Phiên họp toàn thể lần thứ 2 của Ủy ban Pháp luật
Năm 2021 tình hình khiếu nại, tố cáo giảm so với năm 2020; trong đó số lượt người giảm 21,6%, số lượt đoàn đông người giảm 9,0%. Tổng số đơn khiếu nại, tố cáo giảm 24,4%; số vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính nhà nước giảm 22,1%.
Ấn tượng với những kết quả đạt được năm 2021, đại biểu Đặng Bích Ngọc, thành viên Ủy ban Pháp luật cho rằng, báo cáo của Chính phủ đã phản ánh bức tranh toàn cảnh tương đối rõ nét về tình hình, kết quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2021 của các cơ quan hành chính nhà nước. Mặc dù bối cảnh gặp nhiều khó khăn, thách thức nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chỉnh phủ, các cấp, các ngành đã có nhiều nỗ lực, tạo chuyển biến tích cực; góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự và thực hiện tốt các nhiệm vụ kinh tế - xã hội. Đồng thời, Báo cáo cũng thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, đề ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2022.
Cơ bản đồng tình với 04 nhóm nguyên nhân chủ yếu (công tác thi hành pháp luật còn hạn chế; chính sách, pháp luật còn bất cập; công tác thanh tra, kiểm tra, phối hợp chưa tốt; tuyên truyền, phổ biến pháp luật hiệu quả chưa cao;...) làm phát sinh tình hình khiếu nại, tố cáo như phân tích tại Báo cáo Chính phủ. Tuy nhiên, đại biểu Đặng Bích Ngọc đề nghị, cần phân tích sâu sắc,toàn diện hơn các nhóm nguyên nhân để có giải pháp khắc phục hiệu quả. Trong đó, cần xác định rõ nguyên nhân chủ yếu; nguyên nhân làm phát sinh nhiều khiếu nại, tố cáo;… để tập trung tháo gỡ, xử lý triệt để.
Đồng tình với quan điểm thẩm tra của Ủy ban Pháp luật, đại biểu Đặng Bích Ngọc cho biết, ngoài các nguyên nhân được đề cập trong Báo cáo của Chính phủ còn có một số nguyên nhân khác như: Năng lực của cán bộ thực hiện công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo ở một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu; … cũng cần được Chính phủ nhìn nhận, phân tích cụ thể hơn.
Phân tích nguyên nhân khiến tình hình khiếu nại, tố cáo năm 2021 giảm so với cùng kỳ năm 2020, đại biểu Đặng Bích Ngọc cho rằng, bên cạnh những nguyên nhân Chính phủ đã nêu về khách quan, chủ quan cần thấy rõ, công tác lãnh đạo chỉ đạo từ cấp ủy đến các cấp chính quyền đã vào cuộc rất quyết liệt. Trong đó, một nội dung hết sức quan trọng là công tác nắm tình hình nhân dân và công tác này đã được Ban Dân vận, đặc biệt là Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chỉ đạo kịp thời nắm bắt tình hình nhân dân hàng tháng, hàng quý,... Từ việc nắm bắt tốt tình hình nhân dân sẽ hạn chế tối đa các đơn thư khiếu nại tố cáo. “Tỉnh Hòa Bình đã ban hành quy định tiếp xúc, đối thoại với nhân dân, qua đó đã giảm bớt được tình hình khiếu nại, tố cáo. Ở các huyện trong tỉnh Hòa Bình làm rất tốt công tác tiếp dân. Lãnh đạo các huyện coi việc tiếp công dân là việc làm thường xuyên”, đại biểu Đặng Bích Ngọc cho biết.
Bên cạnh đó, thực tế thời gian qua nhiều địa phương đã làm tốt công tác đối thoại với người dân. Trong đó, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền đã tổ chức nhiều cuộc tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân. Thông qua các cuộc tiếp xúc, đối thoại trực tiếp, nhiều khúc mắc của người dân đã được làm rõ; đồng thời tạo được niềm tin cho người dân; tăng cường sự đồng thuận của người dân với chính quyền;…
“Thực tế cho thấy, hầu như các chương trình dự án khi chuẩn bị cho công tác đầu tư nếu được các đồng chí lãnh đạo và đặc biệt là bí thư cấp ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tổ chức Hội nghị tiếp xúc, đối thoại để lắng nghe tâm tư, kiến nghị của nhân dân thì khi triển khai dự án sẽ hạn chế được tối đa tình trạng khiếu nại, tố cáo….” , đại biểu Đặng Bích Ngọc nhấn mạnh.
Cũng theo đại biểu Đặng Bích Ngọc hiện nay nhận thức của người đứng đầu trong công tác tiếp dân đã được nâng cao. Công tác tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với người dân được người đứng đầu các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm túc, đúng quy định. Đây được coi là giải pháp quan trọng để giảm thiểu số vụ việc khiếu nại, tố cáo đặc biệt là khiếu nại, tố cáo vượt cấp.
Đánh giá cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong công tác tiếp dân, giải quyết, khiếu nại tố cáo, đại biểu Đặng Bích Ngọc đồng tình với kiến nghị của Chính phủ “tiếp tục tăng cường phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên với các cơ quan của Chính phủ trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn”.
Nhấn mạnh, năm 2022 tình hình kinh tế - xã hội nước ta vẫn gặp nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh Covid-19, đại biểu Đặng Bích Ngọc kiến nghị, Chính phủ cần nhận diện đầy đủ, dự báo tình hình khiếu nại, tố cáo thời gian tới đặc biệt sau khi thực hiện dỡ bỏ các biện pháp hạn chế, giãn cách xã hội để phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Từ đó, có tâm thế chủ động và giải pháp phù hợp, kịp thời nhằm nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo./.