất lượng, hiệu quả trong hoạt động giám sát của Quốc hội nói chung.
Tuy nhiên, do thời gian có hiệu lực của Luật từ tháng 01/7/2016, thời gian có hiệu lực của Quy chế từ 01/3/2017 nên hiệu quả tác động của pháp luật còn chưa rõ nét; Tổng thư ký Quốc hội sẽ tiếp tục tham mưu để thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật và tổng hợp kết quả để báo cáo theo quy định. Đồng thời, cũng cần nhấn mạnh rằng, hoạt động giám sát của Quốc hội là hoạt động xem xét, đánh giá các chính sách pháp luật ban hành được thực thi thế nào, đã phù hợp với cuộc sống hay chưa để có những điều chỉnh phù hợp; qua giám sát, cũng có đánh giá việc tổ chức thực hiện chính sách pháp luật của các cơ quan nhưng không có điều kiện đi sâu vào những vi phạm cụ thể như các cơ quan thanh tra, kiểm tra nên có thể không có những kết luận cụ thể về những sai phạm, tiêu cực trong thực tế. Về hoạt động giám sát của Quốc hội, tiếp thu ý kiến cử tri, các báo cáo giám sát, nghị quyết giám sát của Quốc hội đang được tham mưu xây dựng theo hướng cố gắng định lượng hóa, gắn với các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể để có thể xem xét, đánh giá được chính xác hơn.
Về giám sát chuyên đề, thời gian qua, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội đã bám sát những vấn đề bức xúc nổi lên trong đời sống xã hội để tiến hành giám sát, mang lại kết quả thiết thực. Khi xây dựng chương trình giám sát hàng năm, Quốc hội đã nhận được gần 200 vấn đề quan trọng, bức xúc do các cơ quan đề xuất nhưng do nguồn lực có hạn, việc thực hiện hoạt động giám sát cũng cần cân đối giữa khả năng thực hiện và việc bảo đảm chất lượng nên Quốc hội chỉ có thể tiến hành giám sát được một số lượng vấn đề nhất định (từ 2-4 vấn đề). Trong tình hình hiện nay, việc Quốc hội giám sát 2 chuyên đề tại 2 kỳ họp Quốc hội và Ủy ban thường vụ Quốc hội giám sát 2 chuyên đề tại 2 phiên họp và báo cáo Quốc hội kết quả giám sát là phù hợp với điều kiện và khả năng triển khai thực hiện; những vấn đề còn lại sẽ được các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội xem xét để đưa vào chương trình giám sát, khảo sát phù hợp trong quá trình xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
2. Về tăng cường giám sát việc thực hiện nghị quyết, kiến nghị giám sát
Đối với hoạt động hậu giám sát, Quy chế hoạt động giám sát đã có một chương riêng về xem xét thực hiện nghị quyết, kiến nghị giám sát (Chương IV). Theo đó, Quy chế đã quy định cụ thể về báo cáo thực hiện các nghị quyết giám sát, việc tập hợp, tổng hợp kiến nghị giám sát; trình tự, thủ tục Ủy ban thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét về kiến nghị giám sát của các cơ quan. Tại các kỳ họp, Quốc hội xem xét báo cáo của các cơ quan về thực hiện các nghị quyết do Quốc hội ban hành; vào kỳ họp giữa nhiệm kỳ và cuối nhiệm kỳ, Quốc hội xem xét tổng thể việc thực hiện các nghị quyết này. Đối với kiến nghị sau giám sát của các cơ quan, trước hết, các kiến nghị được tổng hợp, xem xét tại phiên họp Ủy ban thường vụ Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ xem xét về tính khả thi của các kiến nghị, yêu cầu cơ quan có liên quan giải quyết, thực hiện. Trường hợp nhiều lần kiến nghị mà không được các cơ quan thực hiện thì Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ kiến nghị ra Quốc hội để thực hiện quyền giám sát tối cao.
Những quy định tại Quy chế như vậy là cơ sở pháp lý rất quan trọng, giúp nâng cao tính khả thi, hiệu quả của việc đi đến cùng những kiến nghị sau giám sát, nâng cao trách nhiệm của các cơ quan chịu sự giám sát, là biện pháp thiết thực để nâng cao hiệu quả giám sát.
10. Cử tri Cử tri phản ánh những vấn đề xã hội quan tâm, nhân dân đang bức xúc về tình trạng tham nhũng ở nước ta ngày càng nghiêm trọng, không chỉ xảy ra ở các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương (những chương trình, dự án lớn của quốc gia, của địa phương) mà còn xuất hiện nhiều trong các cơ quan giải quyết những công việc liên quan trực tiếp đến lợi ích hàng ngày của nhân dân, cả trong các cơ quan bảo vệ pháp luật, đã gây ra những tác hại lớn về chính trị, kinh tế, xã hội, là trở lực lớn đối với quá trình đổi mới đất nước và làm xói mòn lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước trong sự nghiệp xây dựng đất nước, tiến lên chủ nghĩa xã hội. Cử tri kiến nghị Quốc hội tăng cường hoạt động giám sát trách nhiệm cá nhân người đứng đầu trong việc thanh tra, kiểm tra cán bộ, công chức thuộc quyền trong thực thi công vụ, nhằm ngăn ngừa việc lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để xảy ra tiêu cực, tham nhũng.
Trả lời: (Tại Công văn số 496/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Quy định của pháp luật về trách nhiệm công vụ của cán bộ, công chức đã được quy định khá cụ thể và rõ ràng tại một số đạo luật sau đây: Luật Cán bộ, công chức; Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước; Luật phòng, chống tham nhũng; Bộ luật Hình sự… Tuy nhiên, trên thực tế thời gian qua, việc thực thi công vụ của người đứng đầu các cơ quan vẫn còn nhiều bất cập, vẫn còn sự chồng chéo trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ, đặc quyền, đặc lợi, lợi ích nhóm phát sinh ở một số vị trí công tác nhất định… làm xói mòn lòng tin của nhân dân. Trước thực trạng trên, Quốc hội khóa XIV đã đưa vào chương trình giám sát tối cao tại kỳ họp thứ 4 về chuyên đề Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước giai đoạn 2011- 2016. Việc giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp cho Quốc hội có thông tin cụ thể, xác thực về việc tổ chức bộ máy hành chính các cấp; đánh giá và kiểm nghiệm hệ thống pháp luật đã ban hành, phát hiện được “khoảng trống” về trách nhiệm trong các lĩnh vực, đồng thời, có giải pháp xử lý, khắc phục những tồn tại, hạn chế, giúp cho các cơ chế, chính sách ban hành phát huy hiệu quả trong đời sống xã hội, đáp ứng sự mong đợi của cử tri và nhân dân cả nước.
Đối với trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, quy định về hoạt động giám sát đã ngày càng chặt chẽ hơn, chú trọng hơn; gắn trách nhiệm người đứng đầu với việc thực thi các đạo luật, nghị quyết của Quốc hội thông qua việc đáp ứng yêu cầu báo cáo của cơ quan giám sát, chịu chế tài của hoạt động giám sát. Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân đã quy định rõ hơn, cụ thể hơn, có chế tài mạnh hơn đối với trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát. Quốc hội cũng tăng cường xem xét trách nhiệm người đứng đầu khi xem xét báo cáo công tác của các cơ quan, khi tổ chức hoạt động chất vấn tại kỳ họp. Gần đây, tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV, trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn, lần đầu tiên, Quốc hội đã thẳng thắn nêu quan điểm và tuyên bố nghiêm khắc phê phán đối với ông Vũ Huy Hoàng, nguyên Bộ trưởng Bộ Công thương đối với các sai phạm, khuyết điểm trong thời gian đảm nhiệm chức vụ trên, gây hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng, Nhà nước, Bộ Công Thương, gây nhiều bức xúc trong xã hội. Tiếp theo đó, ngày 21/1/2017, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 344/NQ-UBTVQH14 về việc xử lý kỷ luật bằng hình thức xóa tư cách nguyên Bộ trưởng Bộ Công Thương nhiệm kỳ 2011- 2016 đối với ông Vũ Huy Hoàng do đã có những vi phạm về công tác cán bộ khi giữ chức vụ Bộ trưởng. Đây là khởi đầu một quá trình hoàn thiện cơ sở pháp lý quan trọng để các vụ việc gây bức xúc dư luận, thu hút sự chú ý của người dân sẽ được xử lý triệt để.
