Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội làm việc với Tòa án nhân dân tối cao
Đánh giá bước đầu về báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao về việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, Tổ công tác cho rằng Tòa án nhân dân tối cao đã tích cực triển khai thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền các văn bản của Đảng, quy định của Nhà nước về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; ban hành một số văn bản hướng dẫn trong toàn hệ thống Tòa án nhân dân khi thực hiện công tác này cũng như phối hợp tốt với các cơ quan có liên quan, bảo đảm hoạt động tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo có hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong hoạt động này và tháo gỡ được những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn.
Đối với việc ban hành văn bản hướng dẫn, tổ chức thực hiện tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, Tòa án nhân dân tối cao đã tích cực triển khai thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền các văn bản của Đảng, quy định của Nhà nước về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; ban hành một số văn bản hướng dẫn trong toàn hệ thống Tòa án nhân dân khi thực hiện công tác này cũng như phối hợp tốt với các cơ quan có liên quan, bảo đảm hoạt động tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo có hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong hoạt động này và tháo gỡ được những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn.
Báo cáo cũng đã chỉ rõ tồn tại, hạn chế của công tác này, đó là việc ban hành một số văn bản chưa kịp thời, nhất là các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành. Tổ công tác đề nghị Tòa án nhân dân tối cao đánh giá thêm nguyên nhân chủ quan dẫn đến những tồn tại, hạn chế nêu trên để báo cáo đầy đủ, tính toàn diện hơn.
Đối với việc thực hiện các quy định của pháp luật về tiếp công dân, Tổ công tác nhận định, các Trang thông tin điện tử của Tòa án nhân dân tỉnh thường xuyên đăng tải các thông tin về lịch tiếp công dân định kỳ, lịch tiếp công dân của lãnh đạo nhằm giúp công dân dễ dàng biết và thực hiện các quyền của mình.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà, Tổ trưởng Tổ công tác trình bày báo cáo
Tuy nhiên, trong Báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao chưa nêu rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của Luật Tiếp công dân; chưa có số liệu cụ thể lịch tiếp và số lần tiếp công dân của Chánh án TANDTC với vai trò là người đứng đầu tổ chức đảng theo quy định tại Chỉ thị số 35/CT-TW ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị và Quy định số 11-QĐ/TW ngày 18/02/2019 của Bộ Chính trị.
Ngoài ra, qua khảo sát trực tiếp tại trụ sở tiếp công dân của Tòa án nhân dân tối cao, Tổ công tác nhận thấy, cơ sở vật chất chưa đáp ứng được yêu cầu, số sách còn sơ sài. Cán bộ tiếp dân chỉ dừng lại ở hoạt động nhận đơn, vào số nhận đơn, chưa có sự phân loại, chưa bảo đảm sự gắn kết giữa hoạt động tiếp dân với việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, chưa kết nối với các vụ chuyên môn của Tòa án nhân dân tối cao để theo dõi kết quả xử lý đơn. Chưa có biển trụ sở tiếp công dân của Tòa án nhân dân tối cao. Nội quy tiếp công dân treo ở vị trí chưa thuận lợi cho người dân. Trụ sở một số Tòa án nhân dân cấp huyện có quy mô nhỏ nên chưa có phòng tiếp dân riêng. Tổ công tác đề nghị Tòa án nhân dân tối cao khắc phục những vấn đề nêu trên, bảo đảm tiếp công dân đạt hiệu quả hơn trong thời gian tới.
Đối với việc thực hiện các quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo, theo Báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao, tình hình khiếu nại, tố cáo vẫn diễn biến phức tạp, vẫn còn trường hợp khiếu nại, tố cáo kéo dài. Tỷ lệ giải quyết đơn khiếu nại tiếp nhận là 63,2%, tỷ lệ giải quyết đơn tố cáo tiếp nhận đạt 46,4%, tỷ lệ giải quyết các đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm đạt 82,63%. Tòa án nhân dân tối cao và các Tòa án nhân dân cấp cao đã giải quyết 83,6% số đơn khiếu nại, tố cáo đã thụ lý của công dân, tổ chức do các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội chuyển đến.
Tổ công tác chỉ rõ, Tòa án nhân dân tối cao đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Công tác giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo của công dân, tổ chức do các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội chuyển đến đã được Tòa án nhân dân tối cao và Tòa án nhân dân cấp cao tích cực giải quyết. Tuy nhiên, tỷ lệ giải quyết đơn tố cáo chưa cao. Tòa án nhân dân tối cao cần nghiên cứu, đề ra các giải pháp khắc phục trong thời gian tới./.