CHỦ TỊCH QUỐC HỘI VƯƠNG ĐÌNH HUỆ KHAI MẠC TRỌNG THỂ KỲ HỌP THỨ 4, QUỐC HỘI KHÓA XV: LAN TỎA TINH THẦN HỘI NGHỊ BCH TRUNG ƯƠNG ĐẢNG GẮN VỚI NHỮNG QUYẾT SÁCH ĐÚNG ĐẮN, SÁNG SUỐT
TỔNG THUẬT CHIỀU 20/10: QUỐC HỘI TIẾP TỤC NGHE BÁO CÁO VỀ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN NSNN 2022, DỰ THẢO LUẬT PHÒNG, CHỐNG RỬA TIỀN (SỬA ĐỔI)...
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành Phiên họp chiều ngày 22/10, Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV, chiều nay, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội nghe Tờ trình về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Báo cáo thẩm tra dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Đồng thời thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Cơ quan trình và cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
16h56: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu kết luận Phiên họp
Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, sau một buổi làm việc tích cực, khẩn trương, thẳng thắn, sôi nổi, trách nhiệm, đã có 18 ý kiến phát biểu và 1 ý kiến tranh luận; các ý kiến cơ bản tán thành nhiều nội dung lớn, góp ý điều chỉnh nhiều nội dung quan trọng trong dự thảo luật.
Các đại biểu đã cho ý kiến về nhiều nội dung quan trọng như, về phạm vi, đối tượng điều chỉnh, nội dung cụ thể về một số tư tưởng, chính sách thể hiện trong luật, cách thức thể chế hóa đảm bảo nội dung phù hợp với các văn bản pháp luật khác cũng như tình hình thực tiễn. Đồng thời, nhiều ý kiến góp ý cụ thể về việc hoàn thiện kỹ thuật văn bản nhằm đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, tính khả thi của luật này.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo đã phối hợp với cơ quan chủ trì thẩm tra đưa ra ý kiến giải trình về các nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm. Tổng Thư ký Quốc hội đã tổ chức tổng hợp, ghi âm đầy đủ ý kiến thảo luận, tranh luận của đại biểu, sẽ có báo cáo cụ thể tới các đại biểu Quốc hội, gửi tổng hợp ý kiến đến các cơ quan có liên quan để nghiên cứu tiếp thu.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ phối hợp với Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra nghiêm túc nghiên cứu, rà soát thêm một cách kỹ lưỡng những ý kiến, vấn đề các đại biểu còn băn khoăn để tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo Luật trình Quốc hội xem xét thông qua tại cuối Kỳ họp thứ 4.
16h44: Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà tiếp thu, giải trình một số ý kiến của đại biểu
Thay mặt cơ quan soạn thảo Dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cảm ơn các đại biểu Quốc hội đã quan tâm và có những ý kiến đóng góp sâu sắc, toàn diện, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm đối với dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến đóng góp.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, ý kiến của các đại biểu cơ bản là bày tỏ sự đồng tình, thống nhất rất cao, những ý kiến tham gia đóng góp của các đại biểu ban soạn thảo sẽ phối hợp với các cơ quan của Quốc hội để tổng hợp, báo cáo với Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, chỉnh lý dự thảo luật để trình Quốc hội quyết định.
Về những vấn đề cụ thể Đại biểu nêu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà giải trình làm rõ một số nội dung chủ yếu sau:
Về một số vấn đề chung: Ngay sau Kỳ họp thứ 3 của Quốc hội, thực hiện sự chỉ đạo của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã phối hợp với cơ quan soạn thảo đã triển khai nhiều công việc hết sức chặt chẽ, khoa học, cụ thể với một tinh thần phát huy tối đa dân chủ và thực hiện tinh thần dân chủ, toàn diện, rộng rãi để lấy ý kiến của các cái tầng lớp nhân dân, các cái đối tượng tác động. Đến nay thì khi trình ra Kỳ họp lần này dự án Luật thực hiện dân chủ cơ sở đã có thay đổi rất nhiều, trước đây chỉ có 7 chương hả và 74 điều thì nay là 6 chương và 92 điều.
Thứ hai: Dự thảo luật được xây dựng trên một nguyên tắc cơ bản là thể chế hóa và thiết kế theo trình tự, phương châm: dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát và dân thụ hưởng, để bảo đảm tính bao quát, thụ hưởng của người dân trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, thành quả của dân chủ cơ sở, thành quả của sự nghiệp đổi mới.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, việc xây dựng luật đảm bảo được mối quan hệ giữa thực hành dân chủ với tăng cường pháp chế và đảm bảo kỷ cương xã hội. Dân chủ ở cơ sở phải gắn với mục tiêu nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và xây dựng cơ quan, đơn vị, địa phương trong sạch, vững mạnh, doanh nghiệp ổn định và phát triển bền vững.
Với những nguyên tắc này, cách thiết kế của dự thảo luật đã đảm bảo được tính kế thừa, đổi mới và phát triển những cái quy định hiện hành của các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến thực hiện dân chủ ở cơ sở hiện hành và đảm bảo không chồng chéo, không mâu thuẫn và xung đột với các văn bản luật liên quan. Việc thiết kế luật rất thận trọng, kỹ lưỡng để đảm bảo được cái sự liên thông nhưng đồng thời không có sự xung đột, không có sự chồng chéo với các luật hiện hành và đảm bảo được tính chính trị, tính pháp lý, tính khoa học, tính đại chúng, dễ tiếp cận, dễ tra cứu, dễ thực hiện.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cũng nêu rõ, đối với những nội dung cụ thể, chi tiết, những vấn đề liên quan đến kỹ thuật lập pháp, những vấn đề có liên quan đến điều khoản chuyển tiếp… được đại biểu góp ý, Ban soạn thảo trân trọng tiếp thu và phối hợp với Ủy ban Pháp luật để tổng hợp, báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chỉnh lý, bổ sung để hoàn thiện dự thảo luận để trình Quốc hội xem xét, quyết định.
16h40: Đại biểu Thái Thị An Chung- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An: Cân nhắc việc mở rộng phạm vi điều chỉnh
Phát biểu ý kiến tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Thái Thị An Chung tán thành với những nội dung giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Liên quan đến việc mở rộng phạm vi điều chỉnh, đại biểu Quốc hội Thái Thị An Chung cho rằng đây là vấn đề cần cân nhắc. Theo đại biểu, dân chủ trong các tổ chức có sử dụng lao động trong đó có doanh nghiệp là cần thiết. Tuy nhiên việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự án luật sang các tổ chức có sử dụng lao động là chưa phù hợp.
Đại biểu cho rằng, phạm vi điều chỉnh của dự án Luật này chỉ nên điều chỉnh việc thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn và các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập để phát huy được vai trò làm chủ của nhân dân, phù hợp với các quy định của Hiến pháp 2013 và các chủ trương chính sách của Đảng.
Bên cạnh đó, về việc thành lập Ban thanh tra nhân dân ở các tổ chức có sử dụng lao động ngoài nhà nước, nữ đại biểu đề nghị nên cân nhắc kỹ về sự cần thiết vì đây là nội dung mới, chưa được đánh giá tác động một cách kỹ lưỡng. Trong khi đó, hoạt động của các tổ chức có sử dụng lao động như doanh nghiệp, hợp tác xã không những phải chịu sự điều chỉnh của hệ thống pháp luật mà còn có các điều lệ riêng của từng tổ chức. Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp là đối tượng thường xuyên chịu sự kiểm tra, thanh tra của các cơ quan thanh tra chuyên ngành, nội bộ các doanh nghiệp, hợp tác xã cũng phải thành lập Ban Kiểm soát nội bộ theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Hợp tác xã.
Mặt khác, do bản chất dân chủ trong doanh nghiệp khác với các cơ quan nhà nước, các đơn vị sự nghiệp công lập. Do vậy đại biểu cho rằng, việc quy định thành lập Ban thanh tra nhân dân trong doanh nghiệp là không phù hợp và có khả năng gây ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh của Việt nam.