11. Cử tri thành phố Hà Nội tỉnh kiến nghị: Một số ý kiến cử tri cho rằng, gần đây xảy ra nhiều vụ việc gây bức xúc như: Tổng Cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiểm định khống trên 800 sản phẩm; Formosa ở Hà Tĩnh xả nước thải ra biển gây ô nhiễm nặng môi trường sinh thái biển khu vực miền Trung; đường ống dẫn nước sông Đà về Hà Nội vỡ nhiều lần… là do tình trạng buông lỏng quản lý nhà nước ở một số Bộ, ngành, địa phương. Đề nghị Quốc hội tăng cường giám sát các hoạt động của các Bộ, ngành, địa phương để kịp thời phát hiện, ngăn chặn những vi phạm xảy ra, đồng thời xử lý nghiêm cán bộ vi phạm, tạo niềm tin cho nhân dân. Cử tri đề nghị Quốc hội tăng cường giám sát việc triển khai, thực hiện các Luật đã ban hành khi đã thực thi đến đâu để điều chỉnh cho nghiêm và phù hợp lòng dân.
Trả lời: (Tại Công văn số 483/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Trong những năm qua, cùng với hoạt động lập pháp, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, hoạt động giám sát của Quốc hội có nhiều đổi mới, tạo sự chuyển động mạnh mẽ trong hoạt động của toàn bộ bộ máy nhà nước từ trung ương đến cơ sở.
Trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, Quốc hội đã tiến hành nhiều nội dung giám sát quan trọng, từ những vấn đề kinh tế vĩ mô đến các vấn đề dân sinh bức xúc với nhiều hình thức phong phú, luôn bám sát và phản ánh thực tiễn đời sống kinh tế - xã hội. Thông qua giám sát, nhiều hạn chế, yếu kém trong quản lý, điều hành của các ngành, các cấp được phát hiện; nhiều kiến nghị qua giám sát đã được các cơ quan nghiêm túc thực hiện, tạo chuyển biến tích cực, góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước. Ngoài tổ chức thực hiện các giám sát chuyên đề, tại nhiều kỳ họp của Quốc hội và phiên họp của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng đã tổ chức nhiều phiên họp để chất vấn đối với các Bộ, ngành liên quan tới các vấn đề bức xúc, nổi lên trong đời sống kinh tế - xã hội mà cử tri cả nước quan tâm.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc thực thi pháp luật còn chưa được nghiêm, nhiều vụ việc gây bức xúc cho nhân dân vẫn chưa được phát hiện, xử lý kịp thời. Thời gian qua, mặc dù hoạt động giám sát đã bao quát khá đầy đủ các lĩnh vực đời sống xã hội, kết quả hoạt động giám sát của Quốc hội nói chung, các cơ quan của Quốc hội nói riêng đã đưa ra nhiều giải pháp, kiến nghị để điều chỉnh kịp thời những hạn chế bất cập trong các chính sách pháp luật đã ban hành và tổ chức thực thi pháp luật có liên quan, nhưng do hoạt động giám sát của Quốc hội chủ yếu là giám sát về mặt chính sách pháp luật và tổ chức thực thi pháp luật, việc đi sâu phát hiện những sai phạm, vi phạm pháp luật trong chỉ đạo, điều hành thuộc chuyên môn của các lĩnh vực thanh tra, kiểm tra của các cấp, các ngành nên kết quả giám sát thực thi pháp luật vẫn còn những hạn chế nhất định. Mặt khác, do nguồn lực của Quốc hội có hạn nên không thể tổ chức giám sát toàn bộ các vụ việc mà cử tri kiến nghị.
Trong thời gian tới, Tổng thư ký Quốc hội sẽ tiếp tục tham mưu giúp Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội tăng cường hơn nữa hoạt động chất vấn và giám sát chuyên đề; nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, đẩy mạnh giám sát những nội dung có nhiều bức xúc trong đời sống xã hội thuộc các lĩnh vực do Hội đồng dân tộc và các Ủy ban phụ trách, chú trọng giám sát thực thi các đạo luật; từ đó, có các chế tài phù hợp để xử lý đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân khi triển khai, thi hành pháp luật không nghiêm.
12. Cử tri tp Hải Phòng kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội chất vấn Bộ Khoa học và Công nghệ tại kỳ họp thứ Hai, Quốc hội khóa XIV về chất lượng, hiệu quả và tính ứng dụng của các đề tài, đề án nghiên cứu khoa học của đội ngũ Tiến sĩ, Thạc sĩ ở nước ta hiện nay; về hiệu quả sử dụng nguồn ngân sách nhà nước đầu tư cho các hoạt động nghiên cứu khoa học hàng năm.
Trả lời: (Tại Công văn số 484/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Trong năm 2016, Ủy ban thường vụ đã tiến hành giám sát chuyên đề “Hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển khoa học, công nghệ nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa, giai đoạn 2005 - 2015 và định hướng phát triển giai đoạn tới, trong đó chú trọng đẩy mạnh công nghiệp hỗ trợ và cơ khí chế tạo”; trong báo cáo kết quả giám sát đã có những kiến nghị rất xác đáng về những hạn chế, bất cập trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, có nội dung về chất lượng, hiệu quả và tính ứng dụng của các đề tài, đề án nghiên cứu khoa học. Sau giám sát, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 279/NQ-UBTVQH14, ngày 02/11/2016 về nâng cao hiệu quả chính sách, pháp luật về phát triển khoa học, công nghệ nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa giai đoạn 2015 – 2020, trong đó chú trọng đẩy mạnh công hiệp hỗ trợ và cơ khí chế tạo.
Cùng với đó, tại kỳ họp thứ 9, ngày 12/6/2015, Quốc hội khóa XIII đã tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ về giải pháp khắc phục những hạn chế, khó khăn, bất cập để áp dụng có hiệu quả kết quả nghiên cứu khoa học phục vụ đời sống, sản xuất, quản lý xã hội, nhất là trong sản xuất nông nghiệp; hiệu quả sử dụng ngân sách đầu tư cho khoa học và công nghệ... Sau phiên chất vấn, Quốc hội đã ban hành nghị quyết về việc chất vấn và trả lời chất vấn đối với nội dung trên. Các nghị quyết nêu trên là cơ sở quan trọng để giám sát việc thực hiện những lời hứa, những nội dung Bộ trưởng trả lời chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội. Tại các nghị quyết, Quốc hội cũng yêu cầu Chính phủ, các thành viên Chính phủ có kế hoạch, giải pháp thực hiện những nội dung chất vấn tại kỳ họp và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp tiếp theo.
13. Cử tri tỉnh Hà Nam kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội chất vấn và làm rõ trách nhiệm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ tài nguyên và Môi trường trong vụ Formosa.
