Tiến tới bỏ độc quyền về xăng, dầu và điện
Buổi sáng, Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng trả lời chất vấn trước QH, giải trình nhiều vấn đề quan trọng được cử tri cả nước quan tâm, chung quanh các giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp trong sản xuất, kinh doanh; việc thu mua, chế biến, tiêu thụ nông sản, thực phẩm; quy hoạch đầu tư, quản lý vận hành các nhà máy thủy điện bảo đảm an toàn, hiệu quả kinh tế - xã hội (KT-XH), cơ chế mua điện của các nhà đầu tư, cơ chế điều hành giá xăng, dầu, hiệu quả hoạt động một số tập đoàn kinh tế...
Tại hội trường, đại biểu QH nêu ra nhiều câu hỏi chất vấn, đề cập ngành điện và xăng, dầu là ngành quan trọng có liên quan đến an ninh năng lượng quốc gia, tuy nhiên thời gian qua vẫn diễn ra tình trạng độc quyền của các ngành này trong thời gian dài. Ðiều đó đã gây nhiều hệ lụy, tác động tiêu cực đến đời sống, sinh hoạt của người dân, người tiêu dùng, hoạt động của doanh nghiệp. Trả lời các câu hỏi chất vấn của các đại biểu QH và nêu ra các giải pháp phá bỏ độc quyền ngành điện, xăng, dầu, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết, điện và xăng, dầu được coi là ngành quan trọng. Sắp tới sẽ tiến tới quá trình xóa bỏ độc quyền doanh nghiệp. Theo đó, trong năm 2012, các nhà máy điện không phân biệt tư nhân hay Nhà nước được chào giá công khai, và đến năm 2022, sẽ hình thành thị trường bán lẻ cạnh tranh. Thị trường điện, xăng, dầu nước ta đang ở giai đoạn mới, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, liên quan đến toàn xã hội cho nên cần thận trọng, thực hiện từng bước.
Phát triển thủy điện hiệu quả, tuyệt đối an toàn
Các đại biểu Nguyễn Thanh Thụy (Bình Ðịnh), Nguyễn Văn Minh (TP Hồ Chí Minh), Trần Xuân Vinh (Quảng Nam)... chất vấn Bộ trưởng Công thương về thực trạng quy hoạch các dự án thủy điện thời gian qua, bên cạnh việc mang lại hiệu quả lớn về KT-XH, đã bộc lộ nhiều hạn chế. Nhân dân còn lo lắng và băn khoăn về chất lượng công trình, cơ chế vận hành các dự án thủy điện, trách nhiệm của chủ đầu tư và các bên liên quan, cụ thể trường hợp xảy ra vừa qua ở công trình thủy điện Sông Tranh 2...
Chung quanh những nội dung nêu trên, Bộ trưởng Công thương cho rằng, việc quy hoạch phát triển thủy điện ở nước ta trong nhiều năm qua đã góp phần giải quyết năng lượng điện cho đất nước, đồng thời góp phần vào việc chống lũ và chống hạn. Trên thực tế, nhiều công trình thủy điện đa năng tại nhiều địa phương đã đáp ứng được yêu cầu này. Theo quy hoạch thủy điện, nước ta sẽ có 1.097 dự án thủy điện được triển khai, với tổng công suất khoảng 24 nghìn MW. Ðến nay, đã đưa vào vận hành 195 dự án với tổng công suất khoảng 12 nghìn MW. Với 195 dự án đã đi vào hoạt động, sản xuất khoảng 36% sản lượng điện cho quốc gia, bên cạnh đó đang tích cực triển khai 245 dự án với tổng công suất khoảng 7.000 MW.
Ðại biểu Trần Xuân Vinh (Quảng Nam), Nguyễn Sỹ Hội (Nghệ An) và một số đại biểu đề cập vấn đề bảo đảm cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng, tác động do quá trình xây dựng dự án thủy điện. Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết, các cam kết của chủ đầu tư trong vấn đề di dân, giải phóng mặt bằng, thực hiện dự án tái định cư được thực hiện nghiêm túc. Việc triển khai, thực hiện bảo đảm người dân có đất bị thu hồi, nhất là phải di dời khỏi khu vực nhà máy đến nơi ở mới phải tốt hơn nơi ở cũ, quan tâm công tác dạy nghề, đào tạo nghề vào khu tái định cư thủy điện, tạo nhiều công ăn việc làm giúp bà con. Về nội dung này, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã tham gia trả lời chất vấn của đại biểu QH. Theo Phó Thủ tướng, vấn đề về tái định cư là mục tiêu lâu dài, phải kiên trì và quyết tâm mới thực hiện được. Ðối với những dự án thủy điện, di dân tái định cư hiện đang gặp khó khăn. Chính phủ đang chỉ đạo chủ đầu tư, địa phương, Bộ Công thương và các bộ, ngành liên quan tiếp tục phối hợp, tìm giải pháp để thực hiện bằng được mục tiêu do QH đề ra.