16h35: Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh: Quy định cụ thể về quy trình, cách thức, thủ tục kiểm tra, giám sát của người dân
Về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà đánh giá cao nội dung quy định về hình thức, nội dung giám sát; xử lý kết quả kiểm tra, giám sát của Nhân dân; trách nhiệm trong việc bảo đảm để Nhân dân thực hiện kiểm tra, giám sát tại cơ sở. Tuy nhiên, đề nhân dân kiểm tra được, cần có cơ chế cụ thể, cách thức tiến hành phù hợp, nếu không hướng dẫn quy trình, cách thức thì sẽ thiếu đi một khâu để thực hiện các nội dung luật quy định. Đại biểu đề nghị bổ sung điều quy định cụ thể về quy trình, cách thức, thủ tục để người dân thực hiện quyền kiểm tra, giám sát của mình.
Đại biểu đề nghị làm rõ khái niệm kiểm tra, giám sát của nhân dân, phân biệt rõ hoạt động kiểm tra, giám sát của nhân dân với hoạt động thanh tra của Đảng, Nhà nước, từ đó đi đến cách hiểu thống nhất, xác định rõ mức độ, phạm vi, thẩm quyền, đối tượng kiểm tra, giám sát cụ thể, tránh chồng chéo.
Về Ban Thanh tra nhân dân, đai biểu đề nghị bổ sung quy định giao Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hướng dẫn việc bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm, bầu bổ sung, công nhận, hướng dẫn hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân. Việc cụ thể hóa trách nhiệm sẽ nhấn mạnh vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong chủ động hướng dẫn triển khai, giám sát việc thực hiện dân chủ ở cơ sở.
16h31: Đại biểu Phạm Đình Thanh, Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum: Quy định phù hợp hơn về thực hiện dân chủ tại khu vực ngoài nhà nước.
Thống nhất Luật Thực hiện dân chủ cơ sở, đại biểu Phạm Đình Thanh cho rằng cần có một chương riêng quy định về nội dung, hình thức, cách thức thực hiện dân chủ tại các tổ chức có sử dụng lao động, trong đó bao gồm các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức khác có thuê, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động.
Tuy nhiên, đề nghị Ban soạn thảo cần nghiên tiếp tục nghiên cứu để xây dựng các quy định phù hợp hơn về nội dung, hình thức, cách thức thực hiện dân chủ tại các tổ chức có sử dụng lao động, nhất là đối với các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế khu vực ngoài nhà nước. Quy định như vậy để đảm bảo quyền, lợi ích, sự năng động và tính chủ động của doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh theo quy định của pháp luật, không tạo thêm một gánh nặng sức ép đối với doanh nghiệp.
Góp ý về một số nội dung cụ thể của dự thảo luật, đại biểu Phạm Đình Thanh nhận thấy quy định tại Điều 11 dự thảo luật về những nội dung chính quyền địa phương cấp xã phải công khai còn có sự trùng lắp, chồng chéo với quy định tại các luật khác, đại biểu đề nghị đối với những nội dung đã được quy định tại các luật khác không cần thiết phải quy định lại.
Tại khoản 1, Điều 92 dự thảo luật quy định: Trường hợp luật khác ban hành tức ngày luật này có hiệu lực thì hành có quy định cụ thể về nội dung, hình thức, thời hạn, trình tự, thủ tục công khai thông tin trong các lĩnh vực cụ thể thì thực hiện theo quy định của luật đó. Đại biểu nhận thấy nội dung quy định này cũng cần được nghiên cứu thêm, đề nghị quy định như tại dự thảo luật này đã đảm bảo thực hiện đúng theo nguyên tắc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật được quy định tại Điều 156 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật hay chưa?
Về văn bản của cộng đồng dân cư có nội dung trái pháp luật không phù hợp với thuần phong mỹ tục và đạo đức xã hội, quy định tại Điều 22 dự thảo luật, đại biểu thống nhất quan điểm trường hợp văn bản của cộng đồng dân cư có nội dung trái pháp luật thì cần phải bãi bỏ ngay.
16h25: Đại biểu Trương Trọng Nghĩa - Đoàn ĐBQH Tp.Hồ Chí Minh: Đề nghị không mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật này sang đối tượng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp và loại hình kinh doanh ngoài Nhà nước
Thảo luận tại Hội trường về dự án Luật này, đại biểu Trương Trọng Nghĩa – Đoàn ĐBQH Tp.Hồ Chí Minh quan tâm về phạm vi điều chỉnh và bày tỏ sự nhất trí với đại biểu Phạm Văn Hòa là đề nghị không mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật này sang đối tượng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp và loại hình kinh doanh ngoài Nhà nước.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa giải thích lí do, thứ nhất, dân chủ là phạm trù thuộc quan hệ giữa Nhà nước và công dân. Quan hệ này không theo phương thức thỏa thuận và bình đẳng, do đó cần phải có dân chủ. Nhà nước do dân bầu ra và trao quyền lực nên phải đảm bảo dân chủ cho dân và chống lạm quyền. Trong quan hệ giữa người lao động và sử dụng lao động, không có phạm trù này và chỉ có phạm trù thỏa thuận tự nguyện và bình đẳng trước pháp luật.
Thứ hai, chúng ta đang xây dựng kinh tế thị trường, quan hệ lao động phải được điều chỉnh bằng quy luật của thị trường lao động, được thể chế bằng pháp luật lao động. Điều 52 Hiến pháp 2013 cũng quy định Nhà nước xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế, điều tiết nền kinh tế trên cơ sở tôn trọng các quy luật thị trường. Đại biểu Trương Trọng Nghĩa nhận thấy, Việt Nam có một hệ thống pháp luật lao động khá đầy đủ và đang vận hành tốt. Riêng quan hệ giữa cổ đông với nhau và với doanh nghiệp thì đã có Luật doanh nghiệp, Luật Thương mại và Tòa án giải quyết các tranh chấp nên khó. Do Việt Nam theo kinh tế thị trường định hướng xã hộichủ nghĩa nên pháp luật lao động của Việt Nam được thiết kế ưu tiên bảo vệ quyền lợi của người lao động.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng, nếu luật này có những quy định can thiệp và quan hệ lao động và thị trường lao động ở mức độ sâu hơn, nhiều hơn so với các thể chế hiện hành về quan hệ lao động và quan hệ doanh nghiệp. Cụ thể như Chương 4 từ các Điều 64 đến Điều 82 thì sẽ ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh, đến hoạt động quản trị và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đặc biệt đối với khu vực kinh tế tư nhân và đầu tư nước ngoài.
Qua phân tích, đại biểu Trương Trọng Nghĩa kiến nghị, nếu như Quốc hội vẫn quyết định áp dụng luật này đối với doanh nghiệp thì đề nghị không áp dụng đối với doanh nghiệp và cơ sở kinh doanh ngoài nhà nước để tránh những hệ lụy xảy ra. Pháp luật hiện hành đã có đủ công cụ pháp lý về người lao động Việt Nam, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Trong các doanh nghiệp Việt Nam chúng ta đang có hệ thống ba đạo luật về dân chủ là Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và Luật Tiếp công dân và ba luật này cũng đang vận hành tốt. Do đó, đại biểu Trương Trọng Nghĩa cũng đề nghị luật này cần có sự đối chiếu, vận dụng ba đạo luật đó để tạo ra sức mạnh tổng hợp, đồng thời tránh chồng chéo, xung đột hay trùng lắp nhau.
16h19: Đại biểu Trần Đình Gia – Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh: Cần có hướng dẫn chi tiết về cơ chế để đảm bảo hiệu quả hoạt động của Ban thanh tra nhân
Bày tỏ đồng tình với báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Trần Đình Gia nhất trí với việc dự thảo luật mở rộng phạm vi điều chỉnh và quy định cụ thể về việc thực hiện dân chủ ở doanh nghiệp, tổ chức có sử dụng lao động theo hợp đồng. Đại biểu làm rõ, vấn đề này khẳng định từ lâu trong các văn kiện của Đảng và được thể chế hóa nhiều văn bản quy định về thực hiện dân chủ tại các loại hình doanh nghiệp tại các nơi làm việc. Mở rộng phạm vi và bổ sung các quy định để đảm bảo thực hiện dân chủ của người lao động thực chất hơn, có tính khả thi hơn, không chỉ giới hạn trong việc đảm bảo thực hiện quan hệ lao động mà còn mở rộng với tư cách là công dân tham gia quản lý xã hội. Đồng thời, quy định này sẽ tạo cơ sở cho việc thực hiện thống nhất, đồng bộ pháp luật về thực hiện quy chế dân chủ cơ sở ở tất cả các loại hình cơ sở.