Trả lời: (Tại Công văn số 492/TTKQH-GS ngày 22/2/2017)
Đối với sự cố ô nhiễm môi trường do Công ty Formosa Hà Tĩnh gây ra tại một số tỉnh khu vực miền Trung, ngay sau khi xảy ra sự cố, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường chủ động nắm tình hình, làm việc với các bộ, ngành, địa phương có liên quan để báo cáo kết quả với Ủy ban thường vụ Quốc hội. Chính phủ, các cơ quan hữu quan cũng đã triển khai nhiều giải pháp, nhằm phát hiện nguyên nhân, khắc phục hậu quả. Các cơ quan chức năng đã tiến hành làm rõ trách nhiệm, xử lý sai phạm của các cá nhân, tập thể có liên quan. Đồng thời, để có thêm cơ sở cho việc xem xét, đánh giá vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục giao Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường trực tiếp giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường khu công nghiệp và khu kinh tế ven biển tại các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế, trong đó có hoạt động của tập đoàn Formosa, báo cáo kết quả với Quốc hội để tiếp tục theo dõi, giám sát.
Căn cứ vào quy định của Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, thời gian qua, Tổng thư ký kỳ họp đã tham mưu giúp Ủy ban thường vụ Quốc hội trình Quốc hội quyết định nhóm vấn đề chất vấn và người bị chất vấn tại các kỳ họp Quốc hội bảo đảm trình tự, thủ tục chặt chẽ, đúng quy định; việc lựa chọn các nhóm vấn đề chất vấn và người trả lời chất vấn cơ bản đáp ứng được yêu cầu đặt ra; nhiều vấn đề bức xúc nổi lên trong đời sống xã hội được kịp thời giải quyết, đáp ứng được nguyện vọng của cử tri và nhân dân, được đa số đại biểu Quốc hội và dư luận xã hội đánh giá cao. Tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV đã tiến hành hoạt động chất vấn với nhiều nhóm vấn đề được lựa chọn, trong đó, có vấn đề về ô nhiễm môi trường do Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh gây ra và trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành liên quan; sau chất vấn, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 2 có nội dung liên quan đến vấn đề này[8].
14. Cử tri tỉnh Hà Nam kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội tăng cường công tác giám sát và chất vấn về trách nhiệm của Bộ Y tế, Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về lĩnh vực quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm.
Trả lời: (Tại Công văn số 478/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Tại nhiệm kỳ Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 5 (năm 2009), Quốc hội đã tiến hành giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách pháp luật về quản lý chất lượng vệ sinh, an toàn thực phẩm” và ban hành Nghị quyết về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm. Tại nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 4, Quốc hội đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế về “trách nhiệm của Bộ trưởng trong công tác quản lý nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm”; tiếp đó, tại phiên họp thứ 26, Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng đã chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Y tế nội dung “Công tác quản lý nhà nước đối với y tế tư nhân (trong đó có cơ sở phẫu thuật thẩm mỹ), giá thuốc chữa bệnh, vệ sinh an toàn thực phẩm”. Đối với Bộ trưởng Bộ Công thương và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng đã đưa một số nội dung liên quan vào nhóm vấn đề chất vấn[9]. Sau chất vấn, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn giúp cho việc giám sát thực hiện lời hứa và các yêu cầu của Quốc hội tạo sự chuyển biến tích cực và hiệu quả, được đại biểu Quốc hội, cử tri, dư luận xã hội đánh giá cao.
Theo chương trình giám sát năm 2017, Quốc hội khóa XIV sẽ giám sát tối cáo chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016”; thành lập Đoàn giám sát do 01 đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội làm Trưởng đoàn và 03 đồng chí Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội làm Phó Trưởng đoàn để tiến hành giám sát đối với nội dung này và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 4.
Tiếp thu ý kiến kiến nghị của cử tri, Tổng thư ký Quốc hội sẽ chỉ đạo Ban thư ký nghiên cứu và tham mưu để các cơ quan hữu quan tiến hành giám sát, chất vấn có hiệu quả đối với trách nhiệm của Bộ Y tế, Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn về lĩnh vực an toàn thực phẩm tại kỳ họp thứ 4, năm 2017.
15. Cử tri tỉnh Hà Tĩnh kiến nghị: Đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ sớm ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND để có căn cứ tổ chức thực hiện. Trong đó, đề nghị nói rõ ở HĐND cấp xã có thành lập Tổ đại biểu hay không; quy định về chức năng, nhiệm vụ cụ thể của thành viên Thường trực HĐND, nhiệm vụ của đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách cũng như chế độ và các điều kiện đảm bảo hoạt động của đại biểu HĐND.
Trả lời: (Tại Công văn số 486/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân (có hiệu lực thi hành từ 01/7/2016). Đây là một bước tiến quan trọng, góp phần thiết thực khắc phục những hạn chế trong quá trình thực thi Luật hoạt động giám sát của Quốc hội (ban hành năm 2003), nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát. Tuy nhiên, để bảo đảm trình tự, thủ tục các hoạt động giám sát được thực hiện một cách đồng bộ, chuyên nghiệp, thống nhất và nâng cao tính hiệu quả thì cần phải ban hành văn bản quy định cụ thể hơn đối với một số nội dung của Luật này.
Để thực hiện yêu cầu này, tại phiên họp thứ 6, tháng 01/2017, Tổng thư ký Quốc hội đã tham mưu, trình Ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết số 334/2017/UBTVQH14 ban hành Quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội, có hiệu lực từ ngày 01/3/2017.
Trong thời gian tới, Tổng thư ký Quốc hội sẽ tiếp tục tham mưu giúp Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành Quy chế tổ chức thực hiện hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân để cụ thể hóa hơn nữa hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân, đại biểu Hội đồng nhân dân, nhằm tạo sự thống nhất, chuyên nghiệp, hiệu quả trong thực hiện Luật.
16. Cử tri các tỉnh Quảng Ngãi kiến nghị: Cử tri hoan nghênh khi Quốc hội chọn 02 nội dung giám sát tối cao về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016” và “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016”. Đây là 02 lĩnh vực được cử tri nhiều nơi quan tâm, việc thực hiện tốt nội dung này sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe, trí tuệ và đảm bảo duy trì nòi giống khỏe mạnh; tạo điều kiện để bộ máy nhà nước hoạt động hiệu quả, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn. Vì vậy, cử tri kỳ vọng và kiến nghị Quốc hội cần tổ chức thực hiện quyết liệt việc giám sát 02 nội dung trên, nêu rõ những tồn tại, hạn chế; xác định nguyên nhân, trách nhiệm cụ thể của tổ chức, các ngành, các cấp liên quan; có giải pháp thực hiện hiệu quả, bền vững và hoàn thiện khung pháp lý,… Đồng thời, Quốc hội cần ra Nghị quyết sau giám sát đối với các nội dung trên để theo dõi, xử lý quá trình triển khai thực hiện sau giám sát.
Trả lời: (Tại Công văn số 481/TTKQH-GS ngày 21/2/2017)
Năm 2017, trên cơ sở kiến nghị của các cơ quan, Quốc hội đã lựa chọn 02 chuyên đề bức xúc và được nhiều cử tri quan tâm nhất, đó là “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016” và “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016” để tiến hành giám sát tối cao tại kỳ họp thứ 3 và thứ 4 (Nghị quyết số 14/2016/QH14 ngày 27/7/2016).
Để thực hiện, theo quy định tại Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; Quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội[10]; Quốc hội đã ra Nghị quyết thành lập 2 Đoàn giám sát tối cao, trong đó, các Trưởng đoàn giám sát là Phó Chủ tịch Quốc hội, các Phó trưởng đoàn giám sát đều là Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội.
Đến nay, 2 chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội đã và đang được triển khai hết sức khẩn trương và nghiêm túc theo kế hoạch chi tiết của các Đoàn giám sát. Các tổ công tác của 2 Đoàn giám sát tối cao đã được thành lập và thực hiện nhiều cuộc giám sát, làm việc với các cơ quan chịu sự giám sát ở trung ương cũng như địa phương theo đúng kế hoạch đề ra. Các cơ quan chịu sự giám sát đang khẩn trương chuẩn bị báo cáo và tham gia các buổi làm việc, báo cáo với Đoàn giám sát theo yêu cầu.