Liên quan cụ thể công trình thủy điện Sông Tranh 2 được đại biểu quan tâm chất vấn, Bộ trưởng khẳng định: Ðến nay chưa có cơ sở để nói rằng công trình thủy điện Sông Tranh 2 không an toàn. Trách nhiệm của chúng ta cần bảo đảm công trình tuyệt đối an toàn cho khu vực hạ lưu của công trình thủy điện bằng mọi biện pháp trong thời gian tới.
Nhiều biện pháp quyết liệt và đồng bộ
Các đại biểu QH: Vũ Thị Hương Sen (Hải Dương), Ðặng Thuần Phong (Bến Tre), Trương Văn Vở (Ðồng Nai) và một số đại biểu khác chất vấn Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng chung quanh các giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp trong sản xuất, kinh doanh và việc thu mua, chế biến, tiêu thụ nông sản, thực phẩm còn khó khăn. Thực tế trong thời gian qua, do biến động giá cả và tác động khách quan hoặc chủ quan, nông dân nhiều địa phương phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, chịu nhiều thiệt hại do hàng hóa bị ép giá, ứ đọng nông sản, nguy cơ tái nghèo tiếp diễn. Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng cho biết, thời gian tới, bên cạnh việc tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, công tác xử lý những sai phạm cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý. Một số quy định về xử phạt hiện chưa đủ sức răn đe. Vấn đề bình ổn giá cũng sẽ được quan tâm chỉ đạo, nhằm không để giá tăng quá cao, ảnh hưởng đến sản xuất của người nông dân. Vừa qua, trong 11 mặt hàng bình ổn giá có mặt hàng phân bón, bảo đảm cung cầu. Về biện pháp giải quyết các vấn đề về hoạt động thương mại và việc bảo vệ người tiêu dùng, bảo vệ thương hiệu của Việt Nam trong quá trình hội nhập, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết, Bộ đã báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho phép tăng cường thêm các công cụ, các thiết bị công tác của các lực lượng chức năng để ngành hoạt động hiệu quả hơn. Theo Bộ trưởng, hiện nay thủ đoạn về hành vi gian lận thương mại ngày càng tinh vi và hiện đại. Nếu không có đủ phương tiện để ứng phó, thì hiệu quả của hoạt động này sẽ đạt thấp.
Phát biểu ý kiến kết thúc phiên chất vấn Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh: Việc quy hoạch, vấn đề chống độc quyền, thực hiện thị trường cạnh tranh, nhất là sản phẩm điện, sản phẩm xăng, dầu, Bộ Công thương cần chủ trì, tiếp tục nghiên cứu lấy thêm ý kiến các chuyên gia, các nhà nghiên cứu, các cơ quan quản lý của Bộ. Từ đó nghiên cứu xem có thể đẩy nhanh hơn quá trình thị trường cạnh tranh đối với ngành điện. Mặc dù khó khăn, chúng ta cần nghiên cứu thận trọng, vì đây là vấn đề rất quan trọng cho sự phát triển bền vững của đất nước. Về quy hoạch điện nói chung và thủy điện nói riêng được nhiều đại biểu quan tâm, cần kiên quyết loại bỏ và dừng các dự án không đạt tiêu chí xã hội, môi trường, chất lượng, hiệu quả. Chủ tịch QH đề nghị Bộ trưởng Công thương kiến nghị sử dụng nguồn lợi từ chính thủy điện để giải quyết các vấn đề về sản xuất, kinh doanh và đời sống của đồng bào, gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới, gắn với công tác xóa đói, giảm nghèo.
Bảo đảm tốt tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội
Trong phiên họp buổi chiều, Thượng tướng Trần Ðại Quang, Bộ trưởng Công an trả lời chất vấn của các đại biểu QH.