Về Thanh tra nhân dân, đại biểu Trần Đình Gia nhất trí với việc mở rộng thành lập Ban Thanh tra nhân dân ở tất cả các loại hình cơ sở, nhằm đảm bảo sự bình đẳng và tạo cơ chế để nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện quyền kiểm tra, giám sát, kể cả người lao động ở các tổ chức có sử dụng lao động ở khu vực ngoài công lập. Tuy nhiên, thực tế hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân ở các cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp còn khó khăn và hiệu quả thấp do không có đủ điều kiện và thời gian, cũng như nghiệp vụ công tác thanh tra còn hạn chế nên hiệu quả chưa cao. Chính vì vậy, dự thảo Luật và các văn bản quy định cụ thể cần phải có cơ chế để đảm bảo thực hiện đảm bảo tính khả thi, bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ để cho Ban thanh tra nhân dân hoạt động có hiệu quả hơn.
Đại biểu nhấn mạnh, kết quả việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở là một trong những quyền cơ bản là mục tiêu, kết quả cần phải đạt được, góp phần thể hiện tính ưu việt trong chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật về dân chủ cơ sở và đảm bảo quyền làm chủ của Nhân dân theo phương châm dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng.
Ngoài ra, đại biểu Trần Đình Gia đề nghị bổ sung thêm hình thức công khai thông tin phát thanh trên loa truyền thanh của thôn, tổ dân phố. Nhấn mạnh về hội nghị trao đổi, đối thoại giữa Ủy ban nhân dân cấp xã với Nhân dân, đại biểu đề nghị cần phải quy định cụ thể, chi tiết hơn nữa trong luật, quy định rõ tổ chức ít nhất 2 lần trên một năm để bảo đảm qua đối thoại để phổ biến, tuyên truyền chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước, tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của địa phương đến với Nhân dân. Đồng thời, thông qua hội nghị đối thoại này cũng giải quyết được rất nhiều vấn đề vướng mắc trong dân cư.
16h14 Đại biểu Cầm Hà Chung - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ phát biểu:
Qua nghiên cứu, ĐBQH Cầm Hà Chung cơ bản nhất trí với giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhất trí với các nội dung của dự thảo và các Đại biểu Quốc hội. Để hoàn thiện Dự thảo Luật, ĐBQH Cầm Hà Chung tham gia góp ý một số điểm sau:
Về các các hành vi bị nghiêm cấm ĐBQH Cầm Hà Chung nhất trí với 5 điểm bị nghiêm cấm như dự thảo, đồng thời bổ sung thêm 1 điểm thứ sáu với nội dung thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khác vào dự thảo luật để đảm bảo đầy đủ, toàn diện, điều chỉnh kịp thời đối với các hành vi khác có thể phát sinh trong thực tiễn khi luật có hiệu lực thi hành, đồng thời sẽ không phải sửa đổi, bổ sung bằng quy trình xây dựng pháp luật.
Về nội dung để Nhân dân bàn và quyết định tại Điều 16, Khoản 3, ĐBQH Cầm Hà Chung cho rằng quy định như dự thảo sẽ có một số vấn đề đặt ra là ai đứng ra tổ chức cuộc họp của thôn, tổ dân phố để công dân thu thập ý kiến đồng thuận; ai sẽ hướng dẫn công dân, tổ chức thu thập ý kiến đồng thuận với sáng kiến của mình bằng văn bản và gây khó khăn cho công dân khi đề xuất sáng kiến, nhất là khi yêu cầu không công dân muốn đề xuất sáng kiến phải tổ chức thu thập ý kiến đồng thuận của nhân dân với sáng kiến của mình nên rất khó khả thi trong thực tế. Vì vậy, ĐBQH Cầm Hà Chung đề nghị nghiên cứu quy định theo hướng: Công dân cư trú tại thôn, tổ dân phố có sáng kiến đề xuất về nội dung quy định tại Điều 15 của luật này với trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố có trách nhiệm xem xét sáng kiến do công nhân đề xuất.
Về trách nhiệm việc tổ chức để nhân dân tham gia ý kiến tại Điều 28: Tại Khoản 2, Điều 28 ĐBQH Cầm Hà Chung đề nghị bổ sung từ “làm việc sau từ 20 ngày” để đảm bảo tính khả thi. Trong khi triển khai thực hiện khoản này, ĐBQH Cầm Hà Chung đề nghị sửa lại: UBND cấp xã phối hợp với UBMTTQVN và các tổ chức chính trị xã hội cung cấp tổ chức thực hiện kế hoạch đã được thông qua. Thời gian lấy ý kiến nhân dân ít nhất là 20 ngày làm việc kể từ ngày công khai nội dung lấy ý kiến. Trường hợp pháp luật có quy định cụ thể thời hạn lấy ý kiến nhân dân thì thực hiện theo quy định đó.
Về việc thành lập Ban thanh tra nhân dân, ĐBQH Cầm Hà Chung nhất trí với nội dung giải trình, tiếp thu, chỉnh lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đó là quy định việc thành lập Ban thanh tra nhân dân ở tất cả các loại hình cơ sở. Tuy nhiên, ĐBQH Cầm Hà Chung đề xuất: Về tổ chức Ban thanh tra nhân dân cấp xã, Điều 36 tại Khoản 1, Điều 36 để đề nghị bổ sung cụm từ gồm Trưởng ban, một Phó Trưởng ban và các thành viên cho phù hợp, rõ ràng. Tại Khoản 1, Điều 38 đề nghị không quy định Ban thanh tra nhân dân có nhiệm vụ kiểm tra mà chỉ quy định Ban nhân dân thực hiện nhiệm vụ giám sát thông qua giám sát, nếu phát hiện sai phạm sẽ có kiến nghị đến cơ quan, tổ chức thẩm quyền xem xét. Từ đó cơ quan thẩm quyền xem xét, giải quyết hoặc chỉ đạo cơ quan chuyên môn tiến hành kiểm tra và xử lý sẽ hợp lý hơn.
16h11: Đại biểu Tô Văn Tám- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kon Tum phát biểu tranh luận
Phát biểu tranh luận tại phiên họp về vấn đề có thực sự cần thiết thực hiện quy chế dân chủ cơ sở tại các doanh nghiệp ngoài nhà nước hay không, đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám cho rằng, vấn đề này có đầy đủ cơ sở chính trị và cơ sở thực tiễn để thực hiện.
Về cơ sở chính trị, đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám cho rằng, Chỉ thị 35 và Chỉ thị 98 của Bộ Chính trị về xây dựng, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở đã nêu ra 2 điểm hết sức chú ý. Thứ nhất là quy định quyền của mọi người dân ở cơ sở được thông tin về pháp luật, các chủ trương, chính sách pháp luật của Nhà nước, nhất là những vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống và lợi ích hàng ngày của nhân dân tại cơ sở. Điểm thứ hai là Ban Thanh tra nhân dân kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan, thủ trưởng cơ quan, đơn vị.
Về cơ sở pháp lý, đại biểu cho biết Hiến pháp năm 2013 có quy định về quyền làm chủ và việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Bên cạnh đó, việc thực hiện dân chủ cơ sở tại các tổ chức cũng được quy định ở các văn bản dưới luật.
Về cơ sở thực tiễn, đại biểu Tám cho biết, thực tiễn cũng cho thấy việc thực hiện các quy định về thực hiện dân chủ ở các tổ chức có sử dụng lao động đã góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, không ảnh hưởng đến quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Do vậy, theo đại biểu, cần phải hệ thống hóa nội dung này để đưa vào luật nhằm đảm bảo tốt hơn, thể chế tốt hơn và thực hiện tốt hơn.
16h06: Đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình phát biểu tại Phiên họp
.jpg)
Cơ bản nhất trí với báo cáo tiếp thu, giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị chỉnh lý bố cục dự thảo luật theo hướng trong từng loại hình cơ sở như xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị và các tổ chức có sử dụng lao động, thể hiện từng nội dung: dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, giám sát. Bố cục này giúp người dân dễ tiếp cận các quy định về thực hiện dân chủ cơ sở ở từng loại hình khác nhau.