Sau khi Đoàn giám sát kết thúc nhiệm vụ, hoàn thành báo cáo kết quả giám sát trình ra Quốc hội, Quốc hội sẽ tiến hành giám sát tối cao chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016” tại kỳ họp thứ 3 và chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016” tại kỳ họp thứ 4 và ban hành các nghị quyết về kết quả giám sát, làm căn cứ quan trọng giúp Chính phủ, các cơ quan tư pháp, các bộ, ngành liên quan có những điều chỉnh phù hợp trong công tác chỉ đạo, điều hành, khắc phục những hạn chế, bất cập, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; đồng thời, giúp Quốc hội có điều kiện đánh giá, kiểm nghiệm, bổ sung, hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan, góp phần thực hiện tốt hơn chức năng lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng về những lĩnh vực được giám sát.
17. Cử tri các tp Hà Nội kiến nghị: Có ý kiến cử tri cho rằng, gần đây các phiên họp của Quốc hội biểu quyết, thông qua dự án luật, nghị quyết…, có một số ĐBQH không biểu quyết, như vậy là chưa làm tròn trách nhiệm của ĐBQH với cử tri. Đề nghị Quốc hội nghiên cứu sửa đổi các quy định nội quy kỳ họp để không tái diễn tình trạng trên.
Trả lời: (Tại Công văn số 469/TTKQH-GS ngày 10/2/2017)
Khoản 1, Điều 96, Luật tổ chức Quốc hội quy định: “Quốc hội quyết định các vấn đề tại phiên họp toàn thể bằng biểu quyết. Đại biểu Quốc hội có quyền tán thành, không tán thành hoặc không biểu quyết”. Bởi vì, khi một đại biểu không phản đối một chính sách nào đó, nhưng cũng chưa đủ cơ sở để đại biểu khẳng định chính sách ấy sẽ đưa lại lợi ích cho cử tri, Nhân dân và đất nước, nên đã lựa chọn giải pháp là không biểu quyết. Tuy nhiên, đây cũng là ý kiến cần quan tâm nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm của Nghị viện thế giới khi tiến hành sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật liên quan để bảo đảm việc biểu quyết tại kỳ họp Quốc hội ngày càng hiệu quả hơn.
Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo các cơ quan hữu quan nâng cao chất lượng chuẩn bị các nội dung trình tại các kỳ họp Quốc hội để đại biểu có đủ cơ sở đưa ra phương án lựa chọn đúng đắn trong quá trình biểu quyết.
18. Cử tri tỉnh Bình Định kiến nghị: Thời gian gần đây, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã quan tâm, chỉ đạo các cơ quan liên quan trong quá trình chuẩn bị hồ sơ của các dự án luật đầy đủ. Tuy nhiên, việc gửi dự thảo các dự án luật và các tài liệu liên quan vẫn còn chậm. Đề nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo các cơ quan soạn thảo khắc phục tình trạng này, để tạo điều kiện cho đại biểu Quốc hội đầu tư nhiều thời gian hơn tiếp cận nghiên cứu sâu dự án luật và các tài liệu tham khảo, chủ động tham gia ý kiến xác đáng, góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng các văn bản luật.
Trả lời: (Tại Công văn số 470/TTKQH-GS ngày 10/2/2017)
Đây là vấn đề Ủy ban thường vụ Quốc hội thường xuyên quan tâm, chỉ đạo sát sao trong quá trình chuẩn bị các nội dung kỳ họp. Thực tế vừa qua cho thấy, công tác chuẩn bị và phục vụ tài liệu kỳ họp có tiến bộ hơn; hồ sơ của tất cả các dự án luật đã đầy đủ tài liệu theo quy định của pháp luật; Tổng thư ký Quốc hội đã thường xuyên có văn bản đôn đốc các cơ quan chịu trách nhiệm nội dung thực hiện đúng tiến độ và báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội trước mỗi phiên họp. Đặc biệt, tại kỳ họp thứ 2 vừa qua, lần đầu tiên, Tổng thư ký Quốc hội đã có văn bản báo cáo Quốc hội về tiến độ gửi tài liệu kỳ họp để đại biểu Quốc hội có cơ sở giám sát, các cơ quan rút kinh nghiệm.
Tuy nhiên, việc gửi tài liệu của một số nội dung vẫn còn chậm, ảnh hưởng đến việc nghiên cứu tài liệu của đại biểu. Tổng thư ký Quốc hội sẽ tiếp tục tham mưu Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo các cơ quan hữu quan để có giải pháp hiệu quả hơn cho vấn đề này.
19.. Cử tri các tỉnh Quảng Trị, Bình Dương, Vĩnh Long kiến nghị: các tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Quảng Trị, Bình Dương, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Hưng Yên, Quảng Ninh Đề nghị Quốc hội tăng thêm thời gian của phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp Quốc hội, có biện pháp hạn chế những ý kiến chất vấn trùng lặp nội dung, đăng tải văn bản trả lời chất vấn trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Trả lời: (Tại Công văn số 597/TTKQH-GS ngày 3/4/2017)
- Về tăng thêm thời gian của phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp Quốc hội: Từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII đến nay, hoạt động giám sát nói chung và hoạt động chất vấn nói riêng ngày càng được chú trọng và tăng cường hơn trước. Thời gian dành cho hoạt động chất vấn cũng luôn được Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, cân nhắc, bố trí phù hợp với nội dung, chương trình kỳ họp và ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội khi thông qua chương trình kỳ họp để điều chỉnh tăng thêm cho phù hợp[11].
Qua thực tế tham mưu, phục vụ hoạt động chất vấn, Tổng thư ký Quốc hội nhận thấy, trong giai đoạn hiện nay, tại mỗi kỳ họp, Quốc hội tập trung tiến hành chất vấn đối với khoảng 05 thành viên Chính phủ và dành ít nhất 0,5 ngày để chất vấn mỗi thành viên Chính phủ là phù hợp; số lượng người trả lời chất vấn và thời gian dành cho hoạt động chất vấn tại mỗi kỳ họp sẽ được đề nghị điều chỉnh tăng lên tùy theo tình hình thực tế tại mỗi kỳ họp. Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội và cử tri, trong quá trình tham mưu giúp Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 334/2017/UBTVQH14 về quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội, Tổng thư ký Quốc hội đã đề xuất tăng thêm thời gian tối thiểu dành cho hoạt động chất vấn. Cụ thể, tại Khoản 2, Điều 13 của Quy chế quy định: “Trên cơ sở đề nghị của Tổng thư ký Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội trình Quốc hội xem xét, quyết định thời gian chất vấn tại kỳ họp hằng năm ít nhất là 03 ngày, tại kỳ họp cuối năm của năm giữa nhiệm kỳ và năm cuối nhiệm kỳ ít nhất là 04 ngày khi Quốc hội quyết định chương trình kỳ họp”.
- Về việc hạn chế những ý kiến trùng lặp nội dung chất vấn của đại biểu Quốc hội: Hiện nay, tại các kỳ họp, Quốc hội tiến hành chất vấn theo cách thức chọn một số nhóm vấn đề quan trọng, bức xúc nổi lên trong đời sống kinh tế-xã hội, được đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm để đưa ra chất vấn. Việc chất vấn theo nhóm vấn đề đã tạo điều kiện để người hỏi và người trả lời tập trung đối thoại, tranh luận, đi sâu vào từng vấn đề cụ thể. Tuy nhiên, kỹ năng hỏi và trả lời phụ thuộc nhiều vào năng lực của mỗi cá nhân đại biểu Quốc hội và người trả lời chất vấn; việc hỏi và trả lời còn chưa cụ thể, diễn đạt chưa rõ ý, trùng lặp nội dung, chưa đi thẳng vào trọng tâm vấn đề chất vấn. Để khắc phục vấn đề này, Chủ tọa phiên họp đã chủ động điều chỉnh kịp thời, phù hợp với diễn biến thực tế, giúp cho việc chất vấn và trả lời chất vấn được ngắn, gọn, đi thẳng vào vấn đề, tiết kiệm được thời gian, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động chất vấn.