Các đại biểu: Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh), Thượng tọa Thích Thanh Quyết (Quảng Ninh), Huỳnh Thành Ðạt, Huỳnh Thành Lập (TP Hồ Chí Minh) và một số đại biểu khác thể hiện sự lo lắng về tình hình tội phạm đang diễn biến phức tạp, gây mất trật tự an toàn xã hội và tâm lý không yên tâm trong nhân dân. Ðáng chú ý, tội phạm vị thành niên ngày càng gia tăng với mức độ phạm tội khá nghiêm trọng; tội phạm công nghệ cao, tội phạm trên mạng in-tơ-nét diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi; tội phạm do người nước ngoài gây ra tại Việt Nam có chiều hướng gia tăng... Các đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết thực trạng về các loại tội phạm nói trên và phương hướng, nhiệm vụ của Bộ nhằm ngăn chặn tình hình tội phạm đang diễn biến ngày càng phức tạp.
Giải đáp những vấn đề các đại biểu QH nêu lên, Bộ trưởng Công an Trần Ðại Quang cho biết: Ðúng như các đại biểu QH nhận định, thời gian qua, tình hình tội phạm đang diễn biến hết sức phức tạp. Trước tình hình này, Ðảng, Nhà nước đã chỉ đạo đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tội phạm và trên thực tế công tác này đã, đang được Bộ Công an cùng các ban, ngành và toàn xã hội thực hiện quyết liệt và đạt những kết quả quan trọng, góp phần kiềm chế sự gia tăng tội phạm. Tuy nhiên, hoạt động của tội phạm có tổ chức, tội phạm vị thành niên, tội phạm xâm hại trẻ em, tội phạm chống người thi hành công vụ; tội phạm do người nước ngoài gây ra; tội phạm tham nhũng, ma túy, tội phạm giết người đang gia tăng... Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng này, trong đó, đáng chú ý do tình hình kinh tế gặp nhiều khó khăn, nhiều người mất việc làm, sự xuống cấp về đạo đức xã hội trong thanh, thiếu niên; hệ thống văn bản pháp luật chưa đáp ứng yêu cầu thực tế cuộc sống... Ðể ngăn chặn tình trạng tội phạm, Bộ Công an phối hợp chặt chẽ các bộ, ngành chức năng kiên quyết tiến công, trấn áp các loại tội phạm; tổ chức lực lượng bám sát thực tế, bám sát địa bàn, nghiên cứu các nguyên nhân phát sinh tội phạm; đồng thời mở nhiều đợt cao điểm phòng, chống. Bên cạnh đó, Bộ Công an triển khai xây dựng khu dân cư không tội phạm, xây dựng lực lượng nòng cốt tại cơ sở trong sạch, vững mạnh; kiên quyết điều tra, khám phá chính xác, thành công các vụ trọng án để khẩn trương đưa ra xét xử.
Ðối với tình trạng tội phạm vị thành niên, theo Bộ trưởng Trần Ðại Quang, nguyên nhân chính dẫn đến tội phạm này đang gia tăng phức tạp với nhiều hành vi nghiêm trọng là do sự buông lỏng quản lý của gia đình, nhà trường. Bên cạnh đó, lớp trẻ bị tác động tiêu cực bởi các trò chơi điện tử trực tuyến, bị ảnh hưởng bởi văn hóa phẩm đồi trụy, phản động, bị bạn xấu lôi kéo phạm tội và sa ngã vào các tệ nạn xã hội. Bộ trưởng đề nghị, các gia đình, nhà trường cần tăng cường quản lý, giáo dục, định hướng cho lớp trẻ. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần quản lý chặt chẽ các ngành kinh doanh, dịch vụ giải trí để góp phần ngăn chặn sự ảnh hưởng tiêu cực đến thanh, thiếu niên. Bộ Công an và các lực lượng chức năng tăng cường công tác nắm tình hình, ngăn chặn và kiên quyết xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ việc xảy ra.
Cùng quan tâm đến loại tội phạm này, Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm (Hà Nội) và đại biểu Nguyễn Thanh Thảo (Ðồng Tháp) nêu ý kiến, hiện tội phạm vị thành niên trang bị hung khí có dấu hiệu gia tăng. Vậy, giải pháp ngăn ngừa đối với loại tội phạm này như thế nào?. Bộ trưởng Trần Ðại Quang cho biết, tội phạm trong giới trẻ đang là vấn đề nhức nhối của xã hội. Thời gian qua, lực lượng Công an đã tăng cường các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, thu giữ hung khí từ các đối tượng vị thành niên. Tuy nhiên, để xử lý triệt để loại tội phạm này, Bộ Công an kiến nghị các cơ quan chức năng cấm nhập các đồ chơi mang tính bạo lực, cũng như tăng cường kiểm tra, kiểm soát chống thẩm lậu vũ khí từ nước ngoài vào Việt Nam. Bên cạnh đó, xã hội, nhà trường và gia đình cần tăng cường công tác quản lý, giáo dục trẻ vị thành niên, góp phần ngăn ngừa tội phạm phát sinh.