Về phạm vi điều chỉnh, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, xem xét bổ sung thêm một điều luật quy định về đối tượng áp dụng của luật và bổ sung thêm vào phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng phần nội dung liên quan đến cộng đồng dân cư.
Về Ban Thanh tra nhân dân, dự thảo luật đã chỉnh lại theo hướng không quy định một chương riêng, mà quy định về Ban Thanh tra này ở tất cả các loại hình cơ sở. Đại biểu cho rằng việc lập Ban Thanh tra nhân dân ở tất cả các loại hình cơ sở là cần thiết để đảm bảo công khai, minh bạch, dân chủ và công bằng trong mọi hoạt động của cơ sở, đồng thời quy định riêng với từng loại hình sẽ đảm bảo việc tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của Ban này phù hợp với từng loại hình tương ứng.
Đại biểu đề nghị quy định cụ thể về phương thức kiểm tra, giám sát của Ban Thanh tra nhân dân để thuận tiện trong quá trình áp dụng và thống nhất trong quá trình hoạt động. Về công khai thông tin ở xã, phường, thị trấn, đại biểu đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định một số hình thức công khai mang tính bắt buộc để đảm bảo người dân có thể tiếp cận thông tin nhanh chóng, thuận tiện, dễ dàng.
16h01: Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương: Cần quy định mức kinh phí tối thiểu phải bố trí cho Ban Thanh tra nhân dân đối với Ban Thanh tra nhân dân
Cơ bản tôi nhất trí với những tiếp thu, chỉnh sửa dự thảo luật trình Quốc hội lần này, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đóng góp một số ý kiến liên quan đến việc thành lập và hoạt động của Ban thanh tra nhân dân trong dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho biết, Ban Thanh tra nhân dân được quy định thành lập ở các xã, phường, thị trấn, các cơ quan, đơn vị và các tổ chức sử dụng lao động khác. Xét theo chức năng, nhiệm vụ của Ban Thanh tra nhân dân, việc mở rộng phạm vi các đơn vị, tổ chức phải thành lập Ban thanh tra nhân dân đã có nhiều mặt tích cực, góp phần nâng cao việc thực hiện dân chủ ở cơ sở, đảm bảo quyền lợi của nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động.
Tuy nhiên, tại Luật Thanh tra năm 2010 đã có quy định về việc thành lập Ban Tthanh tra nhân dân ở các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và các doanh nghiệp nhà nước. Nhưng theo đại biểu, thực tế cho thấy nhiều cơ quan, tổ chức không thành lập Ban Thanh tra nhân dân.
Theo quy định của Luật Thanh tra 2010, nhiều đơn vị thành lập Ban Thanh tra nhân dân nhưng hoạt động còn mang tính hình thức và chưa thực sự được chú trọng. Vì vậy, để đảm bảo các cơ quan, đơn vị tổ chức thực hiện thành lập và duy trì hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân theo đúng quy định và phát huy được các chức năng, trách nhiệm, quyền hạn của Ban thanh tra nhân dân theo luật định, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị cần quy định cơ chế, chế tài để các đơn vị, tổ chức phải tuân thủ thực hiện, khắc phục tình trạng nhiều cơ quan, tổ chức không có Ban Thanh tra nhân dân theo quy định như hiện nay, đặc biệt là khi dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã mở rộng phạm vi thành lập Ban Thanh tra nhân dân đến các tổ chức sử dụng lao động ngoài nhà nước.
Về kinh phí hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Dự thảo Luật quy định kinh phí hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã, phường, thị trấn hỗ trợ đối với Ban Thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn và do Ban chấp hành Công đoàn hỗ trợ đối với Ban Thanh tra nhân dân ở các cơ quan, đơn vị, tổ chức sử dụng lao động. Tuy nhiên, đại biểu cho biết hiện nay kinh phí hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân tại các cơ sở hầu như rất hạn chế và không đủ để hoạt động.
Vì vậy, có thể xem xét quy định mức kinh phí tối thiểu phải bố trí cho Ban Thanh tra nhân dân đối với Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn và tỷ lệ phần trăm kinh phí bố trí cho hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân trong tổng kinh phí của công đoàn cơ sở.
Đối với quy định về nhiệm kỳ của Ban Thanh tra nhân dân ở cơ quan, đơn vị là hai năm; nhiệm kỳ của Ban Thanh tra nhân dân tại cơ quan, đơn vị, tổ chức có sử dụng lao động theo nhiệm kỳ của Ban chấp hành công đoàn cơ sở…
15h55: Đại biểu Lương Văn Hùng - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi: Đề nghị bổ sung các biện pháp đảm bảo thực hiện dân chủ ở cơ sở về bảo vệ người tố cáo, người khiếu nại khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật dân chủ ở cơ sở của tổ chức, cá nhân
Góp ý vào dự án Luật này, đại biểu Lương Văn Hùng – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi cơ bản thống nhất cao với dự thảo Luật và Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Đại biểu nhận thấy, việc thể chế hóa quan điểm của Đảng về thực hiện dân chủ ở cơ sở cần phải thể chế hóa một cách đầy đủ đó là: Dân là gốc, dân là chủ thể, dân là trung tâm, dân biết, dân bàn, dân giám sát, dân kiểm tra, dân thụ hưởng. Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Mặt trận Tổ quốc và các chính trị xã hội làm nòng cốt, nhân dân làm chủ. Lấy kết quả tín nhiệm, sự hài lòng của nhân dân làm tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng, tổ chức bộ máy và chất lượng cán bộ, đảng viên. Tuy nhiên, dự thảo Luật chưa thể chế hóa một cách đầy đủ các. quan điểm nêu trên.
Trong đó vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội và sự hài lòng, tín nhiệm của nhân dân. Do đó, đại biểu Lương Văn Hùng đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục thể chế hóa quan điểm nêu trên.
Đề cập đến các biện pháp thực hiện dân chủ ở cơ sở quy định tại Điều 8, đại biểu Lương Văn Hùng đề nghị bổ sung các biện pháp đảm bảo thực hiện dân chủ ở cơ sở về bảo vệ người tố cáo, người khiếu nại khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật dân chủ ở cơ sở của tổ chức, cá nhân.
Về những nội dung chính quyền địa phương cấp xã phải công khai quy định tại Điều 11, đại biểu Lương Văn Hùng đề nghị bổ sung thêm cụm từ “trừ các nội dung có liên quan đến an ninh quốc gia và bảo vệ bí mật nhà nước, tại khoản 14 Điều 11”. Cụ thể bổ sung như sau: Nội dung khác theo quy định của pháp luật trừ các nội dung liên quan đến an ninh quốc gia và bảo vệ bí mật nhà nước. Bởi để đảm bảo an toàn các nội dung đặc biệt liên quan đến chủ quyền, an ninh quốc gia, các yếu tố bí mật về kinh tế, quốc phòng, an ninh.
Về xử lý kết quả kiểm tra, giám sát của nhân dân quy định tại Điều 34 của dự thảo, đại biểu đề nghị thay đổi cụm từ “công dân có thể khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật” thành “công dân có quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật về khuyến nại, tố cáo tại khoản 2 Điều 34”.
Ngoài ra, đại biểu Lương Văn Hùng cũng góp ý về trách nhiệm trong việc đảm bảo hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân.
15h51: Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh- Đoàn ĐBQH Tp.Hồ Chí Minh: Xác định rõ thứ tự ưu tiên trong việc áp dụng pháp luật
Cơ bản thống nhất với các nội dung của dự thảo Luật, tham gia thảo luận tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh quan tâm đến việc xác định thứ tự ưu tiên trong việc áp dụng pháp luật, nhằm đảo bảo tính thống nhất và tính khả khi của dự án Luật này với các luật khác có liên quan.