- Về đề nghị đăng tải văn bản trả lời chất vấn trên các phương tiện thông tin đại chúng: Việc đăng tải văn bản trả lời chất vấn là rất cần thiết, giúp cho các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân có thể theo dõi, giám sát việc thực hiện vấn đề đã được đại biểu Quốc hội chất vấn. Việc này đã được quy định tại Khoản 4 Điều 15 Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, cụ thể là: “…Người bị chất vấn phải trực tiếp trả lời bằng văn bản. Văn bản trả lời chất vấn được gửi đến đại biểu Quốc hội đã chất vấn, Ủy ban thường vụ Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Quốc hội chậm nhất là 20 ngày kể từ ngày chất vấn, trừ tài liệu mật theo quy định của pháp luật”. Thời gian qua, các văn bản trả lời chất vấn đã được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Quốc hội, Cổng thông tin điện tử của Chính phủ.
20. Cử tri các tỉnh kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội công bố công khai kết quả giải quyết, xử lý vụ việc của ông Trịnh Xuân Thanh (nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang) tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong kỳ họp thứ Ba, Quốc hội khóa XIV để toàn thể cử tri được biết.
Trả lời: (Tại Công văn số 470/TTKQH-GS ngày 10/2/2017)
Những vi phạm trong vụ việc liên quan đến ông Trịnh Xuân Thanh đã và đang được các cơ quan chức năng tiến hành làm rõ trách nhiệm, xử lý sai phạm của các cá nhân, tập thể có liên quan. Căn cứ vào quy định của pháp luật và kết quả điều tra, các cơ quan chức năng sẽ công bố những nội dung liên quan đến vụ việc nêu trên theo luật định.
21. Cử tri các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Khánh Hòa, Tiền Giang kiến nghị: Cử tri rất phấn khởi và đánh giá cao hiệu quả hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ trưởng trả lời chất vấn với tinh thần cầu thị, tiếp thu và trao đổi thẳng thắn, các câu hỏi chất vấn của đại biểu Quốc hội và các câu trả lời của Thủ tướng Chính phủ, các Bộ trưởng đa số đã làm hài lòng cử tri và nhân dân cả nước. Đề nghị Quốc hội Khóa XIV tiếp tục có các nghiên cứu để nâng cao hoạt động của đại biểu Quốc hội nói riêng và của Quốc hội nói chung trong thời gian tới. Kiên quyết trong việc giám sát, đôn đốc Chính phủ, các Bộ trưởng khi thực hiện các lời hứa trước Quốc hội để sớm có những chủ trương, chính sách, quyết sách kịp thời, đáp ứng được nguyện vọng chính đáng của nhân dân đã được Quốc hội, các đại biểu Quốc hội gửi đến Chính phủ, các Bộ ngành.
Trả lời: (Tại Công văn số 589/TTKQH-GS ngày 4/5/2017)
Kỳ họp thứ 2 là kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khóa XIV tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn theo tinh thần của Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Trên cơ sở ý kiến, kiến nghị của cử tri, vấn đề xã hội quan tâm và phiếu chất vấn của đại biểu Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội trình Quốc hội quyết định nhóm vấn đề chất vấn và người bị chất vấn. Việc chất vấn và trả lời chất vấn sẽ được tiến hành theo cách thức lấy nhóm vấn đề làm trọng tâm; nội dung liên quan đến cá nhân nào thì người đó có trách nhiệm trả lời; tạo điều kiện đối thoại sâu, chất vấn có trọng tâm, trọng điểm, đi đến cùng các vấn đề được quan tâm. Các chất vấn có nội dung không thuộc nhóm vấn đề được chất vấn tại kỳ họp sẽ được gửi đến người bị chất vấn để trả lời bằng văn bản.
Qua hoạt động chất vấn tại kỳ họp này cho thấy, những nhóm vấn đề được Quốc hội lựa chọn là xác đáng, phù hợp với thực tế, được cử tri, dư luận xã hội cả nước quan tâm, đánh giá cao. Tổng cộng có hơn 200 lượt đại biểu đặt câu hỏi chất vấn; trong đó, có hơn 20 lượt đại biểu đặt câu hỏi đối với Thủ tướng Chính phủ, có hơn 35 lượt đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi tranh luận. Bộ trưởng các Bộ: Công thương, Tài nguyên và môi trường, Giáo dục và đào tạo, Nội vụ đã trả lời chất vấn. Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, Thủ tướng Chính phủ đã có báo cáo giải trình thêm và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Các phiên họp chất vấn diễn ra trong không khí dân chủ, thẳng thắn, sôi nổi và xây dựng; việc tổ chức chất vấn có những đổi mới so với trước. Các đại biểu Quốc hội đã chất vấn ngắn gọn, rõ ràng, bám sát nhóm vấn đề, đặc biệt là tăng cường tranh luận để làm rõ thêm những nội dung cần quan tâm, thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, yếu kém, yêu cầu làm rõ trách nhiệm và có giải pháp khắc phục. Các thành viên Chính phủ cơ bản đã nắm chắc chức năng, nhiệm vụ, thực trạng, ngành, lĩnh vực phụ trách, đã cố gắng trả lời đầy đủ, thẳng thắn, giải trình làm rõ nhiều vấn đề đại biểu nêu ra; thẳng thắn nhận trách nhiệm và có giải pháp, quyết tâm làm chuyển biến tình hình trong thời gian tới. Sau chất vấn, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 33/2016/QH14 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 2, yêu cầu Thủ tướng Chính phủ, các vị bộ trưởng, trưởng ngành thực hiện những cam kết về trách nhiệm đã hứa trước Quốc hội và cử tri cả nước, làm cơ sở để Quốc hội giám sát việc thực hiện, đáp ứng yêu cầu của nhân dân.
Có thể nói, hoạt động chất vấn đã được Quốc hội ngày càng quan tâm và thực hiện có hiệu quả. Đây là kết quả của việc thực hiện Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân được Quốc hội ban hành năm 2015 với nhiều quy định đã được đúc rút từ thực tiễn để sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục những hạn chế của hoạt động giám sát thời gian qua; cùng với đó, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 334/2017/UBTVQH14 về Quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội, có hiệu lực từ ngày 01/3/2017 để quy định cụ thể hơn cách thức tiến hành các hoạt động giám sát; trong đó, có quy định cụ thể về tiêu chí, cách thức lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn và người bị chất vấn; thời gian, trách nhiệm cụ thể gửi báo cáo của người trả lời chất vấn... nhằm giải quyết triệt để những vấn đề mà cử tri đã kiến nghị.
Tại Quy chế này cũng quy định, chậm nhất là 20 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp, người đã trả lời chất vấn có trách nhiệm gửi báo cáo về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội về chất vấn, các vấn đề đã hứa tại các kỳ họp trước đến đại biểu Quốc hội và Ủy ban thường vụ Quốc hội. Báo cáo về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội về chất vấn, các vấn đề đã hứa được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Quốc hội. Tổng thư ký Quốc hội có trách nhiệm giúp Ủy ban thường vụ Quốc hội tổng hợp báo cáo việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội về chất vấn, các vấn đề đã hứa và gửi đến đại biểu Quốc hội chậm nhất là 10 ngày kể từ ngày khai mạc kỳ họp.
