Đại biểu Dương Khắc Mai Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông góp ý dự thảo luật
Theo đại biểu Dương Khắc Mai, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông, việc bổ sung nội dung “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh” vào khoản 1 Điều 148, khoản 1 Điều 229 và khoản 1 Điều 247 Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành nhằm mục đích giải quyết những khó khăn, vướng mắc cấp bách từ thực tiễn dịch bệnh, đáp ứng yêu cầu công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm theo tôi là kịp thời, cần thiết. Tuy nhiên, cần có hướng dẫn cụ thể về “lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh” tránh tình trạng lạm dụng, đồng thời để quá trình áp dụng thực hiện tại các đơn vị, địa phương được thống nhất. Đồng thời, tình huống “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh” không chỉ ảnh hướng đến giai đoạn điều tra, khởi tố mà còn ảnh hưởng đến quá trình xét xử trong thời gian qua. Vì thế, nên bổ sung nội dung “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh” vào khoản 1 điều 281 Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành quy định về tạm đình chỉ vụ án.
Theo báo cáo số 192/BC-UBTP15, ngày 18/10/2021 của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội về Thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án; các báo cáo công tác của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao năm 2021 nêu: “Tỷ lệ giải quyết, tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố mới đạt 88,81%, chưa đạt chỉ tiêu của Quốc hội giao (trên 90%). Cơ quan điều tra một số địa phương tiếp nhận, xác minh, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố còn chưa đúng quy định...”
Thực tế khi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố về tội phạm Tổ chức cho người khác xuất nhập cảnh trái phép, Cơ quan An ninh điều tra đã tiến hành lấy lời khai những đối tượng liên quan có hành vi xuất, nhập cảnh trái phép để thu thập tài liệu, chứng cứ làm rõ về hành vi của người bị tố giác, bị kiến nghị khởi tố. Tuy nhiên còn gặp khó khăn trong xác định tư cách tham gia tố tụng của các đối tượng liên quan do có vi phạm trong vụ việc nên không phải là người làm chứng, bị hại. Bên cạnh đó, chưa khởi tố vụ án nên không phải là Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án. Đại biểu Dương Khắc Mai, đề nghị bổ sung thêm 01 khoản tại Điều 55 Bộ luật Tố tụng hình sự: “Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố” là người tham gia tố tụng vào Bộ luật Tố tụng hình sự và bổ sung diện người này là "Đương sự" tại Điều 4 Bộ luật Tố tụng hình sự./.