Cụ thể, liên quan đến quan điểm trong việc xác định thứ tự ưu tiên trong áp dụng pháp luật, đại biểu cho rằng Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở là luật chuyên ngành, quy định về việc thực hiện dân chủ ở cơ sở, tuy nhiên trong dự án luật lại quy định theo hướng: nếu cùng một nội dung, quy định pháp luật khác có quy định khác thì áp dụng theo quy định pháp luật khác đó. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc quan điểm trong việc xác định thứ tự ưu tiên trong áp dụng pháp luật, để đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật, phát huy được vai trò, hiệu quả của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở khi luật có hiệu lực thi hành.
Đối với quy định về hình thức công khai thông tin, đại biểu cho rằng, quy định về trách nhiệm tổ chức thực hiện công khai thông tin tại tổ chức có sử dụng lao động vẫn còn bất cập, vừa thừa, vừa thiếu. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, rà soát, chỉnh sửa lại quy định về hình thức và thời gian công khai thông tin tại tổ chức có sử dụng lao động; trách nhiệm tổ chức thực hiện công khai thông tin tại tổ chức có sử dụng lao động để đảm bảo tính chặt chẽ của dự án Luật.
Về các quy định thực hiện dân chủ cơ sở ở các doanh nghiệp ngoài nhà nước, đại biểu cho rằng, doanh nghiệp nhà nước có sử dụng vốn và tài sản nhà nước, việc bổ nhiệm nhân sự lãnh đạo theo quy định của Đảng, nên cần phát huy vai trò của Ban Thanh tra nhân dân trong việc quản lý vốn và tài sản nhà nước, việc thực hiện nhiệm vụ, chức năng được Đảng, Nhà nước giao phó. Trong khi đó, doanh nghiệp tư nhân có đường lối hoạt động riêng biệt.
Đại biểu bày tỏ băn khoăn, liệu khi Luật được ban hành có thành lập được Ban Thanh tra nhân dân tại các doanh nghiệp ngoài nhà nước hay không? Các biện pháp để đảm bảo thực thi các quy định này như thế nào? Đồng thời đề nghị đánh giá kỹ tính khả thi việc thực hiện dân chủ cơ sở tại các doanh nghiệp ngoài nhà nước, để đảm bảo phù hợp với nguyên tắc quan hệ lao động trong nền kinh tế thị trường.
15h29: Quốc hội nghỉ giải lao
15h24: Đại biểu Nguyễn Văn Huy – Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình: Cụ thể trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong bảo đảm hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân
Đại biểu Nguyễn Văn Huy ghi nhận dự thảo đã được cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan soạn thảo phối hợp với các cơ quan hữu quan nghiên cứu, tiếp thu, giải trình nghiên túc ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 3, ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách cũng như các ý kiên chuyên gia. Đại biểu bày tỏ thống nhất với bố cục, nội dung dự thảo Luật trình tại kỳ họp lần này.
Đại biểu bày tỏ thống nhất với phương án quy định chung về thực hiện dân chủ ở cả ba loại hình ở xã, phường, thị trấn ở cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và tất cả các loại hình doanh nghiệp, cũng như tại các tổ chức có sử dụng lao động nói chung để bảo đảm tính bình đẳng giữa các loại hình doanh nghiệp. Song đại biểu cũng cho rằng cần có thêm những yêu cầu khác đối với từng loại hình doanh nghiệp và có quy định riêng tùy theo yêu cầu quản lý.
Theo đó, đối với quy định người lao động tham gia ý kiến, bàn và quyết định một số nội dung, người lao động kiểm tra, giám sát ý, đại biểu Nguyễn Văn Huy đề nghị cần bổ sung thêm nguyên tắc việc thực hiện dân chủ ở tổ chức có sử dụng lao động không được làm ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của tổ chức có sử dụng lao động. Có quy định về nguyên tắc sẽ nhằm tránh việc lạm dụng để ảnh hưởng tiêu cực tới hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường của doanh nghiệp cũng như tránh tạo ra những rủi ro trong quá trình thực hiện.
Về việc thành lập Ban Thanh tra nhân dân, đại biểu Nguyên Văn Huy thống nhất với quy định thành lập và thực hiện thiết chế này ở tất cả các loại hình cơ sở, bao gồm các tổ chức có sử dụng lao động khu vực ngoài nhà nước. Đại biểu nhấn mạnh vai trò, ý nghĩa của việc thành lập Ban Thanh tra nhân dân ở loại hình cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước đã rất rõ ràng. Điều quan trọng là thiết kế quy định này như thế nào để bảo đảm khả thi và phát huy tác dụng.
Do đó, đại biểu đề nghị Luật cần quy định cụ thể về trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong bảo đảm hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân để tăng tính khả thi. Đồng thời đề nghị quy định Công đoàn cấp trên cơ sở thực hiện trách nhiệm của Ban Thanh tra nhân dân ở những tổ chức có sử dụng lao động chưa thành lập được tổ chức công đoàn để cho rõ ràng và nhất quán.
15h17: Đại biểu Mai Văn Hải - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa phát biểu tại Phiên họp
Thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, đại biểu Mai Văn Hải – Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cho rằng Dự thảo lần nãy đã tiếp thu đầy đủ các ý kiến của các đại biểu tại kỳ họp thứ 3 và các chuyên gia, nhà khoa học.
Góp ý cụ thể vào Dự án luật, ĐBQH Mai Văn Hải cho biết: tại khoản 2 Điều 11 của dự thảo Luật quy định việc công khai thông tin đối với số liệu và thuyết minh tình hình thực hiện dự toán ngân sách cấp xã định kỳ theo quý, 06 tháng, hằng năm là phù hợp với quy định của Luật Ngân sách nhà nước, bảo đảm tính công khai, minh bạch trong quá trình quản lý, sử dụng ngân sách.
Về quy định về đề xuất nội dung để nhân dân bàn và quyết định, theo ĐBQH Mai Văn Hải, vấn đề này nên xem xét việc quy định có 10 % hộ gia đình đồng thuận thì với đưa ý kiến sáng kiến người dân ra bàn. Theo đại biểu, quy định như thế này thì người dân sẽ rất ít đề xuất hoặc thậm chí sẽ không đề xuất sáng kiến của mình đối với cộng đồng dân cư. Đại biểu đề xuất những ý kiến của người dân mà có thể đem lại lợi ích cho cộng đồng dân cư, phù hợp với các quy định của pháp luật và được Ban công tác Mặt trận thôn, khu phố thống nhất thì vấn đề này có thể đưa ra bảng trong cộng đồng dân cư xem xét quyết định.
Vấn đề thứ ba là Quy định về các hình thức Nhân dân bàn và quyết định được quy định tại Điều 17, trong dự thảo quy định là có ba hình thức: tổ chức họp, phát phiếu và bằng hình thức trực tuyến. Đại biểu Mai Văn Hải đề xuất nên quy định hình thức bắt buộc là phải tổ chức họp thôn, tổ dân phố, còn lại hai hình thức không nên bắt buộc. Hình thức phát phiếu là một hình thức mất nhiều thời gian và gây khó khăn cho đơn vị thực hiện nhiệm vụ phát phiếu, nhất là những tại địa bàn đông dân cư, miền núi. Hình thức phát phiếu chỉ áp dụng khi mà cuộc họp dân, một tỷ lệ người dân tham gia nó không đảm bảo theo quy định hay là chỉ phát cho những người già yếu, ốm đau không thể tham dự họp được. Về hình thức lấy lấy phiếu bằng bằng hình thức trực tuyến sẽ khó thực thi, đặc biệt là tại địa bàn thôn bản.Trong khi đó quy định là chỉ áp dụng cho cái việc là xin ý kiến trong nội bộ nhân dân thôn theo quy định tại khoản 6, Điều 15 thôi, tôi nghĩ rằng là như thế là cũng nên cân nhắc, theo tôi là không nên quy định.
Về quy định về tổ chức của Ban Thanh tra nhân dân xã, phường, thị trấn, Đại biểu Mai Văn Hải đề đề xuất rằng là ít nhất là Ban Thanh tra nhân dân 3 thành viên, và cũng nên quy định giới hạn số lượng là tối đa theo quy định của Luật thanh tra năm 2010 là 11 người là phù hợp.