Tổng thư ký Quốc hội cho rằng, thông qua việc thực hiện nghiêm những quy định tại Luật và Quy chế nêu trên, trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành liên quan chắc chắn sẽ được nâng lên, từng bước đáp ứng yêu cầu của cử tri đặt ra.
22. Cử tri các tỉnh kiến nghị: Công tác chuẩn bị và phục vụ tài liệu trong một số kỳ họp Quốc hội gần đây đã tiến bộ hơn, tuy nhiên, việc gửi tài liệu một số dự án luật vẫn còn chậm, ảnh hưởng đến việc nghiên cứu của đại biểu. Kiến nghị Văn phòng Quốc hội tiếp tục yêu cầu các cơ quan hữu quan để có giải pháp hiệu quả hơn cho vấn đề này.
Trả lời: (Tại Công văn số 565/TTKQH-GS ngày 15/4/2017)
Đây là vấn đề đã được Ủy ban thường vụ Quốc hội thường xuyên quan tâm, chỉ đạo sát sao trong quá trình chuẩn bị các nội dung kỳ họp. Thực tế vừa qua cho thấy, công tác chuẩn bị tài liệu phục vụ kỳ họp có tiến bộ hơn; hồ sơ của tất cả các dự án luật đã đầy đủ tài liệu theo quy định của pháp luật. Tổng thư ký Quốc hội đã phối hợp phục vụ Ủy ban thường vụ Quốc hội đôn đốc các cơ quan chịu trách nhiệm chuẩn bị nội dung thực hiện đúng tiến độ và báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội trước mỗi phiên họp. Đặc biệt, tại kỳ họp thứ 2 vừa qua, lần đầu tiên, Tổng thư ký Quốc hội đã có văn bản báo cáo Quốc hội về tiến độ gửi tài liệu kỳ họp để đại biểu Quốc hội có cơ sở giám sát, các cơ quan rút kinh nghiệm.
Đến thời điểm này, công tác chuẩn bị cho kỳ họp thứ 3 sắp tới (tháng 5-2017) đã có sự tiến bộ rõ rệt, hầu hết các tài liệu trình Quốc hội đang được các cơ quan khẩn trương hoàn thiện (trừ một số nội dung cần có thời gian để cập nhật số liệu và thông tin như kinh tế-xã hội, ngân sách nhà nước…), bảo đảm thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật về quy trình, thủ tục và điều kiện trình. Tổng thư ký Quốc hội sẽ tiếp tục tham mưu Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo các cơ quan hữu quan để có giải pháp hiệu quả hơn cho vấn đề này.
23. Cử tri các tỉnh các tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Thừa Thiên – Huế, Quảng Bình, Thái Bình, Hà Nam, Hải Phòng, Bình Thuận, An Giang kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội tăng cường công tác giám sát tối cao đối với hoạt động của các cơ quan hành pháp và tư pháp nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý những vấn đề gây bức xúc trong dư luận; giám sát về các vấn đề bức xúc nổi lên trong đời sống xã hội như: nợ công; công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí; xử lý kỷ luật cán bộ (trong đó phải làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân người đứng đầu cơ quan, tổ chức khi để xảy ra tham nhũng, lãng phí, sai phạm); về công tác tuyển dụng, bố trí cán bộ và việc thực hiện tinh giản biên chế của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương để công tác này đảm bảo chất lượng trên thực tế; giám sát những công trình đầu tư bằng nguồn vốn nhà nước, nguồn BOT và thu hồi vốn trả nợ; việc nhập khẩu hàng hóa, đặc biệt là hàng hóa kém chất lượng vào Việt Nam; giám sát về an toàn thực phẩm, đặc biệt là về trách nhiệm của Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn về lĩnh vực quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm và sớm ban hành nghị quyết chuyên ðề về an toàn thực phẩm.
Trả lời: (Tại Công văn số 589/TTKQH-GS ngày 26/4/2017)
Hằng năm, tại các kỳ họp Quốc hội, Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến đối với các báo cáo về: kinh tế - xã hội; thực hiện ngân sách nhà nước, quyết toán ngân sách nhà nước; tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội; phòng, chống tham nhũng; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; thi hành án; thực hiện mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới; kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; báo cáo về việc thi hành pháp luật trong một số lĩnh vực khác theo quy định của pháp luật; báo cáo khác theo nghị quyết của Quốc hội hoặc theo đề nghị của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Cùng với đó, tại các kỳ họp, Quốc hội đã thường xuyên tiến hành hoạt động chất vấn đối với các Bộ trưởng, Trưởng ngành về những vấn đề bức xúc nổi lên trong đời sống kinh tế-xã hội trong khoảng 3-4 ngày/kỳ họp[12], thực hiện giám sát theo chuyên đề, thảo luận về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội về kinh tế-xã hội, tăng cường việc xem xét kiến nghị sau giám sát…đã giúp cho Quốc hội có nhiều cơ hội để giám sát về hoạt động của cơ quan hành pháp, cơ quan tư pháp. Đồng thời, phương pháp, cách thức tổ chức thực hiện hoạt động giám sát của Quốc hội ngày càng được cải tiến, đổi mới nên chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát cũng ngày càng được nâng lên. Như vậy, có thể nói, Quốc hội đã luôn quan tâm đẩy mạnh giám sát hoạt động của các cơ quan hành pháp và hoạt động tư pháp, kết quả ngày một rõ nét và tạo những chuyển biến đáng ghi nhận trong thực tế.
Bên cạnh đó, hoạt động giám sát theo chuyên đề cũng được Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội tiếp tục quan tâm, đẩy mạnh. Nội dung giám sát chuyên đề đã lựa chọn những vấn đề bức xúc lớn nổi lên trong đời sống kinh tế-xã hội để tiến hành giám sát. Trong năm 2017, Quốc hội đã và đang tiến hành giám sát các chuyên đề: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016 (báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 3); Việc thực hiện chính sách pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016 (báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 4); Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành giám sát các chuyên đề: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng – kinh doanh – chuyển giao (BOT) (báo cáo tại phiên họp tháng 8/2017); Việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với cá nhân, tổ chức khai thác, nuôi trồng, chế biến hải sản trong phát triển kinh tế biển gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh (báo cáo tại phiên họp tháng 9/2017)..Quốc hội cũng giao Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội theo theo lĩnh vưc phụ trách và chức năng, nhiệm vụ được giao tiến hành đồng bộ các hoạt động giám sát, góp phần nâng cao hiệu quả giám sát chung của Quốc hội.
Sau giám sát, chất vấn, Quốc hội đều ban hành nghị quyết về kết quả giám sát, về chất vấn và trả lời chất vấn; kết quả giám sát đã mang lại hiệu quả thiết thực, tạo chuyển biến khá rõ nét trong thực tế, giúp Chính phủ, các cơ quan tư pháp, các bộ, ngành liên quan có những điều chỉnh phù hợp trong công tác chỉ đạo, điều hành, khắc phục những hạn chế, bất cập, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; giúp Quốc hội có điều kiện đánh giá, kiểm nghiệm, bổ sung, hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan, góp phần thực hiện tốt hơn các chức năng của Quốc hội.
Tuy nhiên, do nguồn lực của Quốc hội có hạn, để đảm bảo khả năng thực hiện và việc bảo đảm chất lượng, hàng năm, Quốc hội chỉ có thể tiến hành giám sát được một số lượng chuyên đề nhất định. Tiếp thu ý kiến kiến nghị của cử tri, Tổng thư ký Quốc hội sẽ chỉ đạo Ban thư ký nghiên cứu, tiếp thu và tham mưu để cơ quan hữu quan tiến hành giám sát các nội dung mà cử tri kiến nghị vào thời điểm thích hợp. Đồng thời, cũng đề nghị quý Đoàn đại biểu Quốc hội nghiên cứu những nội dung bức xúc, thiết thực mà cử tri kiến nghị để trực tiếp đề xuất Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét đưa vào chương trình hoạt động giám sát trong năm 2018 và các năm tiếp theo.