Ðối với câu hỏi về tội phạm do người nước ngoài gây ra, Bộ trưởng cho rằng, có hiện tượng người nước ngoài vào Việt Nam bằng hộ chiếu du lịch nhưng lại tham gia kinh doanh, mua bán và có dấu hiệu lừa đảo. Bộ đã chỉ đạo công an các địa phương tăng cường kiểm soát, xử lý kịp thời những trường hợp này. Ðể xử lý tội phạm công nghệ cao, Bộ Công an thành lập lực lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm công nghệ cao và thời gian qua, lực lượng này đã có nhiều thành tích trong điều tra, khám phá các vụ án. Ngoài ra, Bộ đang phối hợp Bộ Thông tin và Truyền thông theo dõi, kiên quyết tiến công tội phạm trên mạng và bước đầu đạt những kết quả nhất định.
Gửi đến Bộ trưởng Công an những bức xúc của cử tri về việc nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinalines Dương Chí Dũng trốn thoát đến nay vẫn chưa bắt được, đại biểu Ðỗ Mạnh Hùng (Thái Nguyên) đề nghị Bộ trưởng nói rõ hơn về vấn đề này. Bộ trưởng Trần Ðại Quang cho biết: Trong quá trình điều tra, Cơ quan cảnh sát điều tra đã nhiều lần triệu tập đối tượng Dương Chí Dũng và bước đầu đối tượng này đã thừa nhận hành vi cố ý làm trái của mình gây hậu quả nghiêm trọng. Cơ quan cảnh sát điều tra đã báo cáo các cấp có thẩm quyền và tiến hành khẩn trương, đầy đủ các thủ tục theo quy định để bắt Dương Chí Dũng và các đồng phạm. Tuy nhiên, đối tượng đã bỏ trốn. Hiện nay, Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị liên quan kiểm điểm trách nhiệm về vụ việc này; đồng thời phối hợp cảnh sát quốc tế điều tra, truy bắt nếu Dương Chí Dũng trốn ra nước ngoài. Bộ trưởng Công an nêu rõ, để tăng cường hiệu quả, hiệu lực của việc điều tra, bắt giữ tội phạm về tham nhũng, cần sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống tham nhũng và Bộ luật Tố tụng hình sự, qua đó có những biện pháp ngăn chặn cần thiết, giúp lực lượng chức năng hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
Liên quan câu hỏi của đại biểu Ngô Thị Minh (Quảng Ninh) đề nghị cho biết, biện pháp đột phá trong phòng, chống tội phạm mua bán phụ nữ, trẻ em, bạo lực xâm hại trẻ em, Bộ trưởng Trần Ðại Quang cho biết, tình hình hiện nay rất bức xúc, không chỉ mua bán phụ nữ, trẻ em mà xuất hiện cả mua bán nam giới, nhất là tại các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa. Chính phủ và Bộ Công an đã xây dựng và thực hiện nhiều chương trình phòng, chống, đấu tranh với loại tội phạm này. Theo nhận định, loại tội phạm này sẽ còn diễn biến phức tạp trong thời gian tới, Bộ Công an đã xây dựng chương trình để tăng cường đấu tranh phòng, chống hiệu quả hơn.
Tăng cường công tác xây dựng lực lượng Công an
Trả lời câu hỏi của đại biểu Trương Thái Hiền (Kiên Giang) về các biện pháp nhằm tiếp tục nâng cao ý thức, trách nhiệm của lực lượng Công an trong công tác bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội thời gian tới, Bộ trưởng Trần Ðại Quang cho biết, Ðảng ủy Công an T.Ư và Bộ Công an phát động và tổ chức thực hiện tốt các phong trào xây dựng lực lượng Công an nhân dân, tăng cường giáo dục truyền thống, nghiệp vụ, đạo đức, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được Ðảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Tuy nhiên, để ngành Công an tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ, Bộ trưởng Trần Ðại Quang cho rằng, cần sự giúp đỡ của toàn xã hội trong việc thực hiện các phong trào như: "Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc", "Toàn dân xây dựng đời sống mới ở khu dân cư".