15h10: Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp phát biểu
Đại biểu Phạm Văn Hòa đánh giá cao cơ quan soạn thảo, thẩm tra đã tiếp thu nghiêm túc ý kiến đóng góp của các đại biểu tại Kỳ họp trước, đến nay dự án Luật trình Quốc hội đã tương đối hoàn thiện, đáp ứng được yêu cầu, thể hiện được chủ trương đường lối của Đảng trong việc thực hiện dân chủ.
Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng, việc thực hiện dân chủ ở doanh nghiệp nhà nước là rất phù hợp, tuy nhiên, quy định chặt chẽ việc thực hiện dân chủ với khối tư nhân thì chưa hẳn là hợp lý. Theo đại biểu,hoạt động sản xuất, kinh doanh của khối tư nhân đã có quy định cụ thể, rõ ràng, rành mạch với những chế tài cụ thể tại Luật Doanh nghiệp, Luật Lao động, Bộ luật Dân sự.
Đối với vấn đề thực hiện dân chủ, đại biểu cho rằng quy định doanh nghiệp tư nhân phải báo cáo định kỳ kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cho những người có hợp đồng lao động là không hợp lý, không khả thi, có thể làm ảnh hưởng tới việc bảo mật, đánh mất lợi thế kinh doanh của doanh nghiệp trong thực tế.
Đại biểu cũng cho rằng, Ban Thanh tra nhân dân là cần thiết ở xã, phường, thị trấn, doanh nghiệp nhà nước, nhưng việc tổ chức và hoạt động Ban Thanh tra nhân dân ở doanh nghiệp ngoài nhà nước thì sẽ thiếu cơ chế, thiếu kinh phí, phải hoạt động ngoài giờ, dẫn tới bất cập, không thể hoạt động hiệu quả. Vì vậy, đại biểu đề nghị không quy định việc thành lập Ban Thanh tra nhân dân ở doanh nghiệp ngoài nhà nước.
15h04: Đại biểu Nguyễn Tạo - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng: Đề xuất bổ sung một số hình thức giám sát
Phát biểu ý kiến về dự thảo Luật này, đại biểu Quốc hội Nguyễn Tạo - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng bày tỏ tán thành cao và những nội dung giải trình mà Ủy ban Pháp luật trình bày.
Quan tâm đến nội dung tại Điều 15 quy định về những nội dung Nhân dân bàn và quyết định, đại biểu Nguyễn Tạo cho biết, nhân dân bàn và quyết định về những chủ trương và mức đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình công cộng trong phạm vi địa bàn cấp xã, ở thôn, tổ dân phố do Nhân dân đóng góp toàn bộ hoặc một phần kinh phí, công sức; việc thu, chi, quản lý các khoản đóng góp của Nhân dân tại cộng đồng dân cư ngoài nội dung pháp luật đã có quy định; việc thu, chi, quản lý các khoản kinh phí, tài sản do thôn, tổ dân phố được giao quản lý hoặc được tiếp nhận từ các nguồn thu, tài trợ, ủng hộ hợp pháp khác; nội dung hương ước, quy ước của thôn, tổ dân phố; ầu, cho thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố; bầu, cho thôi làm thành viên Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng; và ác công việc tự quản khác trong nội bộ cộng đồng dân cư không trái với quy định của pháp luật, phù hợp với thuần phong, mỹ tục và đạo đức xã hội... Theo đại biểu, các vấn đề thỏa thuận giữa cộng đồng dân cư là hết sức quan trọng đi đến một thống nhất chung trong thực tiễn. Do vậy đề nghị nội dung quy định cửa dự thảo Luật cần bổ sung cụm từ “thỏa thuận” về các nội dung được quy định trong Điều 15.
Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị Ban doạn thảo xem xét , bổ sung một số hình thức kiểm tra, giám sát thông qua mạng xã hội... Để bảo đảm phù hợp với mức độ ứng dụng công nghệ thông tin tại các xã, phường và thôn, tổ dân phố, ngoài Zalo, Facebook, đại biểu cho biết, cũng còn nhiều mạng xã hội khác mà chúng ta có thể cân nhắc, xem xét nhằm mở rộng hình thức công khai dân chủ cơ sở thông qua các ứng dụng thông tin trong nước do nhà nước cung cấp và quản lý theo quy định của pháp luật.
15h02: Đại biểu Trịnh Minh Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long: Đề nghị bổ sung quy định về quyền được thông tin của công dân
Đại biểu Trịnh Minh Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long bày tỏ đồng tình và thống nhất cao với báo cáo tiếp thu, giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Góp ý về một số nội dung cụ thể tại khoản 2, Điều 12 quy định việc công khai thông tin quy định tại Điều 11 của luật này tại khu vực biên giới, hải đảo, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện theo quy định của Chính phủ.
Đại biểu quan tâm đến từ quy định của Chính phủ, theo đó, qua rà soát hiện Chính phủ chưa có quy định đối với nội dung; cũng cần làm rõ quy định nào để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình triển khai thực hiện ở cơ sở.
Tại khoản 2 Điều 14 về trách nhiệm tổ chức triển khai thực hiện việc công khai thông tin quy định: Trường hợp thông tin cần công khai có nội dung lớn, nội dung phức tạp thì Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm tổ chức lập biên bản triển khai thông tin. Đại biểu băn khoăn cụm từ “nội dung phức tạp”, cần làm rõ nội dung phức tạp là nội dung gì, tiêu chí để xác định nội dung phức tạp để có cách hiểu thống nhất và triển khai đồng bộ trên cả nước.
Đối với quy định tại khoản 1, Điều 5 về quyền của công dân trong thực hiện dân chủ ở cơ sở, trong đó quy định: Được công khai thông tin và yêu cầu cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời theo quy định của pháp luật. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung thêm quy định thông tin công dân được tiếp cận có điều kiện. Như vậy, không phải thông tin nào là công dân cũng được quyền tiếp cận.
Bên cạnh đó, đại biểu Trịnh Minh Bình đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung thêm nội dung quy định về nghĩa vụ của công dân khi được cung cấp thông tin. Công dân không làm sai lệch nội dung thông tin đã được cung cấp, không xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức hoặc của người khác khi thực hiện quyền tiếp cận thông tin…
14h54: Đại biểu Tô Ái Vang – Đoàn ĐBQH tỉnh Sóc Trăng: Việc có một đạo luật điều chỉnh thống nhất thực hiện dân chủ ở tất cả các loại hình cơ sở là rất cần thiết, tạo điều kiện thuận lợi và bình đẳng cho mọi người dân, mọi đối tượng
Thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, đại biểu Tô Ái Vang – Đoàn ĐBQH Sóc Trăng đánh giá rất cao tinh thần cầu thị, trách nhiệm của cơ quan chủ trì thẩm tra đã phối hợp với các cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan tổ chức các hoạt động nghiên cứu khảo sát dưới nhiều hình thức lấy kiến rộng rãi của các đối tượng chịu sự tác động trực tiếp là người dân ở các địa bàn dân cư, cán bộ, công chức, viên chức ở các cơ quan Nhà nước, đại diện các doanh nghiệp, tổ chức công đoàn cũng như các chuyên gia nhà khoa học để giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật. Đây là một cách làm mới phù hợp với tính chất đặc thù của dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã chỉ đạo xin ý kiến của Chính phủ, của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, công đoàn viên Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các cơ quan, tổ chức này đã có văn bản tham gia thể hiện sự nhất trí, đồng thuận cao như thể hiện trong các văn bản gửi kèm hồ sơ dự thảo Luật đã trình Quốc hội.
Về cơ bản, đại biểu Tô Ái Vang nhất trí với Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật. Để tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật, đại biểu Tô Ái Vang quan tâm đến việc điều chỉnh việc thực hiện dân chủ ở cơ sở ở tổ chức có sử dụng lao động.