24. Cử tri tp Đà Nẵng kiến nghị: Cử tri đánh giá cao hoạt động tranh luận tại các phiên thảo luận ở Hội trường về các báo cáo, các dự án luật, nghị quyết cũng như nội dung chất vấn và trả lời chất vấn. Theo cử tri, hoạt động này đã góp phần làm rõ thêm nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong các lĩnh vực và đề ra các giải pháp hữu hiệu. Do đó, đề nghị Quốc hội tiếp tục duy trì hoạt động này tại các kỳ họp sắp tới.
Trả lời: (Tại Công văn số 470/TTKQH-GS ngày 10/2/2017)
Trong những năm qua, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã luôn quan tâm chỉ đạo nghiên cứu cải tiến, đổi mới việc tổ chức kỳ họp nhằm rút ngắn thời gian nhưng vẫn bảo đảm chất lượng nội dung trình Quốc hội, qua đó nâng cao hiệu quả kỳ họp Quốc hội. Thực tế cho thấy tại các kỳ họp gần đây, thời gian tiến hành đã được rút ngắn; dác dự án, đề án, báo cáo được trình Quốc hội xem xét, thông qua đều được chuẩn bị kỹ, đảm bảo đúng quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật. Thời gian thảo luận đối với từng dự án, đề án, báo cáo được bố trí phù hợp trên cơ sở tính chất, nội dung của từng dự án và sự cân đối với tổng thời gian của cả kỳ họp. Thời gian giữa phiên thảo luận và phiên biểu quyết thông qua luật được bố trí hợp lý (trung bình từ 5 đến 7 ngày), đảm bảo đủ thời gian để đại biểu Quốc hội nghiên cứu, tham khảo ý kiến của các chuyên gia trước khi biểu quyết luật. Bên cạnh đó, những vấn đề quan trọng của đất nước cần trình Quốc hội xem xét, thông qua ngày càng nhiều, nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn phát triển của đất nước. Theo đó, thời gian bố trí cho các nội dung tại kỳ họp cũng cần tương xứng để bảo đảm chất lượng, tính khả thi của những quyết định do Quốc hội ban hành.
Trong các kỳ họp tới, Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo Tổng thư ký Quốc hội và cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu cải tiến, đổi mới xây dựng Chương trình kỳ hợp và cách thức hiến hành kỳ họp chất lượng, hiệu quả hơn.
25. Cử tri các tỉnh kiến nghị: Cử tri kiến nghị Quốc hội cần tăng cường công tác giám sát đối với tiến độ thực hiện và chất lượng các công trình, dự án do Nhà nước làm chủ đầu tư hoặc được nhận hỗ trợ từ phía đối tác nước ngoài, nhằm vừa đảm bảo kịp hoặc vượt tiến độ, đảm bảo chất lượng, hạn chế thấp nhất việc thất thoát ngân sách nhà nước do các chi phí không đáng có (như: bồi thường chậm tiến độ, chậm triển khai dự án…) vừa nâng cao hiệu quả đầu tư công.
Trả lời: (Tại Công văn số 470/TTKQH-GS ngày 10/2/2017)
Việt Nam là quốc gia đang phát triển, hàng năm nhu cầu đầu tư cho tăng trưởng kinh tế rất lớn. Ngoài việc kêu gọi xã hội hóa trong việc phát triển cơ sở hạ tầng, nhà nước phải trực tiếp sử dụng ngân sách và huy động các nguồn vốn khác, trong đó có nguồn vốn từ phía các đối tác nước ngoài để đầu tư các công trình, dự án lớn về xây dựng, hạ tầng giao thông, công nghiệp. Theo thống kê, vốn đầu tư nhà nước hiện chiếm tỷ lệ khoảng 30% GDP. Tuy nhiên, việc quản lý và triển khai thực hiện các công trình, dự án vẫn tồn tại nhiều hạn chế và yếu kém, hiệu quả đầu tư thấp, làm giảm chất lượng tăng trưởng kinh tế. Hiện tượng thất thoát, lãng phí vốn đầu tư và tiêu cực trong đầu tư xây dựng cơ bản tại các công trình, dự án do Nhà nước làm chủ đầu tư[13] hoặc nhận hỗ trợ, vay vốn từ phía đối tác nước ngoài[14] vẫn phổ biến. Các công trình, dự án có vốn đầu tư nước ngoài do nhà nước làm chủ đầu tư vẫn để xảy ra tình trạng chậm tiến độ, đội vốn, chất lượng thấp dẫn đến gia tăng nợ công, giảm năng lực cạnh tranh của nền kinh tế[15]. Vấn đề này đã nhiều lần được đề cập trong báo cáo của Chính phủ và tại diễn đàn của Quốc hội, được đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm.
Nhận thức rõ vấn đề này, Quốc hội đã có nhiều hành động cụ thể, thông qua việc giám sát tối cao của Quốc hội cũng như giám sát của Ủy ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội để sửa đổi, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, yêu cầu Chính phủ tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hiệu quả đầu tư công. Trong các nhiệm kỳ vừa qua, Quốc hội đã nhiều lần tiến hành giám sát về lĩnh vực này. Bên cạnh đó, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính và Ngân sách của Quốc hội cũng tiến hành giám sát các chuyên đề có liên quan tới lĩnh vực này theo chức năng, nhiệm vụ của mỗi Ủy ban.
Trong năm 2017, tại phiên họp tháng 8, Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT)”. Đây là vấn đề được cử tri và nhân dân cả nước quan tâm, bày tỏ nhiều ý kiến bức xúc trong thời gian qua. Trong nội dung chuẩn bị cho chương trình giám sát năm 2018, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã trình Quốc hội xem xét quyết định giám sát chuyên đề về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ, vốn vay nước ngoài để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển kinh tế - xã hội”.
Như vậy, trong hoạt động của mình, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội luôn cố gắng tiến hành giám sát thường xuyên, liên tục, đảm bảo hiệu lực thi hành của pháp luật, nâng cao năng lực điều hành, quản lý của Chính phủ, đảm bảo việc sử dụng ngân sách nhà nước và các nguồn lực huy động trong và ngoài nước được sử dụng đúng mục đích, đạt hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước và đòi hỏi của nhân dân.
. Cử tri các tỉnh Bắc Kạn kiến nghị: Cử tri đề nghị Quốc hội bố trí các phiên chất vấn phát sóng trực tiếp tại các kỳ họp Quốc hội vào các ngày thứ 7, chủ nhật để cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đang công tác tại các cơ quan, đơn vị được theo dõi việc chất vấn trong những ngày nghỉ.
Trả lời: (Tại Công văn số 564/TTKQH-TH ngày 15/4/2017)
Trong thời gian qua, việc bố trí thời gian cho các nội dung trình Quốc hội tại kỳ họp là vấn đề được Ủy ban thường vụ Quốc hội thường xuyên quan tâm, chỉ đạo sát sao trong quá trình chuẩn bị chương trình kỳ họp. Việc bố trí thời gian, nhất là thời điểm cụ thể cho từng nội dung phải bảo đảm khoa học, hợp lý, thứ tự xem xét thực hiện đúng quy trình, thủ tục của pháp luật, có thời gian thỏa đáng cho việc tiếp thu, chỉnh lý,... Đặc biệt, để hoàn thành khối lượng công việc đề ra tại các kỳ họp, Quốc hội phải tiến hành các phiên họp liên tục các ngày trong tuần. Trong khi đó, khối lượng tài liệu, nội dung trình Quốc hội tại kỳ họp nhiều, nên cần dành các ngày thứ 7, chủ nhật để đại biểu nghiên cứu tài liệu, tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi đưa ra các quyết định.