Ðại biểu Phạm Xuân Thăng (Hải Dương) nêu ý kiến, thời gian qua, một số địa phương sử dụng lực lượng Công an tham gia cưỡng chế thu hồi đất, gây nhiều ý kiến khác nhau trong nhân dân. Vậy, ý kiến Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào?. Bộ trưởng Trần Ðại Quang trả lời, theo quy định của pháp luật, lực lượng Công an có nhiệm vụ bảo vệ an ninh trật tự tại các vụ cưỡng chế theo quyết định của cấp có thẩm quyền, xử lý người gây rối, chống người thi hành công vụ trong quá trình cưỡng chế. Lực lượng Công an không có trách nhiệm trực tiếp tham gia cưỡng chế. Bộ Công an đã và sẽ tiếp tục chỉ đạo Công an các địa phương làm tốt hơn vai trò, trách nhiệm của mình trong việc tham gia bảo vệ an ninh trật tự tại các vụ cưỡng chế thu hồi đất, không để xảy ra sai sót.
Ðại biểu Ðỗ Văn Ðương (TP Hồ Chí Minh) nêu ý kiến, tội phạm tham nhũng vẫn diễn biến nghiêm trọng, nhưng số vụ bị khởi tố điều tra đạt thấp và chưa phản ánh đúng thực tế. Vậy, nguyên nhân do đâu?. Bộ trưởng Trần Ðại Quang cho biết, đấu tranh phòng, chống tội phạm tham nhũng được Ðảng và Nhà nước quan tâm chỉ đạo, lực lượng Công an thực hiện một cách quyết liệt. Sáu tháng đầu năm 2012, số lượng án tham nhũng tăng so cùng kỳ năm 2011. Tuy nhiên, đấu tranh với loại tội phạm này quá khó khăn do tính chất phức tạp, liên quan đến người có chức vụ và cần tiến hành điều tra một cách thận trọng cho nên thời gian thường bị kéo dài. Ngành Công an bên cạnh đấu tranh chống tội phạm nói chung và chống tội phạm tham nhũng nói riêng, luôn ý thức việc đấu tranh chống tiêu cực trong lực lượng Công an là nhiệm vụ hết sức quan trọng, bảo đảm xây dựng lực lượng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.
Tại phiên chất vấn, Bộ trưởng Giao thông vận tải (GTVT) Ðinh La Thăng tham gia trả lời một số vấn đề liên quan đến việc bổ nhiệm ông Dương Chí Dũng, nguyên Cục trưởng Hàng hải Việt Nam. Bộ trưởng Ðinh La Thăng khẳng định, việc bổ nhiệm ông Dũng được thực hiện đúng và đầy đủ theo các quy định của Ðảng, Nhà nước, đúng thẩm quyền, bảo đảm tính dân chủ, công khai, không trái với quy định của pháp luật, trong đó có Luật Thanh tra. Trách nhiệm đối với việc bổ nhiệm ông Dũng là của tập thể Ðảng ủy Bộ GTVT. Với tư cách người đứng đầu Ðảng bộ, Bộ trưởng Ðinh La Thăng nghiêm túc nhận trách nhiệm trong việc bổ nhiệm ông Dũng do có sự nóng vội, chưa sâu sát; công tác kiểm tra, giám sát không tốt cho nên không sớm phát hiện sai phạm của ông Dũng. Bộ GTVT và bản thân Bộ trưởng xin rút kinh nghiệm và kiểm điểm sâu sắc trong việc đánh giá và bổ nhiệm cán bộ. Hiện nay, Ðảng ủy Bộ GTVT đang kiểm điểm nghiêm túc từng đồng chí có liên quan đến việc này.
Phát biểu ý kiến kết thúc phiên chất vấn Bộ trưởng Công an, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, phiên chất vấn diễn ra với tinh thần thẳng thắn, nghiêm túc. Câu hỏi và trả lời thẳng thắn, toàn diện liên quan đến các biện pháp bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Chủ tịch QH đề nghị, sau phiên chất vấn, ngành Công an cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc các giải pháp đã đưa ra, thực hiện tốt công tác bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, bảo đảm xây dựng lực lượng Công an nói chung, các lực lượng chuyên ngành nói riêng trong sạch, vững mạnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.