Đại biểu tán thành với các nội dung người lao động biết, người lao động bàn, người lao động làm, người lao động kiểm tra, người lao động giám sát và người lao động thụ hưởng. Ở mỗi một vai trò khác nhau, người dân, người lao động đều có thể thực hiện dân chủ một cách đồng bộ, thống nhất với những cơ chế đảm bảo được quy định rõ ràng trong luật này hoặc pháp luật khác có liên quan. Từ đó phát huy một bước tích cực sâu rộng quyền làm chủ của người dân. Điều này đã được thể hiện rõ tại Điều 4 của dự thảo Luật về phạm vi thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Do đó, đại biểu Tô Ái Vang cho rằng, việc điều chỉnh thống nhất thực hiện dân chủ ở tất cả các loại hình cơ sở là rất cần thiết, tạo điều kiện thuận lợi và bình đẳng cho mọi người dân, mọi đối tượng thực hiện quyền làm chủ của mình một cách rộng rãi và trực tiếp nhất như yêu cầu của trung ương. Vì vậy, việc thống nhất luật này cần điều chỉnh vấn đề thực hiện dân chủ ở cả ba loại hình cơ sở là: ở xã, phường, thị trấn; ở cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và ở các doanh nghiệp, hợp tác xã có thuê mướn sử dụng lao động theo hợp đồng bao gồm cả khu vực ngoài nhà nước.
Đại biểu nhấn mạnh, nhiệm vụ của dự thảo Luật này thể hiện đầy đủ, rõ ràng, dễ hiểu, thuận lợi trong việc áp dụng để tránh gây xáo trộn không cần thiết cho hoạt động thường nhật của người dân, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Vì vậy, đại biểu Tô Ái Vang kiến nghị cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong việc rà soát chỉnh lý, hoàn thiện các quy định nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra khi xây dựng luật này. Bên cạnh đó, đại biểu Tô Ái Vang còn góp ý vào nội dung Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư cộng đồng.
14h48: Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng- Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu : Nhất trí nhiều nội dung của dự thảo Luật
Bày tỏ nhất trí với báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật cũng như nhiều nội dung trong dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cho rằng dự thảo Luật lần này đã tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, đưa ra những quy định hợp lý hơn, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, tháo gỡ những nút thắt trong việc thực hiện, thể hiện đậm nét tinh thần dân chủ.
Về nguyên tắc thực hiện dân chủ ở cơ sở, khoản 4 Điều 3 quy định việc thực hiện dân chủ ở cơ sở phải bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư. Đại biểu đề nghị làm rõ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư cụ thể là quyền và lợi ích gì, cơ chế bảo vệ như thế nào? Cần luật hóa rõ những nội dung cụ thể liên quan đến quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư.
Điểm a, khoản 1 Điều 22 quy định: Quyết định của cộng đồng dân cư được sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ khi thuộc một trong trường hợp có nội dung trái với quy định của pháp luật, thuần phong, mỹ tục và đạo đức xã hội. Đại biểu đề nghị ban soạn thảo cân nhắc bổ sung một điều quy định về việc tạm đình chỉ hoặc đình chỉ thi hành đối với phần nội dung văn bản của cộng đồng dân cư có nội dung không phù hợp với thuần phong, mỹ tục và đạo đức xã hội trong thời gian chờ thay thế văn bản của cộng đồng dân cư.
Về vấn đề công dân đề xuất sáng kiến, đại biểu cho rằng việc quy định khắt khe về điều kiện, trách nhiệm sẽ khiến công dân e ngại, không mạnh dạn đề xuất các sáng kiến, đồng thời quy định trong dự thảo Luật chưa hợp lý. Đại biểu đề nghị nên quy định theo hướng, đối với công dân có sáng kiến, Trưởng thôn, Tổ trưởng Tổ dân phố tiếp thu và có trách nhiệm nghiên cứu, xem xét đưa ra cộng đồng dân cư lấy ý kiến và quyết định.
14h45: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu điều hành nội dung thảo luận
Điều hành thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã được Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khoa XV. Ngay sau kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra phôi hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo và cac cơ quan hữu quan tổ chức nghiên cứu, khảo sát, lấy ý kiến các đối tượng chịu sự tác động, ý kiến chuyên gia, nhà khoa học.
Dự thảo Luật cũng đã được thảo luận tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách. Các đoàn đại biểu Quốc hội cũng đã thảo luận và lấy ý kiến về dự án luật này.
Dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở sau khi được tiếp thu, chỉnh lý gồm 6 chương 92 Điều, giảm 01 chương và tăng 18 Điều so với dự thảo trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 3. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ đã phối hợp chặt chẽ để tiếp thu tối đa ý kiến xác đáng. Qua tổng hợp cho thấy cơ bản các ý kiến tán thành cao với dự thảo Luật. Đến nay còn nổi lên hai vấn đề còn ý kiến khác nhau là việc thực hiện dân chủ ở tổ chức có sử dụng lao động và việc thành lập Ban thanh tra Nhân dân ở tất cả các tổ chức, cơ sở.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị các đại biểu làm rõ quan điểm và nêu đề xuất cụ thể.
14h30: Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở:
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, trên cơ sở tiếp thu ý kiến của đa số các vị đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giữ tên gọi của dự thảo Luật là “Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở”, đồng thời điều chỉnh bố cục của dự thảo Luật để làm rõ hơn cách thức tổ chức thực hiện dân chủ cơ sở trong từng loại hình và vai trò, trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Về phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã rà soát, cập nhật đầy đủ các quy định của pháp luật hiện hành về thực hiện dân chủ ở tổ chức có sử dụng lao động, bổ sung các quy định để bảo đảm việc thực hiện dân chủ của người lao động thực chất hơn, có tính khả thi hơn, không chỉ giới hạn trong việc bảo đảm thực hiện quan hệ lao động mà còn mở rộng hơn với tư cách là công dân tham gia quản lý xã hội.
Liên quan đến thực hiện dân chủ tại doanh nghiệp nhà nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất: Doanh nghiệp nhà nước hiện nay không chỉ bao gồm các doanh nghiệp có 100% vốn do Nhà nước đầu tư, thành lập, tổ chức quản lý. Do đó, nếu chỉ quy định về thực hiện dân chủ ở cơ sở tại các doanh nghiệp nhà nước theo Luật Doanh nghiệp năm 2020 thì sẽ chưa thật sự đầy đủ. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cần có quy định chung về thực hiện dân chủ tại tất cả các loại hình doanh nghiệp cũng như tổ chức có sử dụng lao động nói chung để bảo đảm tính bình đẳng.
Về thiết chế Ban Thanh tra nhân dân, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật theo ý kiến của đa số các vị đại biểu Quốc hội theo hướng quy định việc thành lập Ban Thanh tra nhân dân ở tất cả các loại hình cơ sở (kể cả các tổ chức có sử dụng lao động khu vực ngoài Nhà nước) nhằm bảo đảm sự bình đẳng và tạo cơ chế để Nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện quyền kiểm tra, giám sát ở cơ sở.
Về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng bổ sung, chỉnh lý các quy định để cụ thể hóa phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” phù hợp với quy định của pháp luật chuyên ngành và thực tiễn thực hiện.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã chỉnh lý Điều 30 của dự thảo Luật theo hướng làm rõ những nội dung và hình thức để công dân thực hiện quyền kiểm tra, giám sát; bổ sung quy định về Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng để cụ thể hóa quyền kiểm tra, giám sát của người dân trong thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn.
Tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội về thực hiện dân chủ tại cơ quan, đơn vị, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng quy định về nội dung, hình thức công khai thông tin, tham gia ý kiến tại cơ quan, đơn vị phù hợp với thực tiễn áp dụng và loại trừ các nội dung, thông tin thuộc bí mật nhà nước, bí mật công tác hoặc thông tin chưa được công khai theo quy định của pháp luật; quy định về những nội dung cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bàn và quyết định...
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh: Dự thảo Luật cũng đã quy định khuyến khích các tổ chức có sử dụng lao động mở rộng nội dung thông tin được công khai; bổ sung đa dạng các hình thức công khai thông tin; quy định cụ thể về thời gian tổ chức và thành phần tham dự hội nghị người lao động.
Về Ban Thanh tra nhân dân, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý các quy định về cơ cấu tổ chức, nhiệm kỳ và tiêu chuẩn thành viên Ban Thanh tra nhân dân ở từng loại hình cơ sở; không quy định Chủ tịch UBND cấp xã, người đứng đầu cơ quan, đơn vị được quyền giao Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn xác minh những vụ việc nhất định nhằm đảm bảo tính chủ động, độc lập, khách quan của Ban Thanh tra nhân dân…
Ngoài các vấn đề nêu trên, tại Báo cáo đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giải trình chi tiết và báo cáo cụ thể về việc tiếp thu, chỉnh lý nhiều nội dung của dự thảo Luật. Dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp này gồm 06 chương, 92 điều, đã cơ bản đạt sự đồng thuận của Chính phủ và các cơ quan có liên quan (Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam...).