Tuy nhiên, ý kiến, kiến nghị nêu trên là hoàn toàn xác đáng, cần được quan tâm nghiên cứu để thực hiện vào thời điểm thích hợp, tạo điều kiện thuận lợi nhất để cán bộ, công chức, viên chức và người lao động có thể theo dõi trực tiếp các nội dung của kỳ họp, nhất là phiên chất vấn và trả lời chất vấn.
27. Cử tri các tỉnh kiến nghị: Cử tri không đồng tình việc ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc trả lời chất vấn trước Quốc hội vụ UBND thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh hà Tĩnh đi tiếp khách là “vui vẻ”.Cử tri không đồng tình việc ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc trả lời chất vấn trước Quốc hội vụ UBND thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh hà Tĩnh đi tiếp khách là “vui vẻ”.
Trả lời: (Tại Công văn số 594/TTKQH-GS ngày 3/4/2017)
Tại kỳ họp thứ 2, sau khi Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo trả lời nội dung nêu trên trong phiên trả lời chất vấn trước Quốc hội, Bộ trưởng đã giải thích: “Có lẽ, tôi diễn đạt chưa rõ ý, trong đó có từ vui vẻ, mong đại biểu Quốc hội thông cảm”; đồng thời, Bộ trưởng nhấn mạnh việc điều động giáo viên tiếp khách là không đúng mục đích và không phù hợp. Việc này cũng đã được Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhắc nhở Bộ trưởng tại Phiên chất vấn.
[1] Xem thêm Phụ lục Tập hợp nội dung chuyên đề giám sát do Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội giám sát trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII của Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ khóa XIII của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội
[2] Xem thêm Phụ lục Tập hợp nội dung chuyên đề giám sát do Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội giám sát trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII của Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ khóa XIII của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội.
[3] Khoản 7 Điều 70 Hiến pháp; khoản 8 Điều 8 Luật tổ chức Quốc hội và Điều 29 Nội quy kỳ họp Quốc hội
[4] Tại kỳ họp thứ 6, thứ 8 và thứ 10 Quốc hội khóa XIII vừa qua, thời gian dành cho hoạt động chất vấn và xem xét việc thực hiện nghị quyết về chất vấn đã được tăng thêm, từ 2,5 ngày lên 03 ngày để phù hợp với tình hình thực tế.
[5] Xem thêm Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIII của Quốc hội; Báo cáo số 1065/BC-UBTVQH13 ngày 20/3/2016 tổng kết hoạt động của Ủy ban thường vụ Quốc hội nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII (2011-2016) và các phụ lục kèm theo.
[6] Nghị quyết số 334/NQ-UBTVQH14, ngày 11/01/2017.
[7] Khoản 2 Điều 26 Quy chế tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, UBTVQH, Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn ĐBQH và ĐBQH ban hành kèm theo Nghị quyết số 334/2017/UBTVQH14 ngày 11/01/2017.
[8] Xem Nghị quyết số 33/2016/QH14, ngày 23 tháng 11 năm 2016 của Quốc hội về chất vấn vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV.
[9] Đối với Bộ trưởng Bộ Công thương chất vấn về “trách nhiệm của Bộ trưởng trong việc chủ động và phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương giữ ổn định sản xuất; khắc phục những khó khăn, bất cập trong sản xuất kinh doanh (như: hàng hóa tồn kho lớn, doanh nghiệp bị giải thể nhiều; hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tràn lan); phát triển thị trường hàng hóa trong nước, ngoài nước…; giải pháp quản lý thị trường, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng hàng giả, hàng lậu, nhất là hàng phục vụ sản xuất nông nghiệp; giải pháp nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý thị trường (xử lý tình trạng thương lái nước ngoài mua vét nguyên liệu nông sản, thủy, hải sản gây rối loạn thị trường, ảnh hưởng đến sản xuất - kinh doanh trong nước…”…
Đối với Bộ trưởng Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn chất vấn về “Công tác quản lý nhà nước về giá cả và chất lượng của cây giống, con giống; phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi,… để hạn chế tiêu cực và thúc đẩy sản xuất; trách nhiệm trong việc chậm ban hành Quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật về phân bón, thuốc thú y và thức ăn chăn nuôi; trong công tác phối hợp quản lý chất lượng, giá cả và ngăn chặn việc sản xuất, nhập khẩu, tiêu thụ các loại vật tư nông nghiệp kém chất lượng”...
[10] Nghị quyết số 334/NQ-UBTVQH14, ngày 11/01/2017
[11] Tại kỳ họp thứ 6, thứ 8 và thứ 10 Quốc hội khóa XIII vừa qua, thời gian dành cho hoạt động chất vấn và xem xét việc thực hiện nghị quyết về chất vấn đã được tăng thêm, từ 2,5 ngày lên 03 ngày để phù hợp với tình hình thực tế.
[12] Tại kỳ họp thứ 7 đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính về vấn đề nợ công, khả năng cân đối nguồn trả nợ và giải pháp giảm nợ công để bảo đảm an toàn nền tài chính quốc gia; kỳ họp thứ 3 đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư về kết quả và giải pháp tiếp tục thực hiện cơ cấu đầu tư công; nguyên nhân, ảnh hưởng của việc cắt giảm đầu tư công; các giải pháp khắc phục tình trạng tham nhũng, thất thoát, lãng phí; tại kỳ họp thứ 6 và kỳ họp thứ 8 đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Nội vụ về giải pháp nâng cao năng lực cán bộ, công chức, viên chức; Phụ cấp công vụ; Việc tinh giản biên chế đội ngũ công chức, viên chức; về việc thực hiện cải cách hành chính, giảm thủ tục hành chính gắn với nâng cao chất lượng công vụ; giải pháp thực hiện tinh giản biên chế đội ngũ cán bộ, công chức, khắc phục tình trạng có quá nhiều cấp phó ở các cơ quan trung ương; nâng cao năng suất lao động; cải cách chế độ tiền lương; tại kỳ họp thứ 4, đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế về trách nhiệm của Bộ trưởng trong công tác quản lý nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm. Tại kỳ họp thứ 6 đã chất vấn Chánh án Tòa án nhân dân tối cao về giải pháp để nâng cao chất lượng ngành tòa án; nâng cao chất lượng xét xử, tránh để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm, áp dụng hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo không đúng quy định của pháp luật...
[13] Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 2551/QĐ-TTg ngày 30/12/2016 thành lập Ban chỉ đạo xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án và doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương, trong đó điển hình là 12 dự án có vốn đầu tư lớn lên tới hàng ngàn tỷ đồng đang trong tình trạng làm ăn thua lỗ, kém hiệu quả.
[14] Theo báo cáo số 177/BC-UBTCNS14 ngày 19/10/2016 của Ủy ban Tài chính và Ngân sách cho biết: “Hiệu quả sử dụng vốn vay chưa cao; một số dự án vay lại từ nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ, dự án được Chính phủ bảo lãnh khó khăn trong trả nợ; một số dự án sử dụng vốn vay điều chỉnh tổng mức đầu tư lớn, kéo dài thời gian thi công, chưa đưa vào khai thác, vận hành như Công ty Cổ phần gang thép Thái Nguyên, Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông,...”
[15] Báo cáo số 458/BC-CP ngày 19/10/2016 của Chính phủ cho biết: “Một số doanh nghiệp nhà nước kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài, chưa công khai, minh bạch kết quả sản xuất kinh doanh. Một số dự án đầu tư lớn của doanh nghiệp nhà nước chậm tiến độ, kéo dài từ trước, hiệu quả thấp, thua lỗ, lãng phí, phải dừng đầu tư, dừng hoạt động”.