Tại Phiên giải trình, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc đánh giá cao trách nhiệm của các Bộ ngành khi đã trả lời thắng thắn, ngắn gọn, đúng trọng tâm câu hỏi mà các đại biểu nêu ra. Phiên giải trình một lần nữa khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc thiểu số, miền núi và chỉ rõ được những kết quả, hạn chế của tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt của đồng bào dân tộc thiểu số nghèo nói riêng. Qua đó cho thấy, một số chính sách còn chưa phù hợp với thực tế, tính khả thi chưa cao, nặng về hỗ trợ và mức hỗ trợ thấp; tổ chức thực hiện chưa quyết liệt, đồng bộ, toàn diện, chưa có sự kết hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, các địa phương; bố trí nguồn lực chưa đáp ứng, chưa kịp thời. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc nhấn mạnh đây là lỗi của của hệ thống, nhất là những người trực tiếp làm công tác dân tộc.
Tại phiên giải trình, các đại biểu thống nhất tới đây sẽ tích hợp các chính sách phát triển dân tộc thiểu số, miền núi thành một Đề án tổng thể phát triển kinh tế xã hội vùng dân tộc thiểu số, miền núi, để thực hiện từ năm 2021, trong đó có chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, nhằm khắc phục hạn chế, yếu kém thực hiện chính sách trong giai đoạn vừa qua. Trên cơ sở kết quả Phiên giải trình và giám sát, Hội đồng Dân tộc đã thông qua kết luận Phiên giải trình, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc đề nghị các bộ, ngành, địa phương, các đại biểu dân cử trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của mình sớm thực hiện kết luận này...
Cổng Thông tin điện tử Quốc hội trân trọng giới thiệu một số hình ảnh tại phiên giải trình:
Phiên giải trình việc thực hiện chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo và hộ nghèo ở xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn giai đoạn 2012 - 2018
Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến chủ trì phiên giải trình
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến nêu rõ, việc tổ chức Phiên giải trình nhằm phục vụ cho việc hoàn thiện báo cáo giám sát chuyên đề “việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn vùng dân tộc thiểu số, miền núi giai đoạn 2012 – 2018” của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đồng thời, hoạt động này cũng cung cấp thêm thông tin, những luận chứng làm cơ sở cho thành viên Hội đồng Dân tộc thực hiện thẩm tra Đề án Tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số, miền núi do Chính phủ trình Quốc hội trong Kỳ họp thứ Tám.
Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Nguyễn Lâm Thành điều hành nội dung phiên giải trình
Bộ trưởng - Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến báo cáo việc thực hiện chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo và hộ nghèo ở các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn giai đoạn 2012 – 2018
Trên cơ sở các báo cáo tại phiên giải trình, đại biểu Quốc hội Quàng Văn Hương- Đoàn ĐBQH tỉnh Sơn La, đặt ra vấn đề, tại sao nhiều tên dân tộc vẫn còn chưa được viết chính xác, thậm chí ngay những tỉnh có người dân tộc sinh sống cũng chưa có số liệu thống kê chính xác về các dân tộc đó?
Đại biểu Tống Thanh Bình- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lai Châu, cho biết, qua giám sát và thực tế cho thấy, mặc dù Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhưng tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất và nước sinh hoạt ở vùng dân tộc thiểu số có chiều hướng gia tăng, khoảng cách chênh lệch giàu nghèo ngày càng lớn. Vậy trách nhiệm của cơ quan chủ quản ra sao?
Đại biểu Đinh Duy Vượt - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai, đề nghị các Bộ, ngành cần làm rõ nguyên nhân dẫn đến việc thực hiện chính sách về hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo và hộ nghèo ở xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn chưa đạt hiệu quả. Cần chỉ rõ đâu là nguyên nhân chính, giải pháp hiệu quả để khắc phục tình trạng này?
Ngoài ra, các đại biểu cũng đề nghị các Bộ, ngành liên quan làm rõ sự phối hợp với Ủy ban Dân tộc trong việc xây dựng chính sách và phân bổ nguồn lực, kiểm tra đánh giá tình hình thực hiện chính sách đối với vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh vùng dân tộc thiểu số và miền núi chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện các nội dung chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào dân tộc thiểu số và nội dung của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi ngay sau khi Chương trình được các cấp có thẩm quyền phê duyệt...
Trả lời vấn đề các đại biểu quan tâm, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc thừa nhận mặc dù nhiều chính sách đưa ra nhưng tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất và nước sinh hoạt ở vùng dân tộc thiểu số vẫn còn nhiều vướng mắc. Nguyên nhân chủ yếu ở đây là do vốn cấp chưa đủ theo kế hoạch nên quá trình thực hiện các chính sách còn tồn tại; sự phối hợp giữa các Bộ, ngành trong xây dựng và phân bổ nguồn lực; kiểm tra đánh giá chính sách chưa được chặt chẽ.
Tham gia làm rõ một số vấn đề tại phiên giải trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, giai đoạn 2012-2018, ngoài nguồn vốn ngân sách trung ương, việc thực hiện hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt còn được quy định cụ thể tại một số quyết định và lồng ghép trong các chương trình mục tiêu quốc gia. Mặc dù đã tập trung bố trí nguồn lực nhưng ngân sách nhà nước vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu, định mức hỗ trợ còn thấp so với giá thực tế thị trường.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn phát biểu tại phiên giải trình
Kết luận phiên giải trình, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc đánh giá cao trách nhiệm của các Bộ ngành khi đã trả lời thắng thắn, ngắn gọn, đúng trọng tâm câu hỏi mà các đại biểu nêu ra. Phiên giải trình một lần nữa khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc thiểu số, miền núi và chỉ rõ được những kết quả, hạn chế của tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt của đồng bào dân tộc thiểu số nghèo nói riêng.
Trên cơ sở kết quả Phiên giải trình và giám sát, Hội đồng Dân tộc đã thông qua kết luận Phiên giải trình, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến đề nghị các bộ, ngành, địa phương, các đại biểu dân cử trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của mình sớm thực hiện kết luận này.