14h14: Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh: Xây dựng Luật Hợp tác xã (sửa đổi) góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể
Trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế nhất trí với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Luật Hợp tác xã (sửa đổi) nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý thống nhất, đầy đủ, góp phần thúc đẩy việc phát triển kinh tế tập thể năng động, hiệu quả, bền vững; cho rằng hồ sơ của dự án Luật đáp ứng điều kiện trình Quốc hội; bố cục và kết cấu của dự thảo Luật tương đối chi tiết, bao quát nhiều nội dung.
Tuy nhiên, đề nghị tiếp tục nghiên cứu, kết cấu lại các nội dung dự thảo Luật bảo đảm tính logic, hợp lý hơn; bổ sung tại Điều 4 về giải thích từ ngữ một số thuật ngữ được sử dụng nhiều tại dự thảo Luật như “tổ chức đại diện”, “quyền hưởng dụng”..., đề nghị nghiên cứu bổ sung, luật hóa tối đa các quy định tại các văn bản dưới luật đã được áp dụng ổn định thời gian qua, giảm thiểu các quy định chờ hướng dẫn.
Đối với các nội dung không thể quy định chi tiết tại dự thảo Luật, cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo các văn bản hướng dẫn kèm theo, đảm bảo hiệu lực thi hành của Luật theo quy định. Ủy ban Kinh tế nhận thấy về cơ bản các nội dung của 08 chính sách tại Nghị quyết số 20-NQ/TW đã được thể chế hóa tại dự thảo Luật. Tuy nhiên, việc thể chế hóa một số chính sách còn chung chung, chưa cụ thể, vì vậy, đề nghị tiếp tục nghiên cứu, rà soát, cụ thể hóa các chính sách bảo đảm quy định thống nhất với các luật có liên quan, phù hợp với quy định tại dự án Luật Đất đai (sửa đổi) cũng đang được trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến.
Ngoài ra, đề nghị tiếp tục nghiên cứu, bổ sung các chính sách ưu tiên cho các tổ chức kinh tế tập thể trong lĩnh vực nông nghiệp theo đúng chủ trương đã được nêu tại Nghị quyết số 20-NQ/TW. Bên cạnh đó, đề nghị tiếp tục rà soát, nghiên cứu quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng phù hợp với tên gọi của dự án Luật là Luật Hợp tác xã (sửa đổi); tiếp tục rà soát, nghiên cứu, đề xuất những quy định khác nhau giữa Luật này và các luật liên quan, từ đó làm cơ sở để Quốc hội xem xét, quyết định những nội dung đặc thù đối với hợp tác xã quy định ngay tại dự thảo Luật này hay dẫn chiếu hoặc đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định tại pháp luật có liên quan bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.
Đồng thời, đề nghị cần nghiên cứu, xem xét bổ sung quy định giao hệ thống Liên minh Hợp tác xã thực hiện một số nội dung dịch vụ công trong việc hỗ trợ, thúc đẩy việc tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới theo chủ trương được nêu tại Nghị quyết số 20-NQ/TW; làm rõ hơn quy định tại Điều 21 của dự thảo Luật về nguồn hình thành Quỹ, cơ chế vận hành Quỹ và cơ quan chịu trách nhiệm quản lý Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã ở Trung ương và ở cấp tỉnh; làm rõ vai trò và chức năng của Quỹ tránh chồng chéo, trùng lặp với vai trò và chức năng của Ngân hàng Hợp tác xã và Quỹ tín dụng nhân dân; tiếp tục nghiên cứu, quy định cụ thể, rõ ràng tại dự thảo Luật các nội dung liên quan đến kiểm toán hợp tác xã..
Ngoài những nội dung nêu trên, Ủy ban Kinh tế đề nghị Cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát các quy định khác tại dự thảo Luật, tránh tình trạng quy định chung chung gây khó khăn trong thực tế triển khai; rà soát, không quy định lại những nội dung đã được quy định tại các luật khác, tránh trùng lặp, xung đột pháp luật, đồng thời tiếp tục rà soát, chỉnh lý về từ ngữ, câu chữ và kỹ thuật văn bản để hoàn thiện dự án Luật.
Trên cơ sở các nội dung Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị các đại biểu Quốc hội tập trung cho ý kiến về một số nội dung về tên dự án Luật; việc thể chế hóa nội dung 08 chính sách tại Nghị quyết số 20-NQ-TW; việc mở rộng phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng: bổ sung Tổ hợp tác và Liên đoàn Hợp tác xã; tổ chức đại diện, Liên minh Hợp tác xã; tài sản, tài chính, kiểm toán hợp tác xã; mô hình tổ chức quản trị đối với các hình thức tổ chức hợp tác xã; quản lý nhà nước đối với hợp tác xã; việc sử dụng sản phẩm, dịch vụ của hợp tác xã...
14h01: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày tờ trình về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi)
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, mục đích sửa đổi Luật Hợp tác xã là để tạo hành lang pháp lý thuận lợi, thông thoáng cho phát triển của các tổ chức kinh tế hợp tác trong tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, hội nhập quốc tế, sự phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; hoàn thiện quy định về huy động, phát triển thành viên. loại bỏ các quy định gây trở ngại gia nhập thị trường.
Bên cạnh đó, việc sửa đổi luật cũng hướng đến mục đích bảo đảm và phát huy đặc trưng, nguyên tắc cơ bản của mô hình kinh tế hợp tác; tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức kinh tế hợp tác phát triển năng động, hiệu quả, bền vững, thực sự là thành phần quan trọng trong nền kinh tế với nhiều mô hình liên kết, hợp tác, thu hút nhiều thành phần, đối tượng tham gia vào các tổ chức kinh tế hợp tác; xây dựng hệ sinh thái các tổ chức kinh tế hợp tác mạnh; giúp nâng cao thu nhập, chất lượng cuộc sống của các thành viên và góp phần thực hiện tiến bộ, công bằng, xã hội.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, dự án Luật được xây dựng trên quan điểm bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, tính tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; kế thừa tối đa các quy định của Luật Hợp tác xã năm 2012 còn phù hợp, đang có hiệu lực, hiệu quả, đồng thời giữ vững các nguyên tắc cơ bản của hợp tác xã do Liên minh Hợp tác xã quốc tế đưa ra trong thế kỷ 21.
Các quy định Luật Các tổ chức kinh tế hợp tác được xây dựng trên cơ sở tổng kết thực tiễn phát triển Hợp tác xã ở nước ta từ khi Luật Hợp tác xã năm 2012 có hiệu lực thi hành, đồng thời tiếp thu có chọn lọc các kinh nghiệm quốc tế, phù hợp với xu thế vận động và phát triển của các tổ chức kinh tế hợp tác trong bối cảnh mới.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, dự thảo Luật trình Quốc hội bám sát 05 nhóm chính sách gồm: Hoàn thiện các quy định về bản chất hợp tác xã, phát triển thành viên hợp tác xã; Mở rộng phạm vi điều chỉnh và hoàn thiện các quy định về loại hình tổ chức kinh tế hợp tác, tổ chức đại diện; Mở rộng thị trường, nâng cao khả năng huy động vốn, tạo động lực cho hợp tác xã phát triển; Hoàn thiện và nâng cao hiệu quả công tác quản trị, điều hành hợp tác xã; Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực kinh tế tập thể.
Về các vấn đề cần xin ý kiến, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Chính phủ xin ý kiến Quốc hội về tên dự án Luật theo 02 phương án, trong đó, Phương án 1 là Luật Các tổ chức kinh tế hợp tác; Phương án 2 là Luật Hợp tác xã.
14h00: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu điều hành nội dung phiên họp.
Phát biểu mở đầu phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, chiều 22/10 Quốc hội nghe Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi), sau đó Quốc hội dành thời gian thảo luận về dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Trước khi tiến hành thảo luận, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi).